عید قربان یکی از بزرگترین اعیاد مذهبی است که در بین ترکمنها و مخصوصا ترکمنهای استان خراسان شمالی که بیشتر در منطقه جرگلان از توابع شهرستان راز و جرگلان استان خراسان شمالی سکونت دارند، رواج دارد.
به گزارش عصراترک، مردمان اهل تسنن خراسان شمالی از چند ماه یا روز مانده به روز عید قربان برای استقبال از این عید بزرگ آماده میشوند.
یکی از کارهایی که از دوماه قبل انجام میشود آغاز پرورش دام برای قربانی در روز عید قربان است که دامهایی از قبیل گاو گوسفند و یا بز و حتی شتر را تهیه کرده و به خوبی پرورش داده و پروار میکنند.
البته برخی نیز برای تهیه دام در سه روز مانده به عید قربان اقدام میکنند که به همین دلیل، بازار عرضه دام در میادین دام رونق میگیرید و حسابی شلوغ میشود.
یکی دیگر از کارهایی که اهل سنت خراسان شمالی قبل از عید قربان انجام میدهند و به روز «کرگون» معروف است، شامل خانه تکانی و تمیز کردن منازل توسط بانوان میشود که با همکاری هم خانه تکانی کرده و همه وسایل منازل از جمله فرشها را شسته و به خوبی نظافت خانه را انجام میدهند تا به استقبال عید قربان بروند.
مراسم بعدی که یک روز به عید قربان مانده انجام میشود نیز روز «قوقن» نام دارد که در این روز خانمهای ترکمن به پختن نانهای محلی و روغنی میپردازند و آن را بین همسایههای خود تقسیم و برای هم دعای خیر میکنند و آقایان روستا در مسجد یا خانه یکی از اهالی جمع شده و بعد از خوردن نانهای محلی با تلاوت آیات قرآن به روح رفتگان فاتحه نثار کرده و برای زندهها دعای خیر میکنند.
رسم دیگر دربین ترکمنها تسریع در انجام کارهای عقب افتاده مانند قالیهایی است که در دار هستند که به کمک گرفتن از هم سعی میکنند قالیهای خود را تمام کرده و با خیال راحت به جشنها و عید دیدنیهای عید قربان بپردازند.
همچنین آماده کردن هیزم و ساخت اجاق با گل و سنگ برای پخت قورمه در روز عید قربان نیز از دیگر کارهایی است که مورد دغدغه بود و فراهم میسازند.
آماده کردن تاب و تاب بازی با عنوان «دیکمه اوچماق» از دیگر رسمهای پرطرفدار دربین جوانان است که تابهای بلندی را با چوب برپا کرده و جوانان ترکمن چه دختر و چه پسر دور هم جمع شده و در کنارهم
ایام عید را با تاب بازی کردن و شادی کردن در کنار دیگر مراسمهای عید سپری میکنند.
از دیگر مراسم استقبال میتوان به خرید و دوخت البسههای نو ومحلی اشاره کرد که چند روز مانده به عید قربان تهیه کرده و آماده پوشیدن میکنند و بیشتر سعی دارند لباسهایی با رنگهای شاد به تن کنند و در روز عید قربان از پوشیدن لباسی با رنگ مشکی اجتناب میکنند.
مراسم آخری که قبل از فرا رسیدن روز عید قربان در شب آن انجام میشود استحمام مخصوصی با عنوان "قربان شورا: انجام میشود که هنگام استحمام اشعاری بامزهای مخصوصا برای به هیجان آوردن کودکان خوانده میشود و با شادی شب قبل عید قربان را سپری میکنند و همگی این شب را غسل میکنند.
قورمه خوراکی معروف ترکمنهای جرگلان در عید قربان
این خوراکی که بعد از قربانی کردن دامها با گوشتهای قربانی شده تهیه میشود از خوراکیهای خوشمزه و معروف ترکمنها به حساب میآید.
ترکمن در روز عید قربان، گوشت گاو یا گوسفند یا بز را از استخوان آن جدا میکنند و در تیکههای کوچک گوشت را برش میدهند و در دیگهای مخصوص بنام قازان و با استفاده از هیزم این خوراکی را پخت میکنند.
ترکمنها قورمه را کمی شور درست میکنند تا اگر بعد از پذیرایی از مهمان اضافه ماند بتوان در روزهای آینده نیز استفاده کرد.
قورمه توسط مادر خانواده تهیه میشود و این خوراکی غذای اصلی و بعنوان اولین مواد بعد از نان و چای در سفره ترکمنها جای دارد و در عید قربان نیز به عنوان پذیرایی از مهمانان بسیار مورد استفاده است.
همچنین از این خوراکی، خوراکی دیگری بنام چای چوربا نیز درست میشود بدین ترتیب که در داخل کاسه مقداری قورمه ریخته و سپس کمی چای روی آن میریزند و با نان میل میشود که البته این خوراکی را چوپانها به دلیل وقت کم برای غذا درست کردن در چراگاهها میخورند.
صاحب جمال رحیمی
انتهای پیام /