آسیب‌های اجتماعی در اکثر جوامع وجود دارند و تأثیر خود را می‌گذارند. اما آن چه جوامع مختلف را در این مورد از هم متفاوت می‌سازد، نوع نگرش این جوامع به علل به‌وجودآورنده آسیب‌ها و راهکارهای اصلاح و بهبود آن است.
به گزارش عصر اترک،اگر به این آسیب‌های اجتماعی به موقع رسیدگی نشود افزایش جرم و جنایت را در پی دارد که مخرب انضباط اجتماعی است و از جنبه سیاسی کشور را به دامن بیگانگان سوق داده و فرهنگ بیگانه در کشور پیاده شده و به اعتقادات دینی و مذهبی جامعه لطمه وارد می‌کند، لذا لازم است که آسیب‌های اجتماعی ریشه‌یابی شود و با ارائه راهکارهای مدرن به جزئیات آسیب‌های اجتماعی توجه شود.
در برخورد با آسیب‌های اجتماعی تقلید کورکورانه از بیگانگان جایز نیست به دلیل اینکه آسیب‌های اجتماعی ارتباط کاملی با سنت‌های هر جامعه دارد و الگوبرداری از جوامع دیگر صلاح نیست.
هر جامعه‌ای روش‌های مختلفی در برخورد با آسیب‌های اجتماعی پیشنهاد می‌کند، عده‌ای روش انکار و پرده‌پوشی را تجویز می‌کنند وعده‌ای دیگر به روش‌های پلیسی و سرکوب اعتقاد دارند. جوامعی هم وجود دارند که به این مسائل نگرشی علمی و منطقی دارند وسعی می‌کنند با قبول وجود این آسیب‌ها، علت آنها را با استفاده از روش‌های علمی بشناسند و برای حذف یا به‌حداقل‌رساندن آنها از روش‌های منطقی سود ببرند. این جوامع، آنهایی هستند که در آنها انباشت علمی صورت‌گرفته و در اثر ارتباط بافرهنگ‌های مختلف به سطحی از آگاهی رسیده‌اند که به حق آزادی و برابری انسان‌ها و حق برخورداری تمامی انسان‌ها از حقوق مادی و معنوی اعتقاد دارند.
نوجوانی و جوانی یکی از مهم‌ترین مراحل زندگی آدمی محسوب می‌شود و آخرین مرحله تحوّل شناختی و گذار از مرحله «پیرو دیگران بودن» به دوره «مستقل‌بودن» است، نوجوان و جوانی که دوره کودکی را پشت سر گذارده، باید خود را برای زندگی مستقل اجتماعی آماده کند، تحقق این موضوع، پیش از هر چیز، مستلزم یافتن هویّت خویشتن است. اگر بزرگسالان ویژگی‌های این دوره زندگی او را بشناسند و با آنان برخوردی مناسب داشته باشند، هم نوجوانان به هویّت خویش دست می‌یابند و هم بزرگسالان کمتر احساس نگرانی می‌کنند. ازاین‌رو، می‌توان گفت، بیشتر انحرافات نوجوانان و جوانان ریشه در ناکامی‌های اولیه زندگی دارد.
اگر با نوجوان به‌گونه‌ای برخورد شود که به او شخصیت، هویت و اعتبار اعطا شود، طبیعی است که هم اعتمادبه‌نفس او تقویت می‌شود و هم احساس امنیت و آرامش می‌کند.
بنابراین، هر رفتاری که از آدمی سر می‌زند، نشئت‌گرفته و متأثر از مجموعه‌ای از عوامل است که هرگز نمی‌توان نوجوان و یا جوان را یکسره مقصر و مجرم اصلی دانست و دیگران را بی‌گناه. با نگاه فوق، اساساً زمینه پیدایش جرم از بین می‌رود. ازاین‌رو، در پیدایش بزهکاری و رفتارهای نابهنجار و آسیب‌زا عوامل متعددی به‌عنوان عوامل پیدایش و زمینه‌ساز مؤثر هستند که فرد مرتکب شونده، تنها بخشی از قضیه است.
.jpg)
خانواده سالم، به‌وجودآورنده و ضامن جامعه سالم است
یک کارشناس فرهنگی و مذهبی در خراسان شمالی گفت: باتوجه‌به اینکه اجتماع سالم از خانواده‌های سالم تشکیل می‌شود، بنابراین خانواده سالم، سلامت جامعه را تأمین و تضمین می‌کند.
حجت‌الاسلام هدایتی در گفت‌وگو با عصر اترک اظهار کرد: خانواده، یک جامعه کوچک و جامعه نیز یک خانواده بزرگ است.
وی افزود: باتوجه‌به اینکه اجتماع سالم از خانواده‌های سالم تشکیل می‌شود، بنابراین خانواده سالم، سلامت جامعه را تأمین و تضمین می‌کند.
وی عنوان کرد: تعمیم و انتقال آموزه‌های اسلام و احکام الهی به امور دینی و درون خانواده‌ها موجب تشکیل جامعه سالم و مصونیت از ابتلا به آسیب‌های اجتماعی می‌شود.
معاون فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی خراسان شمالی در ادامه بیان کرد: مهارت کنترل خشم و اضطراب، مهارت نه گفتن، مهارت ارتباطات و تعاملات اجتماعی همچنین حل مسائل از طریق گفت‌وگوی سازنده و مفید از جمله موضوعاتی هستند که اسلام بر آنها تأکید کرده و به‌عنوان شاخص‌های مهم سبک زندگی اسلامی معرفی می‌کند.
وی گفت: بی‌تردید با ترویج فرهنگی و سبک زندگی اسلامی شاهد ارتقای شاخص‌های فرهنگی و اجتماعی در بین خانواده‌ها خواهیم بود و جامعه‌ای سالم‌تر خواهیم داشت.
این کارشناس فرهنگی و اجتماعی خراسان شمالی تصریح کرد: درصورتی‌که سبک زندگی اسلامی در زندگی‌ها پررنگ‌تر شود مطمئناً بروز بسیاری از آسیب‌های اجتماعی مثل خودکشی، طلاق، اعتیاد، کم‌رنگ‌شدن احترام به بزرگ‌ترها، خشونت، کاهش وفاداری در درون خانواده‌ها، کاهش روابط عاطفی نیز کم‌رنگ می‌شود.
حجت‌الاسلام هدایتی بیان کرد: خانواده‌ها و نهادهای فرهنگی از جمله سازمان تبلیغات اسلامی، ائمه جمعه، آموزش‌وپرورش و آموزش عالی در ترویج، تعمیم و انتقال سبک زندگی اسلامی به درون جامعه نقش مهمی دارند که در این زمینه این نهادها باید هماهنگ با یکدیگر عمل کنند.
فرزندان صالح، سازنده جامعه سالم هستند
معاون فرهنگی اداره اوقاف شهرستان بجنورد گفت: آموزه‌های اسلام، پیروی از سبک زندگی اسلامی برای تربیت فرزندانی صالح و داشتن جامعه‌ای مصون از ابتلا به آسیب‌های اجتماعی را بسیار سازنده معرفی می‌کند.
محمد صالح‌نیا، معاون فرهنگی اداره اوقاف شهرستان بجنورد در گفت‌وگو با عصر اترک با تأکید بر اهمیت جایگاه والای خانواده، اظهار کرد: خانواده سالم، اجتماع سالم را می‌سازد.
صالح‌نیا گفت: هدف از تشکیل خانواده سالم و صالح، داشتن جامعه سالم و کارآمد است.
وی با اشاره به آموزه‌های اسلام، عنوان کرد: آموزه‌های اسلام، پیروی از سبک زندگی اسلامی برای تربیت فرزندانی صالح و داشتن جامعه‌ای مصون از ابتلا به آسیب‌های اجتماعی را بسیار سازنده معرفی می‌کند.
معاون فرهنگی اداره اوقاف شهرستان بجنورد تصریح کرد: در خانواده‌هایی که والدین مبتنی بر بهره‌گیری از آموزه‌های اسلامی، فرزندانی خوش‌رو، خوش‌رفتار، مبتنی بر آداب اسلامی، متعهد، مسئولیت‌پذیر و محصل تربیت کنند، قطعاً این جامعه بااهمیت دادن به این ارزش‌ها، خود را از ابتلا به منکرات، فحشا و فساد حفظ می‌کند.
صالح‌نیا افزود: در این جامعه چشم و هم‌چشمی‌ها رنگ می‌بازند و فضای مجازی نیز چالش آفرین نمی‌شود که کنترل فرزندان را به دست گیرد.
فقر فرهنگی و فقر اقتصادی، عوامل کلیدی در ابتلا به آسیب‌های اجتماعی
یک کارشناس امور اجتماعی در خراسان شمالی گفت: فقر فرهنگی و فقر اقتصادی، عوامل کلیدی در ابتلا جامعه به آسیب‌های اجتماعی هستند که برای مصونیت جامعه از ابتلا به این آسیب‌ها باید برنامه‌های راهبردی منسجمی تدوین و اجرایی شوند.
سعید آیتی، کارشناس امور اجتماعی در گفت‌وگو با عصر اترک اظهار کرد: آسیب اجتماعی، چهره‌های مختلفی دارد که اعتیاد، یک چهره از این آسیب‌ها است.
آیتی با بیان اینکه ریشه‌های ابتلا به آسیب‌های اجتماعی متعدد هستند، عنوان کرد: فقر فرهنگی و فقر اقتصادی بر بروز آسیب‌های اجتماعی در سطح جامعه بسیار مؤثر هستند.
وی گفت: بهره‌مند نشدن از آموزش‌های سبک زندگی صحیح، فقر فرهنگی، همچنین بهره‌مند نشدن از آموزش‌های مهارت‌آموزی و نداشتن فرصت‌های عادلانه اشتغال‌زایی و درآمدزایی نیز فقر اقتصادی در جامعه را رقم می‌زنند که این عوامل در افراد تحمل فشارهای روحی و روانی را به بار می‌آورند.
این کارشناس امور اجتماعی افزود: افرادی که متأثر از عوامل یاد شده، فشارهای روحی و روانی را متحمل می‌شوند، برای فرار از بار این مشکلات، خود را گرفتار ابتلا به آسیب‌های اجتماعی از جمله مصرف مواد مخدر می‌کنند.
وی تصریح کرد: اجرای برنامه‌ها و اقدامات فرهنگی، مهم‌ترین راهبرد پیشگیرانه از ابتلا به آسیب‌های اجتماعی است که باید برای اجرای آن برنامه‌ای منسجم داشت.
آیتی افزود: ارائه آموزش مهارت‌های زندگی از جمله مهم‌ترین برنامه‌های راهبردی فرهنگی است که باید این آموزش‌ها به خانواده‌ها و فرزندان عرضه شوند.
وی همچنین بیان کرد: ایجاد فرصت‌های مهارت‌آموزی، اشتغال‌زایی و درآمدزایی برای تمامی نوجوان، جوانان و کارجویان قبل از ابتلا به آسیب‌های اجتماعی، نقش پیشگیرانه بسیار مهمی دارند که حتی پس از رهایی از آسیب‌های اجتماعی نقش بازدارندگی دارد.
این کارشناس امور اجتماعی افزود: بی‌توجهی به نقش و کارآمدی اشتغال و درآمدزایی نتایجی از قبیل زباله‌گردی، بازماندن از تحصیل، رشد جمعیت کودکان کار و ابتلا به اعتیاد را به همراه دارد.
آیتی تصریح کرد: بنابراین به همان اندازه که تدوین و ارائه برنامه‌های فرهنگی به جامعه برای مصون‌ماندن از ابتلا به آسیب‌های اجتماعی مهم است، به همان اندازه نیز آماده‌سازی زیرساخت‌های اشتغال و درآمدزایی اهمیت دارد.
بازدارنده نبودن قانون در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی
محمدمهدی علی نیا، از وکلای خراسان شمالی نیز در گفتگو با خبرنگار عصر اترک اظهار کرد: تاکنون هیچ آمار رسمی از تعداد واقعی جرم‌هایی که متأثر از بیکاری و فقر در استان رخ‌داده‌اند، منتشر نشده است.
علی نیا افزود: هنوز به طور قطعی از سن مجرمان و میزان درآمد مجرمان اطلاعات دقیقی ارائه نشده است.
وی بیان کرد: بر اساس پرونده‌هایی که در اختیار داشته‌ام و از گفت‌وگو با دیگر وکلای استان بر اساس تجربه می‌توان گفت که افزایش تورم و کاهش اشتغال موجب افزایش سرقت‌ها در استان شده‌اند که در این وضعیت، جمعیت سرقت اولی‌ها روبه‌افزایش است.
این وکیل افزود: تجربه اول از سرقت معمولاً ارتکاب به سرقت‌های بعدی را نیز به همراه دارد که مسئله‌ای خطرناک است.
وی همچنین تصریح کرد: باتوجه‌به اینکه بیکاری و فقر، فشارهای روانی برای سرپرستان خانواده‌های بیکار و بیکار شده را به همراه می‌آورد، این مسئله به بروز خشونت‌های خانگی، ضرب‌وجرح در میان اعضای خانواده، فراری شدن مردان از خانه، خودکشی، قتل و طلاق منجر شده است.
علی نیا تأکید کرد: قانون به‌عنوان یک اهرم بازدارنده هیچ قالبیت پیشگیری در مقابل آسیب‌های اجتماعی را ندارد.
وی بهبود وضعیت اقتصادی، فرهنگ‌سازی، ارائه خدمات روان‌شناسی و جامعه‌شناسی را از مهم‌ترین راهکارهای پیشگیرانه برای کاهش بروز آسیب‌های اجتماعی دانست.
ضرورت بهبود وضعیت اقتصادی، تولیدی، اشتغال برای کاهش آسیب‌های اجتماعی
حمید وظیفه‌شناس، روان‌شناس و کارشناس امور اجتماعی در استان نیز مهاجرت، رشد حاشیه‌نشینی و بروز جرایم خشن را از مهم‌ترین پیامدهای بیکاری و فقر عنوان کرد.
وی طلاق‌های رسمی، عاطفی و صوری همچنین کاهش ازدواج، افزایش و یا کاهش سن ازدواج را از دیگر پیامدهای بیکاری و فقر دانست.
افزون بر این، وی بیان کرد: بیکاری و فقر بر خانواده‌های گرفتار در تنگناهای معیشتی چنان فشار روانی را وارد می‌کند که برخی از این گرفتاران برای بقای خود دست به هر کاری می‌زنند که این مسئله احساس امنیت اجتماعی در جامعه را به خطر می‌اندازد و این اتفاق سلامت روانی جامعه را به‌شدت تهدید خواهد کرد.
وی بر اهمیت بهبود وضعیت اقتصادی، تولیدی، اشتغال در سطح کشور بسیار تأکید کرد و گفت: افزون بر این، ارائه، انتقال و آموزش مهارت‌های زندگی، مهارت‌های ارتباط‌گیری، مهارت‌های همسرداری و فرزندپروری به جامعه و خانواده‌ها بسیار مهم است تا از افزایش آسیب‌های اجتماعی پیشگیری کرد.
تهیه و تنظیم: رقیه گریوانی
انتهای خبر/