به گزارش عصراترک، شهرستان‌های مانه و سملقان، اسفراین، جاجرم، بجنورد و راز و جرگلان از مناطق پنبه‌کاری استان است که مانه و سملقان با سطح بیش از پنج هزار هکتار معادل ۷۵ درصد تولید این محصول را در استان دارد.
محصول رقم ساجدی در پنبه زارهای استان خراسان شمالی از کیفیت بسیار خوبی برخوردار است، به دلیل اینکه محصول زودهنگام برداشت می‌شود، گیاه سبز و وش پنبه سفید و تمیز است و همراه محصول خار و خاشاکی وجود ندارد.
با وجود اینکه پنبه به بخشی جدایی ناپذیر از زندگی روزمره ما تبدیل شده است؛ ولی حمایت‌های دولتی از این محصول کاهش پیدا کرده و حمایت دولت باعث دلگرمی کشاورز می‌شد.

کشت قراردادی برای کشاورز مقرون به صرفه نیست
محمدی کشاورز پنبه کار شهرستان مانه در گفتگو با خبرنگار عصر اترک گفت: امسال به علت کاهش بارندگی سطح کمتری را زیرکشت آوردیم که آن هم نسبت به سال گذشته محصول کمتری در هکتار برداشت شد.  
وی افزود: به طور مثال در سال گذشته از هر هکتار ۶ تن برداشت می‌شد که امسال در هر هکتار حداکثر سه تن و حداقل یک و نیم تن برداشت شده است.
محمدی گفت: در حدود ۱۴یا ۱۵ سال پیش دولت حمایتی خوبی از کشاورز داشت به این صورت که در زمان کاشت محصول، بذر و کودهای مورد نیاز را به کشاورزان تحویل می‌داد و در زمان برداشت محصول، پول آن را از کشاورز می‌گرفت و کشاورز به دلیل این حمایتی که دولت داشت، دلگرم بود.
وی افزود: اکنون کشاورز مجبور است محصول خود را پیش فروش کند تا هزینه مورد نیاز برای کاشت محصول را داشته باشد و در پایان هم ضرر می‌کند و روزبه‌روز سرخورده می‌شود و دلالان رشد می‌کنند.
این کشاورز گفت: کشت قراردادی عملاً در شهرستان مانه اسمی هست و هیچ اتفاقی نیفتاده است چون در بخش مانه کشاورزی‌ها خرده مالکی هست و برای کشاورز مقرون به صرفه نیست.

دولت از کشاورز حمایت نمی‌کند
قربانی یکی دیگر از کشاورزان که در منطقه کوشکی به کشاورزی می‌پردازد در گفتگو با عصر اترک گفت: امسال در دو هکتار زمین پنبه کاشتیم و متاسفانه فقط یک سوم محصول برای ما ماند و بخش بیشتر زمین را سیل برد.
وی افزود: دولت از کشاورز حمایت نمی‌کند، بذر و کود گران به دست ما می‌رسد وقتی محصول را تحویل می‌گیرند با قیمت پایین می‌خرند و هر کسی برای خود قیمت می‌دهد و همیشه دلالان از کشاورزی ما سود می‌برند.

وی ادامه داد: کشاورزی که در گرما و سرما با تمام خانواده خود زحمت کشیده، از تلاش خود سودی نمی‌برند و حمایتی نمی‌شود و در نهایت کشاورز مجبور است زمین خود را رها کند و به شهرها مهاجرت کنند و از طرفی به دلیل سن بالا توانایی کارگری ندارند و روز به روز فقیرتر می‌شوند.

شرکت‌های تعاونی ناکارآمد، دلال‌ها حامی‌های ناخوانده اما واجب 
کشاورز دیگری گفت: امسال سطح زیر کشت محصول پنبه خود را به خاطر کمبود آب و خشکسالی به نصف پارسال کاهش دادیم.
وی با بیان اینکه دولت برای پنبه خرید تظمینی ندارد و حمایتی نمی‌کند و کشاورز ضرر می‌کند، افزود: شرکت‌های تعاونی که در گذشته فعال بودند هم اکنون فعالیتی ندارند و یا با بازار هماهنگ نیستند.

وی تاکید کرد: خرج و مخارج و ادوات و سم‌های مورد نیاز پنبه کاران به قدری بالاست که گویا قیمت گذاران دشمن کشاورز هستند و باعث می‌شود کشاورز محصولی کشت نکند.
این کشاورز تصریح کرد: البته اگر دلال‌ها هم نباشند، وضعیت کشاورز بدتر می‌شود اگر هر محصولی غیر از گندم بکاریم دولت هیچ حمایتی از کشاورز ندارد، حتی کشاورزان برای گرفتن وام نیز دچار مشکل هستند و مجبورند دستشان را جلوی دلالان دراز کنند و محصول خود را سلف‌خری کند تا پول دستشان بیاید که بتواند هزینه‌های کاشت داشت برداشت خود را پرداخت کند.
این کشاورز گفت: صندوق حمایتی هست؛ ولی کارایی ندارد، یک عده خاصی که بزرگ مالکی هستند، از آن صندوق استفاده می‌کنند؛ اما برای خرده‌مالک‌ها هیچ حمایتی نیست و حتی اکثر مردم از وجود این صندوق‌های حمایتی خبر ندارند.
کشاورز دیگری اظهار کرد: امسال مقدار کشت را به دلیل کمبود آب پایین آوردیم و به‌خاطر گرمای شدید هوا و کمبود آب میزان محصول از نصف کمتر شده است.
وی افزود: هزینه‌ها سه برابر سال گذشته شده است درحالی‌که قیمت پنبه فقط ده‌هزار تومان افزایش داشته است و از ۳۰ هزار تومان به ۴۰ هزار تومان شده است، این‌طور باشد سال آینده زمین کمتری کشت می‌شود؛ چون آب خشک شده است و حتی گندم هم جواب نمی‌دهد.
این کشاورز گفت: دولت باید از کشاورزان حمایت کند وام بدهد یا هر روشی دیگر، کشاورزان در جا می‌زنند گندم را می‌دهند برای پنبه، از پنبه چیزی بماند، گندم می‌کارند و عملاً سودی ندارند در نهایت کشاورز مجبور به ترک کشاورزی و مهاجرت می‌شود.
کشاورزی از روستای اینچه علیا گفت: امسال محصول خیلی خوب بود؛ ولی سیل نصف محصول را برد و ضرر کردیم و دولت هم هیچ حمایتی نداشت.

کاهش سطح زیر کشت به دلیل کمبود منابع آبی
ایزی معاون فنی و اجرایی جهاد کشاورزی شهرستان مانه و سملقان در گفتگو با خبرنگار عصر اترک با بیان اینکه در سال جاری بالغ بر ۶ هزار هکتار در شهرستان، پنبه کشت شده است، گفت: این میزان نسبت به سنوات قبل ۵۰ درصد کاهش داشته است که علت آن را می‌توان به دلیل رعایت الگوی کشت، کاهش منابع آبی، قیمت پنبه و گسترش آفت و بیماری‌ها دانست.  
وی تأکید کرد: عدم رعایت تناوب کشت باعث گسترش آفت بیماری پنبه شده که خودبه‌خود سطوح کشت را پایین می‌آورد.
ایزی توصیه کرد: پیشنهاد ما این است که کشاورزان به سمت تغییر الگوی کشت بروند و کشت پاییزه، گندم و کلزا انجام دهند؛ چراکه هم منابع آبی کاهش پیدا کرده و هم تناوب کشت رعایت شود.
وی رعایت تناوب و تناسب در کشت محصولات را از ضروریات دانست و افزود: با رعایت تناوب کشت آفت و بیماری‌ها یکدیگر را خنثی می‌کنند و همچنین خاک تقویت می‌شود.
این مسئول راه‌های مبارزه با خشکسالی را در مدیریت کشت دانست و اظهار کرد: وقتی حق آبه کاهش پیدا می‌کند باید محصولی کشت شود که کم آب طلب باشد؛ بنابراین باید کشت بهاره را به کشت پاییزه تغییر دهیم که از شرایط آب‌وهوایی زمستانی و بارندگی‌ها استفاده شود و تا حداقل مصرف آب را داشته باشم.
وی همچنین افزود: استفاده از کودهای متناسب نیز یکی دیگر از روش‌های مبارزه با خشک‌سالی است برای مثال استفاده از کود پتاسه باعث می‌شود گیاه در برابر کم‌آبی مقاوم شود و با اولین تنش آبی دچار مشکل نشود و محصول ریزش نداشته باشد.
ایزی گفت: به طور متوسط سالی ۱۱ هزار هکتار کشت پنبه داشتیم؛ ولی در سال گذشته و سال جاری به دلیل عدم رعایت تناوب کشت، سرمایش و گرمایش‌های ناگهانی، عدم آبیاری مکانیزه و کاهش شدید منابع آبی عملکرد پایین آمده است و از سه تن و ۴۰۰ به زیر سه تن رسیده است.
وی با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود پنبه نمونه ملی از شهرستان مانه باشد که حدود هشت تن برداشت داشته است؛ ولی اکثر مزارع عملکرد ۲٫۸۰۰ تا ۳ تن را دارند؛ یعنی وش ما در ۶ هزار هکتار نزدیک به ۱۸ هزار تن می‌شود.

 

کشت مکانیزه راه‌حل کاهش هزینه‌های کشاورز
معاون فنی و اجرایی جهاد کشاورزی شهرستان مانه و سملقان با بیان اینکه پنبه یک محصول هزینه بر است، گفت: اگر کشت و برداشت مکانیزه باشد و ارقامی که قابلیت کشت مکانیزه دارند، کشت بشوند جبران‌کننده است و هزینه‌ها تا ۵۰ درصد کاهش پیدا می‌کند.
وی از استقبال‌نکردن کشاورزان از کشت مکانیزه گفت و اظهار کرد: با وجودداشتن کمباین در شهرستان ۳۰۰ هکتار بیشتر برداشت مکانیزه نداریم.
ایزی با بیان اینکه قیمت تظمینی تاکنون اعلام نشده است، افزود: قیمت بازار خوشبختانه به دلیل اینکه مصرف پنبه‌دانه برای خوراک دام افزایش پیدا کرده و مصرف الیاف پنبه باتوجه‌به رقم پنبه افزایش پیدا کرده است، اکنون بین ۳۷ تا ۴۲ هزار تومان است که این قیمت باتوجه‌به هزینه‌ها متناسب است.  
این مسئول گفت: صندوق حمایت از کشاورزان فعال است و کشاورز به هر اندازه‌ای سرمایه‌گذاری کند می‌تواند تا دوبرابر مبلغ را وام ۴ درصد یک‌ساله بگیرد و این کمکی است به کشاورزان در حوزه‌های مختلف که برنامه‌ریزی آن در این اداره انجام می‌شود.
وی اجرای پروژه‌های زیر ساختی مثل کانال‌های آبیاری، کشاورزی مکانیزه و آبیاری مکانیزه و کودهای شیمیایی و آموزش‌های موردنیاز کشاورزان را از برخی از حمایت‌ها از کشاورزان برشمرد.
ایزی گفت: در شهرستان مانه بیشترین کشت قراردادی را داریم و در بخش‌های دیگر کمتر، به این صورت است که قرارداد دوجانبه بین کشاورز و کارخانه‌دار است که کارخانه‌دار تأمین منابع می‌کند و بذر و کود و… را تأمین می‌کند و در زمان تحویل محصول کشاورز موظف است محصول را به کارخانه‌دار به نرخ روز تحویل دهد که متأسفانه اکثر کشاورزان بعد از گرفتن حمایت‌ها محصول را به‌جای دیگری می‌فروشند.

بیمه محصولات کشاورزی شرط حمایت دولتی در برابر حوادث طبیعی
وی در خصوص عوامل خسارت‌زا گفت: کشاورزان باید محصولات خود را بیمه کنند در صندوق بیمه کشاورزی درصد کمی را کشاورز باید پرداخت کند و مابقی را دولت به صندوق یارانه می‌دهد.
ایزی در خصوص خسارت‌های عمومی خاطرنشان کرد: خسارت‌های عمومی مثل کانال‌های انتقال آب که لایه روبی نیاز دارد یا بندها که دچار خسارت می‌شوند بعد از تأمین اعتبار بازسازی انجام می‌شود.
انتهای پیام/