وضعیت اشتغال و مشکلات معلولان حکایت از آن دارد که با وجود جمعیت قابل‌توجه معلولان، دولت‌ها هیچ برنامه‌ریزی هدفمند و متناسب برای این افراد ندارد و باگذشت ۵ سال از تصویب قانون خاص معلولان، خبری از به واقعیت پیوستن آنها نیست.
به گزارش عصر اترک، در اصل یک‌صد و بیست و سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به پیوست «قانون حمایت از حقوق معلولان» در سال ۱۳۹۷، قانونی به تصویب رسید و جهت اجرا ابلاغ شد که در حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت وضع شده بود و در صورت اجرای کامل این قانون، می‌توانستیم بگوییم که گامی در جهت گسترش عدالت اجتماعی برداشته‌ایم.
در بخش‌های مختلف این قانون به بحث مناسب‌سازی، دسترس‌پذیری و تردد و تحرک معلولان، ارائه خدمات بهداشتی، درمانی و توان‌بخشی، حمایت از معلولان در راستای ایجاد فرصت‌های اشتغال، استفاده رایگان افراد دارای معلولیت‌های شدید از سامانه‌های حمل‌ونقل ریلی و اتوبوسرانی درون‌شهری دولتی و عمومی و استفاده این افراد از سامانه‌های برون‌شهری ریلی، هوایی و دریایی دولتی و عمومی به‌صورت نیم‌بها و… اشاره شده است.
افراد معلول بنا به نوع و شدت معلولیت خودطبقه‌بندی می‌شوند و لزوماً هر فرد معلولی، ناتوان نیست. همه ما در محل کار یا دانشگاه خود حداقل با یک فرد دارای معلولیت روبه‌رو بوده‌ایم که حتی این افراد مثلاً در محیط دانشگاهی جزو دانشجویان برتر بوده‌اند؛ یعنی نابینایی و یا ناشنوایی و یا مشکل حرکتی مانع ادامه فعالیت آنها نشده است و بسیاری از این افراد نیز ازدواج می‌کنند و خانواده برای خود تشکیل می‌دهند.
لازم است این مورد که فردی که دارای معلولیت است ناتوان نیست، در فرهنگ ما گنجانده شود تا افراد که دستی بر کار (کسبه، بازاریان و اصناف و…) دارند و توانایی ایجاد فرصت اشتغال را نیز دارا هستند از این افراد و تخصص‌های آنها نیز بهره‌مند شوند.
در استان خراسان شمالی چهار کارگاه تولیدی حمایتی فعال است که ۱۴۵ معلول توانمند در آن مشغول به کار شده‌اند که نیاز است این موارد بیشتر شود تا عدالت‌گسترش پیدا کند.
معلولان، اجرای قوانین مصوب را از دولت گدایی می‌کنند
حبیب‌الله بلوریان، مدیرعامل انجمن خیرین حامی معلولان خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار عصر اترک، اظهار کرد: این انجمن طی سالیان باتکیه‌بر حمایت‌ها و کمک‌های خیران و بخش دولتی در زمینه‌های تأمین جهیزیه، درمان و تحصیل از معلولان حمایت کرده، بااین‌وجود، طی سال‌های اخیر رویکرد اصلی این انجمن بر اشتغال‌زایی این قشر معطوف شده است.
وی معتقد است: درصورتی‌که معلولان بتوانند، درآمد کسب کنند طبیعتاً می‌توانند بسیاری از نیازهای خدماتی موردنیاز خود را تأمین کنند و بی‌نیاز شوند.
مدیرعامل انجمن خیرین حامی معلولان خراسان شمالی در ادامه با بیان اینکه در حال حاضر در استان شمار قابل‌توجهی از معلولان دارای تحصیلات دانشگاهی در مقاطع کارشناسی، کارشناسی‌ارشد و دکتری هستند، عنوان کرد: متأسفانه بسیاری از معلولان تحصیلکرده از قانون جذب سه درصد در استخدامی‌ها بهره‌مند نشده‌اند و آنان پشت درب‌های انتظار استخدام در ادارات جامانده‌اند.
بلوریان تصریح کرد: سن شماری از آنها از این قانون نیز گذشته است و امروز معلولان، اجرای قوانین مصوب درباره خود را از دولت گدایی می‌کنند.
لزوم اجرای قانون جامع حمایت
وی بیان کرد: معلولان استان خواستار اجرای قانون جامع حمایت از حقوق معلولان هستند که مصوب مجلس و ابلاغ دولت به استان‌ها است.
مدیرعامل انجمن خیرین حامی معلولان خراسان شمالی گفت: قانون جامع حمایت از حقوق معلولان، تکلیف اشتغال آنان، مناسب‌سازی اماکن آموزشی و مهارت‌آموزی برای معلولان را مشخص و تعیین کرده است.
علاوه بر این، وی اذعان کرد: حتی در بازار آزاد نیز شرایط جذب به کار معلولان در استان فراهم نیست و کسبه، بازاریان و اصناف تمایلی به جذب معلولان برای اشتغال آنان را ندارند؛ چون آنها را ناتوان می‌بینند.
وی افزود: بااین‌وجود، این انجمن بسیار تلاش کرد تا شعبه‌ای از کارخانه‌ای در استان قزوین که بسیاری از نیروهایش معلول هستند در این استان نیز فعال و راه‌اندازی شود که متأسفانه با عدم همراهی مسئولان اجرایی استان مواجه شدیم.
دیده‌نشدن جمعیت معلول در برنامه‌ریزی‌های فضای شهری و فرصت‌های اشتغال
مدیرعامل انجمن خیرین حامی معلولان خراسان شمالی تأکید کرد: معلولان استان خواهان هستند که دولت، صاحبان صنایع را در زمینه جذب به کار مجاب کند و یا اینکه سرمایه‌گذاران را مجاب کند تا فرصت‌های اشتغال برای این قشر از جامعه را نیز آماده‌سازی کنند.
وی در بخش دیگری از سخن خود، به اهمیت ارائه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای به معلولان نیز اشاره و اظهار کرد: برای جلب نظر صاحبان صنایع و سرمایه‌گذاران باید دوره‌های آموزشی - مهارتی برای معلولان برگزار شود.
بلوریان یادآور شد: در این زمینه نیز متأسفانه با مشکلات فقدان تجهیزات ویژه معلولان در مراکز مهارت‌آموزی همچنین با مناسب‌سازی نبودن اماکن برای حضور معلولان به‌منظور آموزش و مهارت‌آموزی در تمامی شهرستان‌های استان مواجه هستیم.
وی بیان کرد: درباره این مشکلات، گفت‌وگوهایی را با اداره کل فنی و حرفه‌ای استان، انجام و درخواست‌ها را به آنان ارائه داده‌ایم، اما هنوز در حد انتظار شرایط لازم و مناسب برای مهارت‌آموزی معلولان فراهم نشده است.
مدیرعامل انجمن خیرین حامی معلولان خراسان شمالی در ادامه اظهار کرد: متأثر از این شرایط، این انجمن فعلاً بر روی ایجاد فرصت‌های اشتغال‌های خُرد و خانگی برای معلولان معطوف شده است که دارای بازار فروش پایدار باشند.
وی گفت: در این زمینه با مؤسسه آستان قدس رضوی نیز تفاهم‌نامه‌ای را منعقد کرده‌ایم تا این مؤسسه کانکس‌هایی را برای فروش محصولات به معلولان استان اختصاص دهند.
بلوریان خواستار شد: کسبه و اصناف استان نیز در جذب به کار معلولان استان همراهی و همکاری داشته باشند.
وی از دعوت‌نشدن این انجمن به کارگروه‌های اشتغال استان که در استانداری برگزار می‌شوند نیز انتقاد کرد و گفت: این انجمن که نماینده معلولان استان است باید در این کارگروه‌ها دعوت شود تا نظرات، پیشنهادها و راهکارهای مرتبط با اشتغال معلولان را به تصمیم‌گیران اجرایی استان ارائه دهد.
مدیرعامل انجمن خیرین حامی معلولان خراسان شمالی همچنین خواستار شد: فرصت‌های مهارت‌آموزی معلولان در رشته‌های دارای بازار فروش، ایجاد شود.
فرهنگ‌سازی درست؛ لازمه اشتغال معلولان
وی افزود: استان باید برای سرمایه‌گذاران فرش قرمز پهن کند تا سرمایه‌گذاران بر اشتغال آفرینی برای معلولان تمایل پیدا کنند.
بلوریان تصریح کرد: باید درباره توانمندی‌های معلولان آگاه‌سازی و فرهنگ‌سازی انجام شود تا تفکر مسئولان اجرایی که معلولان را ناتوان می‌بینند، تغییر کند و بر اشتغال‌زایی این قشر از جامعه اهتمام بورزند.
فعالیت ۱۷ مرکز آموزشی و توان‌بخشی برای معلولان استان
هاجر آزاد، معاون توان‌بخشی اداره کل بهزیستی استان اظهار کرد: در حال حاضر ۲۵ هزار و ۶۸۳ نفر افراد دارای معلولیت در استان شناسایی شده‌اند که تحت پوشش این اداره کل هستند.
آزاد گفت: ۱۰ هزار و ۵۷۵ نفر از آنان دارای معلولیت جسمی - حرکتی، پنج هزار و ۲۷ نفر از آنان دارای معلولیت ذهنی، سه هزار و ۷۱ نفر از آنان دارای معلولیت بینایی، دو هزار و ۵۳۲ نفر از آنان دارای معلولیت شنوایی و یک هزار و ۹۵۲ نفر دیگر از آنان نیز دارای معلولیت صوت و گفتار هستند.
وی درباره اشتغال این گروه از مددجویان این نهاد حمایتی اظهار کرد: هر چند شماری از معلولان استان امکان کار کردن را ندارند و یا در سن اشتغال نیستند، با این وجود، سایر افراد دارای معلولیت استان توانمند و تحصیلکرده برای اشتغال هستند.
معاون توان‌بخشی اداره کل بهزیستی استان گفت: در حال حاضر، ۱۷ مرکز آموزشی و توان‌بخشی باهدف ارائه خدمات توان‌بخشی و حرفه‌آموزی برای معلولان استان فعال کرده‌ایم.
وی گفت: در مراکز حرفه‌آموزی، مددجویان پس از دریافت خدمات حرفه‌آموزی، به کارگاه‌های تولیدی حمایتی استان وارد می‌شوند و البته برخی از آنان نیز خوداشتغالی را انتخاب می‌کنند.
۱۴۵ معلول توانمند در چهار کارگاه تولیدی حمایتی مشغول به کارند
آزاد خاطرنشان کرد: در حال حاضر، در استان چهار کارگاه تولیدی حمایتی فعال هستند که ۱۴۵ معلول توانمند در آن مشغول به کار شده‌اند و البته به دنبال افزایش تعداد این کارگاه‌ها در استان هستیم.
وی درباره تعامل با اداره کل فنی و حرفه‌ای استان به‌منظور ارائه آموزش‌های متنوع مهارت‌آموزی به معلولان نیز اظهار کرد: هرچند که در این زمینه، تفاهم‌نامه‌ای منعقد شده است، بااین‌وجود، بیشتر ساختمان‌های آموزشگاه‌های آزاد فنی و حرفه‌ای استان برای حضور و آموزش معلولان مناسب‌سازی نیستند.
بااین‌وجود، معاون توان‌بخشی اداره کل بهزیستی استان به اختصاص تسهیلات اشتغال‌زایی به امر خوداشتغالی معلولان نیز اشاره و عنوان کرد: درصورتی‌که معلولی بخواهد خوداشتغالی داشته باشد، می‌تواند با ارائه مدرک فنی و حرفه‌ای و یا جواز کسب‌وکار از تسهیلات اشتغال‌زایی تا سقف ۱۵۰ میلیون تومان بهره‌مند شود.
کارفرما با بکار گیری فرد معلول از تسهیلات اشتغال‌زایی بهره‌مند می‌شود
وی همچنین یادآور شد: درصورتی‌که کارفرمایی بخواهد فرد معلول را بکار بگیرد، کارفرما از تسهیلات اشتغال‌زایی بهره‌مند خواهد شد.
آزاد افزود: علاوه‌برآن، این نهاد حمایتی به‌ازای به‌کارگیری هر فرد معلول، بیمه سهم کارفرما را پرداخت خواهد کرد و در ازای این بسته‌های تشویقی، کارفرما متعهد می‌شود که معلول به کار گرفته را بیمه کند.
معاون توان‌بخشی اداره کل بهزیستی استان در ادامه اعلام کرد: در سال جاری، این نهاد حمایتی برای خوداشتغالی معلولان همچنین برای به‌کارگیری معلولان توسط کارفرمایان به تعداد ۳۸۰ معلول استان سهم حق بیمه خویش فرمایی و کارفرمایی پرداخت کرده است.
افزون بر این، وی بیان کرد: این نهاد حمایتی با یک شرکت مشاوره شغلی فعال در استان تفاهم‌نامه‌ای را امضا کرده است تا این شرکت به مددجویان بهزیستی استان که متقاضی اشتغال هستند، مشاوره شغلی و دستیابی به فرصت‌های اشتغال را ارائه دهند.
وی درباره عمل به انجام قانون سه درصد استخدام و جذب معلولان در دستگاه‌های اجرایی عمومی و دولتی نیز اظهار کرد: بسیاری از معلولان استان توانمند و دارای تحصیلات دانشگاهی هستند که انتظار است عمل به این قانون رعایت شود.
درعین‌حال، آزاد گفت: سازمان بهزیستی برای برگزاری آزمون استخدامی ویژه افراد دارای معلولیت در تلاش است.
پرداخت ۷۰ میلیارد تومان تسهیلات اشتغال به معلولان استان
همایون غلامی، رئیس اداره اشتغال و مسکن اداره کل بهزیستی خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار عصر اترک درباره پرداخت تسهیلات اشتغال‌زایی به معلولان استان اظهار کرد: در سال گذشته ۱۳۵ میلیارد تومان تسهیلات برای اشتغال‌زایی یک هزار و ۵۲۰ نفر از معلولان و سایر گروه‌های هدف در استان پرداخت شد.
غلامی افزود: این تسهیلات در قالب خوداشتغالی معلولان و معلولان بکار گرفته شده توسط کارفرمایان پرداخت شد.
وی بیان کرد: در سال جاری نیز تاکنون ۷۰ میلیارد تومان تسهیلات اشتغال‌زایی به معلولان استان پرداخت شده است.
رئیس اداره اشتغال و مسکن اداره کل بهزیستی خراسان شمالی عنوان کرد: به‌ازای پرداخت هر ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان تسهیلات اشتغال‌زایی به معلولان، تعهد بیمه‌ای ایجاد می‌شود.
وی تصریح کرد: در راستای پرداخت تسهیلات اشتغال‌زایی به مددجویان بهزیستی نظارت‌های سخت‌گیرانه‌ای بر آن اعمال می‌شود.
درعین‌حال، غلامی با تقدیر از همکاری‌هایی که بانک‌های استان تاکنون در زمینه پرداخت تسهیلات داشته‌اند، خواستار شد: بانک‌ها در پرداخت به‌موقع تسهیلات اشتغال‌زایی به مددجویان این نهاد، همکاری بیشتری داشته باشند.
ناشنوایی علت عدم اشتغال تحصیل‌کرده‌های این قشر جامعه
حسینعلی طالبی راد، مدیرعامل کانون ناشنوایان خراسان شمالی در گفتگو با عصر اترک اظهار کرد: مبتنی بر آمار اداره کل بهزیستی استان، در خراسان شمالی یک هزار و ۲۰۰ ناشنوا هستند که ۷۰۰ نفر از آنان از این کانون کارت شناسایی دریافت کرده‌اند.
مدیرعامل کانون ناشنوایان خراسان شمالی در ادامه با یادآوری این مطلب که بسیاری از ناشنوایان استان دارای تحصیلات دانشگاهی در مقاطع کارشناسی، کارشناسی‌ارشد و دکتری هستند، اظهار کرد: هنوز بسیاری از آنان در رشته‌های تحصیلی خود جذب و استخدام نشده‌اند و آنان در رشته‌های غیرمرتبط با تحصیل خود مشغول به کار هستند.
وی خاطرنشان کرد: بسیاری از فعالیت‌های شغلی آنان ناپایدار و بی‌ثبات است و این درآمد مشاغل ناپایدار و بی‌ثبات نیز پاسخگوی هزینه‌های ازدواج و تشکیل خانواده برای ناشنوایان نیست و خواستار شد، دولت در این زمینه تدبیری بیندیشد.
مدیرعامل کانون ناشنوایان خراسان شمالی خواستار شد: واحدهای تولیدی مستقر در شهرک‌های صنعتی از توان تحصیلی و توانمندی‌های ناشنوایان برای اشتغال و کار بهره‌برداری کنند و همچنین اداره کل فنی و حرفه‌ای استان نیز دوره‌های آموزشی و مهارتی برای اشتغال آفرینی این قشر از جامعه را برگزار کند.
طالبی راد گفت: این انجمن زمینی برای احداث ساختمان برای ناشنوایان استان که دارای پروانه ساخت نیز هست را در اختیار دارد که جهت ایجاد فرصت‌های آموزشی و مهارت‌آموزی برنامه‌ریزی‌شده که نیازمند کمک خیران و نهادهای اجرایی برای تحقق آن است.
تهیه و تنظیم: صدیقی
انتهای خبر/