
یادداشت؛
رمضان و خانهتکانی دل
شاید بتوان گفت خدای متعال ماه رمضان را یک میانبر برای خلوت و آشتی با خودش قرار داده است و فرصتی برای خانهتکانی دلهایی است که در سال پر میشوند.
به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «عصراترک»، علی منتظران، کارشناس و مدرس سواد رسانه در یادداشتی نوشت: شاید بتوان گفت ماه رمضان، بهواقع ماه میهمانی خدای متعال است، این را از نحوه رفتاری مردم جامعه بهخوبی میتوان فهمید، از آن بنا و کارگری که ساعت کاری خودش را تغییر میدهد تا با تمام سختی کاری خود روزهدار باشد گرفته تا آن مغازهداری که سفره افطارش در میان بساط مغازه پهن میشود تا شاید بتواند در این ایام پایان سال گره از کار خلق خدا باز کند.
صدای دعای سحرگاهی و روشنشدن چراغ خانههای محل در تاریکی نیمهشب، ندبه خوانی و شبخوانیهای مساجد قدیمی بخصوص در محلههای قدیمی، سفرههای ساده افطاری با آن ترکیب همیشگی نان، خرما، سبزی تازه و پنیر روی سفرهای که همه اعضای خانواده را دور هم جمع کرده و به انتظار صدای اللهاکبر اذان نشستهاند.
در این میان هیجان روزه اولیهایی که لحظات پایانی روز را ثانیهشماری میکنند و شنیدن صدای اذان مغرب برایشان حکم جام قهرمانی در میدان الهی را دارد.
از اینها که بگذریم، تازه به جامعهای میرسیم که در ایام ماه مبارک رمضان ناخواسته و از روی رفتار اعتقادی نسبت به یکدیگر مراعات بیشتری مییابند، از طرز برخورد مغازهدارها و کسبه بهخاطر رعایت حال مردم روزهدار گرفته تا رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی و اصطلاحاً رشد فرهنگ رانندگی در خیابانها.
اینها و بسیاری از موارد دیگر همه از آثار رفتاری و اخلاقی این ماه مبارک است، ماهی که به مهمانی خدای متعال شهرت پیدا کرده و حقیقتاً هم چنین به نظر میرسد که گویا خدای متعال در این ماه بندگان خود را نوعی دیگر تحویل میگیرد، دعایشان را جور دیگری اجابت کرده و صدایشان را نحوه دیگری میشنود.
مصداق آیه «ادعونی استجب لکم» در این ماه بیشتر محقق میشود و خواستههای آدمی زودتر به مرحله اجابت راه پیدا میکند. البته که این موضوع بسته به خود انسان دارد که از ماه مبارک چقدر بهرهمند شود و پیشتر چقدر سبد وجودی خود را برای دریافت این الطاف آماده کرده باشد.
شاید خالی از لطف نباشد اگر بگوئیم ماه رمضان بهترین فرصت برای سرآغاز امورات ماست، همان سرآغازی که بارها و بارها تلاش کردهایم تا رقم بخورد و نخورده، همان نقطه سر خطهایی که هزاران بار در مشق زندگی خودمان گذاشتهایم و باز تکرار مسیر گذشته کردهایم.
شاید بتوان گفت خدای متعال ماه رمضان را یک میانبر برای خلوت و آشتی با خودش قرار داده، شاید حتی بتوان اینطور نگاه کرد که این ماه فرصتی است برای آشتیکنان دلمان، یعنی فرصتی برای خانهتکانی دلهایی که در سال پر میشوند از کینهها، کدورتها، ناراحتیها و افسردگیها، دلهایی که بارها در طول سال میشکنند و گاهی به چهره غمبار آدمی اشک سردی جاری میکنند.
شاید ماه رمضان فرصتی برای التیام این دردهای نهفته در آدمی بوده باشد.
حال اینکه چطور باید از این ماه مبارک بهره کافی را ببریم مسئله دیگری دارد، البته راهکارش در اسلام عزیز پیشتر بیان شده، انس با قرآن، ذکر خدای متعال، صافی و صداقت، روزهداری اعضا و جوارح آدمی اما با این اوصاف نگاه کوتاه و گذرایی به آنچه در وجود ما رقم میخورد خواهیم داشت.
از نگاه پزشکی و جسمانی، گفتمانهای بسیار زیادی دررابطهبا این موضوع مطرح شده است که فرصت این یادداشت مختصرتر از بیان آنهاست، اما از نگاه روح و روان آدمی همانطور که بالاتر بیان کردیم، این ماه فرصت خوبی برای بازسازی و ترمیم زخمهای نهفته درونیمان به شمار میآید.
بخشیدن آنهایی که به هر نحوی دلتنگی و آشفتگی داریم، صله با آن دسته اقوامی که مدتهاست دنبال بهانهای هستیم تا دوباره ارتباط بگیریم، سفرهداری ساده افطاری، تمرین خودسازی و خودشناسی، حتی تمرین خلوت با خدای متعال یقیناً از آثاری است که شاید در غیر ماه رمضان نتوان به آنها دست پیدا کرد.
یکی از آن دسته کارهایی که ویژه ایام ماه مبارک رمضان به شمار میآید و شاید در غیر ماه بهسختی بتوان فرهنگ آن را در وجود خود نهادینه کرد، انس با قرآن کریم است، جزء خوانی قرآن کریم که هر روزه در این ماه صورت میگیرد، بهترین فرصت برای رویارویی با نفس و تنبلی آن به شمار میآید.
برای اینکه این عریضه خالی از لطف نبوده باشد و اطاله کلام آن مؤثر واقع شود، آنچه پیشنهاد میشود این است که اگر فردی، به هر علتی توان روزهداری ندارد، یا توان قرائت روزانه یک جزء از قرآن کریم را ندارد، یا حتی مدتهاست با امورات اعتقادی از جمله نماز، اذکار و ادعیه، مناجات فاصله گرفته است، این ماه را غنیمت بشمارد و برای کسب تجربه هم که شده دمی را به ذکر مشغول باشد.
لحظاتی را به کم خوردن، دقایقی را به قرائت قرآن، یا لااقل نگاه به مصحف شریف و ساعتی را به خلوت با خود و خدایش بگذراند، یقیناً این ماه تنها متعلق به قشر خاص جامعه انسانی نخواهد بود و هر انسانی با هر عقیده و نگرشی که دارد در این ماه مبارک میهمان سفره کرامت و مغفرت الهی خواهد بود که خدای متعال فرمود: «الا به ذکر الله تطمئن القلوب» یعنی کاری به جز این نیست، اگر کسی به دنبال آرامش حقیقی است، اگر بهراستی دنبال آن هستیم که ذهن، روان و قلب آرامی داشته باشیم، راهی جز آشتی و یاد خدای متعال برای ما وجود ندارد.