اوایل مهرماه بهترین زمان کشت پاییزه 

یکی از کشاورزان شهرستان بام و صفی آباد در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «عصراترک» گفت: ما کشاورزان هر ساله کشت پاییزه را معمولاً از اوایل مهرماه شروع می‌کنیم و بسته به شرایط آب‌وهوایی، بعضی سال‌ها کمی زودتر یا دیرتر، اما معمولاً تا نیمه مهر کار کاشت را تمام می‌کردیم .

حاج حسنقلی شریفی‌نیا افزود: زمان‌بندی برای ما اهمیت زیادی دارد، چون اگر بذر در زمان مناسب در خاک قرار گیرد، از بارش‌های پاییزی استفاده می‌کند و ریشه‌زنی خوبی دارد و بهتر سبز می‌شود.

وی در ادامه گفت: امسال متأسفانه هنوز کشت نداشتیم به دلیل اینکه در چند سال اخیر نبود بارش باران و کم‌آبی باعث شده که چاه‌های عمیق کشاورزی را در طول سال به مدت شش ماه خاموش کنند که کشاورزان کشت پاییزی خود را که گندم و جو است نمی‌توانند کشت کنند.

 این کشاورز بامی افزود: سهمیه آب برای هر کشاورز فقط جهت کشت محصولات بهاره است و آب به همین حد کفایت می‌کند که این امر ضربه و ضرر بزرگی به کشاورزان و دامداران در طی این چند سال وارد کرده است.

وی عنوان کرد: به دلیل نبود علوفه وجو موردنیاز دام اغلب دامداران منطقه مجبور به فروش دام‌هایشان باقیمت خیلی کمتر شده‌اند و اغلب مردم این منطقه با کار کشاورزی و دامداری امرا و معاش می‌کنند که بخاطرنبود شرایط امکان ادامه کار برایشان مقدور نیست وبه همین دلیل به شهرهای بزرگ مهاجرت می‌کنند و روستاها خالی از سکنه می‌شود.

شریفی‌نیا بیان کرد: باتوجه‌به بارندگی‌های اخیر که در بیشتر مناطق کشور ما صورت‌گرفته است می‌شود امیدوار به کشت گندم و جو باشیم که اگر بارندگی‌ها به همین صورت ادامه داشته باشد و محصول سبز شود قطعاً برداشت خوبی امسال خواهیم داشت که ان‌شاءالله جبران چند سال خشکسالی برای کشاورزان و دامداران می‌شود 

وی تأکید کرد: یکی دیگر از دلایل اینکه تا این موقع کشت انجام ندادیم هم کاملاً روشن است، خشکسالی شدید و نبود بارش کافی که زمین خشک است و رطوبت خاک به حدی نیست که بذر بتواند جوانه بزند و از طرفی هزینه‌های آماده‌سازی زمین، بذر، کود و سوخت بالا رفته و وقتی امیدی به بارش نباشد، ریسک کاشت بسیار زیاد می‌شود.

کاشت در خاک خشک هدردادن سرمایه است

وی عنوان کرد: برنامه من در این شرایط این است که تا جایی که امکان دارد صبر کنم و وضعیت بارش‌ها را زیر نظر بگیرم اگر در دی‌ماه یا حتی بهمن بارش مناسبی داشته باشیم، شاید بتوانیم کشت تأخیری انجام دهیم، البته این نوع کشت ریسک بیشتری دارد، اما بهتر از این است که زمین کاملاً بدون استفاده بماندريال اگر شرایط فراهم شود، محصولاتی مثل گندم دیم، جو یا نخود که مقاومت بیشتری به کم‌آبی دارند، در اولویت من هستند.

این کشاورز بامی تأکید کرد: با اینکه پاییز پایان پیدا کرده، هنوز نمی‌توان گفت امید کاملاً از بین رفته، تجربه نشان داده که بعضی سال‌ها بارش‌های زمستانه جبران‌کننده بوده‌اند؛ اما باید واقع‌بین بود اگر بارش دیرهنگام باشد، احتمال برداشت خوب پایین می‌آید محصولی که دیر سبز کند، معمولاً خوشه‌دهی ضعیف‌تری دارد و عملکردش کم می‌شود، بااین‌حال ما کشاورزان همیشه نیم‌نگاهی به امید داریم، چون زندگی‌مان به همین زمین گره‌خورده است.

جهاد کشاورزی هوای کشاورزان را بیشتر داشته باشد

وی در پایان گفت: انتظار من و بقیه کشاورزان از جهاد کشاورزی در این شرایط این است که حمایت عملی کنند اما نیاز به تسهیلات کم‌بهره، بیمه واقعی محصولات، اطلاع‌رسانی دقیق درباره پیش‌بینی بارش‌ها و آموزش روش‌های نوین مدیریت آب داریم .

این کشاورز بامی در ادامه افزود: از جهاد کشاورزی انتظار داریم در تأمین بذر اصلاح‌شده، کود و نهاده‌ها کمک کنند تا هزینه‌های اولیه برای ما قابل‌تحمل‌تر شود اگر قرار است کشاورزی در این شرایط سخت ادامه پیدا کند، باید جهاد کشاورزی کنار کشاورز بایستد، نه اینکه فقط در زمان برداشت حضور داشته باشد و در مجموع، ما کشاورزان با همه سختی‌ها هنوز پای‌کار هستیم، اما ادامه این مسیر بدون حمایت و برنامه‌ریزی ممکن نیست.

هنوز کشت پاییزه را انجام ندادیم 

در ادامه یکی دیگر از کشاورزان شهرستان بام و صفی آباد در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «عصراترک» گفت: هر سال کشت پاییزه معمولاً از اوایل مهرماه تا نیمه آبان شروع می‌شود و این زمان بهترین فرصت برای آماده‌سازی زمین و استفاده از بارش‌های ابتدایی پاییز است.

وی افزود: متأسفانه امسال به دلیل شرایط خشکسالی و کمبود آب و بارش باران برف کشت پاییزه را انجام ندادیم؛ زیرا هزینه بذر وکاشت به‌وسیله تراکتور و بقیه مواردهم هزینه زیادی دارد که اگر محصول سبز نشود وبه نتیجه نرسد خسارت برای کشاورز دارد .

حسن ثنایی تأکید کرد: در شرایط کمبود آب و نگرانی از سبزنشدن محصول و از سوی دیگر هزینه‌های آماده‌سازی زمین و بذر  ریسک‌کردن منطقی نیست. 

وی بیان کرد:  من و بقیه کشاورزان برای کشت پاییزه صبر می‌کنیم تا وضعیت بارش‌ها روشن‌تر شود که اگر بارندگی مناسبی رخ دهد، به کشت دیم یا محصولات مقاوم‌تر فکر می‌کنیم و همچنین به دنبال راهکارهای صرفه‌جویی در مصرف آب هم هستیم. 

ثنایی عنوان کرد: اگر بخواهیم کشت پاییزه بکاریم بیشتر به گندم و جو فکر می‌کنیم، چون هم نیاز منطقه است و برای دام‌های خودمان هم نیاز جدی داریم و هم نسبت به شرایط کم‌آبی مقاوم‌تر هستند. 

بارش های زمستانی امید کشاورزان برای کشت پاییزه

وی افزود: باتوجه‌به اینکه پاییز پایان یافت، اگر بارش‌های زمستانی به‌موقع برسد، هنوز امیدی برای کشاورزان وجود دارد تا کشت خود را انجام دهند هرچند تأخیر در کشت، عملکرد محصول را کاهش می‌دهد، اما تجربه نشان داده که در برخی سال‌ها حتی کشت دیرهنگام هم نتیجه داده است. 

این کشاورز بامی عنوان کرد: برنامه و انتظار ما در این وضعیت از جهاد کشاورزی این است که حمایت بیشتری در زمینه تأمین بذر مقاوم، آموزش روش‌های نوین آبیاری و کمک‌های مالی داشته باشد و همچنین لازم است برنامه‌های جدی برای مدیریت منابع آب و مقابله با خشکسالی ارائه شود تا کشاورزان بتوانند با امید بیشتری ادامه دهند.

بیشترین سطح زیر کشت محصولات زراعی گندم و جو است 

 مدیر جهاد کشاورزی شهرستان بام و صفی آباد در گفتگو با خبرنگار «عصراترک» گفت: بیشترین سطح زیر کشت محصولات زراعی در شهرستان به گندم و جو اختصاص دارد و مناسب‌ترین زمان کشت برای محصول گندم و جو از اوایل مهرماه آغاز و تا اواسط آذرماه بسته به رقم گندم ادامه دارد.

حسن مقرب افزود: در کشت آبی گندم معمولاً رقم میهن از اوایل مهرماه کشت و تا اواخر مهرماه پایان می‌یابد در رقم پیش‌گام هم که در منطقه کشت می‌شود از اواسط مهرماه آغاز و تا پایان آبان‌ماه ادامه دارد؛ اما گاهی کشت به تأخیر می‌افتد و ممکن است باتوجه‌به شرایط آب‌وهوایی دیرهنگام صورت گیرد که به این نوع کشت کورپه می‌گویند .

این مسئول بیان کرد: در کشت ارقام گندم به‌صورت دیم در سال گذشته به دلیل عدم بارندگی در شهرستان در بخش مرکزی کشت به‌صورت دیم انجام نشده و در بخش بام نیز کشت دیم در سطح کمی کشت شد که برداشت خوبی حاصل نشده است معمولاً بهترین کشت برای کشت پاییزه در شهرستان بام صفی‌آباد کشت انواع ارقام گندم و جوم است ضمن آنکه کشت محصولات تریتیکاله نیز برای این منطقه توصیه می‌شود .

وی در ادامه عنوان کرد: محصول تریتیکاله به دلیل اینکه مقاوم به کمی آب است می‌توان به‌عنوان جایگزین مناسبی برای کشت جو و همین‌طور گندم باشد؛ زیرا شرایط بارندگی‌های اخیر شهرستان مناسب نبوده و با مدیریت منابع آبی می‌توان شاهد عملکرد بهتری در این محصول بود این محصول در تالیف دام استفاده می‌شود.

 کاشت زیره سبز در پاییز انجام می شود

وی افزود: کاشت زیره سبز نیز در شهرستان بام صفی‌آباد می‌تواند در زمینه کشت گیاهان دارویی مناسب باشد که معمولاً در اواخر پاییز کشت می‌شود.

 مقرب عنوان کرد: بخش مرکزی به سمت‌وسوی کاشت پسته روی آورده‌اند و جهت مدیریت منابع آبی بیشتر برنامه‌ریزی‌ها جهت آبیاری باغات انجام می‌شود و کشت محصولات زراعی کاهش‌یافته است ضمن اینکه کشت محصولات زراعی در ابتدای امر وابسته به بارش نیست و از منابع آب‌های چاه استفاده می‌شود.

ایجاد باغ پسته یکی از دلایل کاهش محصولات زراعی است

وی افزود: محصولات زراعی به‌صورت دیم کاملاً وابسته به بارندگی‌ها است که در سال‌های جاری به‌دلیل کاهش بارندگی‌ها، کشت دیم انجام نمی‌پذیرد. 

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان بام و صفی آباد عنوان کرد: انتظاری برای کشت این محصولات به‌صورت دیم وجود ندارد و به‌تبع آن برداشت محصولی نیز نخواهیم داشت.

وی بیان کرد: مقایسه سال زراعی ۱۴۰۳ با سال زراعی ۱۴۰۲ نشان می‌دهد که کاهش ۹۰ درصدی برداشت محصولات دیم در سال ۱۴۰۳ در مقایسه با ۱۴۰۲ را شاهد بوده‌ایم؛ بنابراین وضعیت مناسبی را شاهد نیستیم.

این مسئول عنوان کرد: برای کاهش کشت دیم گندم به‌صورت کورپه نیز شاید بیش از ۱۰ روز دیگر فرصت نباشد؛ بنابراین اگر در این ایام بارندگی کشوری داشته باشیم امکان کشت دیم محصولات به‌صورت محدود وجود دارد. 

وی اظهارکرد: در مورد کشت آبی همان‌طور که اشاره کردیم باتوجه‌به توسعه باغات در بخش مرکزی و مدیریت منابع آبی جهت آبیاری باغات، کشت محصولات زراعی کاهش‌یافته است و بخشی از کشاورزان که سطح زیر کشت باغات آنها محدود می‌باشد یا فاقد باغ هستند اقدام به کشت می‌کنند؛ اما در بخش بام کشت آبی انجام می‌شود و سطح زیر کشت محصولات زراعی آبی نسبت به باغات بیشتر است.

اعتبار خاصی برای کشت محصولات زراعی تعریف نشده است 

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان بام و صفی آباد افزود: باتوجه‌به کمبود بارندگی‌ها انتظار کشت دیم وجود ندارد که در این موارد پیشنهاد می‌شود به‌جای نگهداری بذر گندم در انبارها این بذر در زمین کشت شود و به‌نوعی انبارداری آن در زمین زراعی انجام گیرد که البته این مورد نیز مشروط به این است که یک بارندگی مؤثر جهت آماده‌سازی زمین انجام شود .

مقرب بیان کرد: بهترین راهکار در این زمینه کشت مستقیم گندم و جو دیم است به صورتی که در کل زمین شخم انجام نمی‌شود و با استفاده از ادوات کشت مستقیم و بدون شخم زدن، زمین کشت انجام شود و در زمستان شاهد بارش برف باشیم و در بهار نیز بارش مؤثر جهت رشد و دانه‌بندی گندم وجود داشته باشد بهترین و مهم‌ترین راهکار در این زمینه کشت مستقیم گندم و جو می‌باشد. 

وی اظهار کرد: در خصوص تسهیلات بانکی در حوزه کشت محصولات زراعی اعتبارات خاصی تعریف نشده است؛ اما بعضی مواقع با همکاری بانک‌ها از جمله بانک کشاورزی، ملی و صادرات در شهرستان بام صفی‌آباد و تأییدیه کشاورزی فرد کشاورز توسط اداره جهاد کشاورزی، تسهیلاتی به این افراد پرداخت می‌شود .

کودهای شیمیایی یارانه دار در اختیار کشاورز قرار می‌دهیم

وی تأکید کرد: در خصوص تأمین نهاده‌های تولیدی از جمله کودهای شیمیایی یارانه‌دار نیز به‌صورت مستمر این نهاده‌ها تأمین و در اختیار کشاورزان قرار می‌گیرد بیشتر تسهیلات بانکی در حوزه صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی، احداث و واحدهای تولیدی دامی از جمله دامداری‌های صنعتی اعم از دام سنگین و سبک احداث گلخانه‌ها تخصیص می‌یابد و تسهیلات در حوزه اشتغال روستایی نیز پرداخت می‌گردد.

 کمک به کشاورزان‌ با احیا ومرمت قنوات 

این مسئول در ادامه گفت: بخش اعظم تسهیلات بانکی در حوزه کشاورزی به‌صورت طرح‌های تجمیعی و در جهت احیا و مرمت قنوات پرداخت می‌گردد تا با احیای قنوات به بخش کشاورزی بابت کشت پاییزه کمک گردد.

وی عنوان کرد: باتوجه‌به اینکه بخش اعظم زراعت مخصوصاً در حوزه کشت دیم وابسته به بارندگی می‌باشد که یکی از راهکارها کشت مستقیم می‌باشد که در نهایت وابسته به بارندگی جهت رشد و نمو گیاه می‌باشد.

مقرب بیان کرد: باتوجه‌به اینکه شهرستان بام صفی‌آباد دارای تعداد زیادی قنوات می‌باشد نیازمند این هستیم تا با کمک دولت و مشارکت مردمی بتوانیم این قنوات را احیا کنیم تا به امر کشاورزی کمک نماید.

مشکلات قنوات با کاهش بارندگی 

وی افزود: اما از طرفی کاهش بارندگی‌ها نیز  قنات‌ها را دچار مشکل کرده است و میزان آب‌دهی قنوات نیز کم شده است درصورتی‌که خشکسالی ادامه یابد در حال حاضر می‌بایست به دنبال این باشیم تا منابع آبی را طوری مدیریت کنیم که در آبیاری باغات دچار مشکل نشویم .

این مسئول اظهار کرد: جهت آبیاری باغات باید منابع آبی را مدیریت کرده و جهت تأمین منابع آبی با تحقیق و پژوهش به دنبال بارور کردن ابرها باشیم منابع آبی موجود را درست مدیریت کرده تا ان‌شاءالله از این دوره خشکسالی عبور کنیم.

نتیجه‌گیری : بررسی‌های انجام‌شده در این گزارش نشان می‌دهد که کشت پاییزه، به‌عنوان یکی از مؤثرترین الگوهای تولید در بخش کشاورزی، ظرفیت‌های قابل‌توجهی برای افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها و مدیریت بهینه منابع طبیعی دارد. تحلیل داده‌ها و روندهای موجود بیانگر آن است که استفاده از بارش‌های فصلی، کاهش تنش‌های حرارتی و امکان برنامه‌ریزی دقیق‌تر در مراحل داشت و برداشت، از مهم‌ترین مزیت‌های این نوع کشت به شمار می‌رود.  

با وجود این مزایا، چالش‌هایی همچون محدودیت‌های نهاده‌ای، نوسانات اقلیمی، کمبود ماشین‌آلات تخصصی و نیاز به آموزش‌های فنی برای کشاورزان، همچنان بر روند توسعه کشت پاییزه تأثیرگذار است. رفع این موانع از طریق برنامه‌ریزی هدفمند، حمایت‌های کارشناسی و اقتصادی، و ارتقای زیرساخت‌های تولید می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در بهبود عملکرد این بخش داشته باشد.  

در مجموع، نتایج این گزارش نشان می‌دهد که تقویت کشت پاییزه نه‌تنها به افزایش پایداری تولیدات کشاورزی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به‌عنوان راهبردی مؤثر در مدیریت منابع آب، توسعه روستایی و ارتقای امنیت غذایی مورد توجه قرار گیرد. استمرار پژوهش‌ها، به‌روزرسانی الگوهای کشت و حمایت از کشاورزان، مسیر دستیابی به این اهداف را هموارتر خواهد کرد.

تهیه و تنظیم گزارش: خانی 

انتهای خبر./