مهرداد کاظمیان (جامعه شناس)_ یکی از همکارانم که اتومبیل نسبتا مدل بالایی دارد، در حالی که از درب ورودی تا ساختمان محل کارم را قدم می زنم، ترمز می زند و می گوید: «خساست به خرج نده ماشین ات را بردار، بخاری اش را روشن کن، از شنیدن موسیقی صبحگاهی لذت ببر و شیک و با کلاس سر کارت بیا».

 من در یکی از شهرک های حاشیه بجنورد کار می کنم. راست می گوید، هر روز صبح مجبورم کمی زودتر برخیزم، حاضر شوم و در ایستگاه که کمی تا منزل مان پیاده روی دارد، منتظر بمانم تا سرویس بیاید. راننده سرویس نیز چندان منظم نیست، برخی روزها زود می آید برخی روزها دیرتر.

 بارها برای ایجاد انضباط در روند کارش تلاش کرده ایم اما اراده ای در سلسله مراتب اداری اش برای برخورد با او وجود ندارد. من در ایستگاه اول سوار سرویس می شوم و در نتیجه معمولا سرد است و به دلیل مشکلی که در سیستم گرمایشی اش وجود دارد تا آخر مسیر نیز چندان گرم نمی شود.

تازه به خاطر سوار کردن سایر همکاران باید به اقصی نقاط شهر برویم و این حدود نیم ساعتی طول می کشد. از موسیقی گوش نواز خبری نیست. راننده محترم معمولا با نظافت سرویس نیز میانه خوبی ندارد، بنابراین شیک و با کلاس هم به محل کار نمی رسیم.

 با این وجود، تمام این مسائل و مشکلات مرا قانع نمی کند تا اتومبیل شخصی ام را بردارم و تک سرنشین طی طریق نمایم تا در محل کارم حاضر شوم. امسال بجنورد تا بدین جا 19 روز هوای ناسالم داشته است.

عوامل بسیاری در این موضوع دخیل هستند اما بخشی از این آلودگی مربوط به گازهای ناشی از سوخت خودروهاست. درست است که قسمت قابل توجهی از مشکلات محیط زیستی کشور به سیستم حکمرانی و مدیریت بد در این عرصه (و البته بخش های کشاورزی و صنعت) مربوط می باشد اما این روزها مسأله به حدی بغرنج شده که رفتار محیط زیستی تک تک کنشگران در زندگی روزمره نیز بدل به غنیمتی گشته است. شاید امروز هوای ناسالم در بجنورد مسأله ای اولویت دار نباشد و در دستور کار مردم قرار نگرفته باشد اما مسائل محیط زیستی از آن دست معضلاتی ست که چون خلسه ای، آرام آرام منطقه را فرا می گیرد و چون مبتلایش ساخت، سال ها طول خواهد کشید تا التیامی حاصل شود.

برای بحران های محیط زیستی هیچ راهکار مؤثر، کوتاه مدتی وجود ندارد. پس بهتر است، با آئینه عبرت شهرهای بزرگ کشور که با بحران آلودگی هوا دست به گریبان اند، هر چه زودتر مواجه شده و در سطح فردی کمی سختی به جان خریده و رفتاری محیط زیستی داشته باشیم. در واقع، ناکارآمدی سیستم حکمرانی در مواجهه با بحران محیط زیست، چیزی از وظیفه فردی ما کم نخواهد کرد و این بخشی از هویت شهروندیِ مدرن است.

من می توانم برای کارمندان چند پیشنهاد ارائه کنم که البته قطعا انسان های خلاق در آینده ایده های بهتر و بیشتری می پرورانند:

- اگر اداره محل کارتان سرویس دارد، حتما به جای اتومبیل شخصی با سرویس تردد کنید. مشکلات کوچک را به راحتی با راهکارهای ابداعی می توانید حل کنید. به عنوان نمونه، به شخصه برخی روزها کفش ورزشی می پوشم و زمانی را که راننده تأخیر دارد با حالت پیاده روی مسیر سرویس را طی می کنم . گاهی وقت ها زودتر حرکت می کنم تا مسیر بیشتری را بپیمایم و فرصت را برای ورزش غنیمت شمارم.

- حتی اگر مدیر کل، مدیر یا معاون هستید، از سرویس استفاده کنید. مطمئن باشید استفاده از سرویس برای شما کسر شأن نخواهد بود. بلکه می توانید در سرویس از مشکلات کارکنان و همچنین معضلات سیستم آگاهی بیشتری کسب کنید و راهکارهای خوبی برای رفع آن ها بیابید.

- اگر محل کار به منزل تان نزدیک است، از دوچرخه استفاده کنید. باور کنید دوچرخه سواری رفتار متمدنانه و با اصالت تری ست. لذت بیشتری هم دارد. تنها یک تازه به دوران رسیده مسیری کوتاه را با اتومبیل مدل بالایش می رود و بعد کلی دنبال جای پارک می گردد. اگر دوچرخه ندارید، هوای تازه صبحگاهی بجنورد برای پیاده روی و قدم زدن بسیار مطبوع است. 

- اگر سرویس ندارید، چند نفر با هم جمع شوید و نوبتی اتومبیل بردارید. فقط کمی برنامه ریزی می خواهد. اگر نه، می توانید با یک راننده هماهنگ کنید تا به عنوان سرویس شما باشد. در این معضل بیکاری، اشتغال زایی هم کرده اید.   

انتهای پیام/