کارشناس تحقیقات بخش مرتع مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «عصراترک»، اظهار کرد: در سال ۱۳۴۱ طرح ملی شدن جنگل‌ها و مراتع در مجلس شورای ملی مصوب و این طرح به قانون تبدیل شد.

حبیب الله بهادری گفت: متاثر از این مصوبه قانونی، از مساحت ۹۲ میلیون هکتاری مراتع و جنگل‌های کشور، ۶ میلیون هکتار آن به دهقانان، واگذار و در این مساحت مرتع به کشاورزی تبدیل شد.

وی تصریح کرد: در این اتفاق، انجام کشت در دیمزارها بدون استعدادیابی در آنها صورت گرفت که در حال حاضر شاهد هستیم بخشی از این دیمزارها، کم‌بازده و بخشی نیز رها شده، هستند.

علاوه بر این، کارشناس تحقیقات بخش مرتع مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی بیان کرد: همچنین روند افزایش جمعیت و افزایش نیاز غذایی خانوارها نیز موجب شدند تا فشار چرای دام بر مراتع نیز افزون شود.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: از سویی دیگر، علاوه بر اینکه بخشی از جنگل‌ها و مراتع به دیمزارها تبدیل شدند همچنین تغییر کاربری‌های دیگری از جمله تبدیل مرتع به معدن نیز اتفاق افتاد.

بهادری گفت: متاثر از این اتفاقات زنجیره‌وار، دیمزارهای ۱۶ استان مستعد فرسایش خاک و محل تولید گرد و غبار شده‌اند.

وی همچنین با بیان اینکه هنوز آمار دقیقی از تبدیل مراتع به دیمزارها وجود ندارد، اظهار کرد: به طور غیر رسمی اعلام شده است که ۵ میلیون هکتار از دیمزارهای کشور رها شده، هستند.

کارشناس تحقیقات بخش مرتع مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی خاطرنشان کرد: ۶ تا ۷ میلیون هکتار دیگر از دیمزارهای کشور نیز تحت اجرای طرح جهش تولید در دیمزارها قرار گرفته‌اند.

وی یادآور شد: در دیمزارهای رها شده، سالانه بخشی از این سطح فقط شخم زده می‌شود تا مالکیت کشاورز بر دیمزارش محفوظ باقی بماند.

بهادری افزود: بخشی دیگر که سالانه تحت کشت قرار می‌گیرد، میزان تولید در این سطح به ۵۰۰ کیلو گرم در هکتار نیز نمی‌رسد.

وی در ادامه با تصریح بر این مطلب که خراسان شمالی نیز همانند دیگر استان‌ها تبدیل مرتع به دیمزار، تخریب مرتعی و فرسایش خاک و تولید گرد و غبار در دیمزار را تجربه کرده است، عنوان کرد: نکته قابل تامل این است که باید وضعیت دیمزارهای استان به لحاظ سطوحی که مستعد دیمکاری هستند همچنین سطوحی که کم بازده، پرشیب و رها شده، هستند را شناسایی کرد.

کارشناس تحقیقات بخش مرتع مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی همچنین گفت: می‌بایست بر اساس مطالعات اقلیمی، توپوگرافی و خاک‌شناسی، استعداد دیمزارها برای انتخاب گونه‌های گیاهی مناسب به منظور کاشت محصولات در آنها مشخص شوند.

وی خاطرنشان کرد: باید برای دیمزارهای کم بازده و رها شده استان نیز نقشه تهیه شود تا مبتنی بر شرایط اقلیمی و شرایط خاکی که دارا هستند، گونه‌های گیاهی مناسب برای کشت در آنها معرفی شوند.

بهادری تصریح کرد: کشت گونه‌های گندم و جو یکساله برای تمامی سطوح دیمزاری مناسب نیست بلکه باید گونه‌های گیاهی چند ساله که موجب پایداری خاک و تولید محصول و کاهش اثرات تولید ریزگرد می‌شود، انتخاب شوند.

وی اعلام کرد: در حال حاضر بازنگری و به روز رسانی مطالعات انجام شده بر روی دیمزارهای استان در دست تهیه است تا به کمیته موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور ارسال شود تا پس از تصویب، در دستور کار اجرایی قرار گیرد.

با این وجود، کارشناس تحقیقات بخش مرتع مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی در خاتمه تصریح کرد: برای تامین امنیت غذایی باید بر بر رویکرد افزایش عملکرد در واحد سطح متمرکز شد نه اینکه سطوح زراعی را برای تولید بیشتر، افزایش داد.

انتهای خبر/قهرمانی