به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «عصر اترک»، طی یک دهه گذشته صنعت دامپروری کشور چه در زمینه دام سبک و چه در زمینه دام سنگین برای حفظ وضع موجود خود و حتی حفظ بقای خود مجبور شده است که به دامن دولت‌پناه ببرد و درخواست کند تا برنامه خرید تضمینی دام‌های مازاد و یا حتی غیر مازاد را در دستور کار قرار دهد.

روزگاری که معامله میان دامداران و مشتریان، بر پایه بازار عرضه و تقاضا و بدون حضور و نقش دولت اداره می‌شد، حال به چالشی افتاده است که صنف دامداران از دولت تقاضا می‌کند تا پای‌کار آید و آنها را از گرداب رکود و بازار بدون مشتری نجات دهد.

هرچند که طی سال‌های پیشین چندین بار برنامه ملی خرید تضمینی دام مازاد برای برون‌رفت صنعت دامپروری کشور از وضعیت بحرانی رکود اجرایی شد؛ اما بیشتر این برنامه‌های خرید تضمینی با گلایه دامداران از نرخ‌های خرید تضمینی مصوب همراه بود و سپری شد.

از دی‌ماه امسال نیز دوباره این قصه تکرار شد.

پس از سفر دولت چهاردهم به خراسان شمالی، وزارت جهاد کشاورزی به علت کاهش قدرت خرید مصرف‌کننده ایرانی و رکود بازار فروش دام سنگین همچنین به دلیل کمک به سرپا شدن واحدهای دام سنگین و ادامه پرواربندی‌ها، برنامه خرید تضمینی دام سنگین مازاد را به استان‌ها ابلاغ کرد که کلید اجرای آن در خراسان شمالی زده شد.

اما پس از ابلاغ اجرای این برنامه، گاوداران خراسان شمالی که خود از درخواست‌کنندگان اصلی اجرای خرید تضمینی دام سنگین مازاد بوده‌اند، استقبال ضعیفی داشتند.

تحویل فقط ۱۱۵ رأس دام سنگین مازاد به شرکت پشتیبانی امور دام

مهدی شکاری در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «عصر اترک»، اظهار کرد: وزیر جهاد کشاورزی دولت چهاردهم مبتنی بر مصوبه شورای قیمت‌گذاری و اتخاذ سیاست‌های حمایتی محصولات اساسی کشاورزی دستورالعمل خرید دام سنگین مازاد کشور در قالب خرید گوساله نر پرواری تولید داخل کشور را در دستور کار قرارداد و به استان‌ها ابلاغ کرد.

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی گفت: ابلاغ این دستورالعمل در راستای مسئله رکود بازار در امر خرید دام سنگین مازاد و کاهش قدرت خرید مردم برای گوشت قرمز همچنین تقاضای دامداران برای ورود دولت به امر خرید دام سنگین مازاد و حل این زیان دامداران انجام شد.

وی بیان کرد: در این دستورالعمل مقرر شده است که شرکت پشتیبانی امور دام استان‌ها گوشت گوساله پنج تکه آماده از قرار هر کیلوگرم ۴۲۰ هزار تومان درب سردخانه طرف قرارداد شرکت پشتیبانی امور دام را خریداری کند.

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی با اشاره به اینکه پس از ابلاغ این دستورالعمل به استان، در همین زمینه جلسات هماهنگی و کارشناسی با دستگاه‌های ذی‌ربط از جمله استانداری، صمت، دستگاه‌های نظارتی برگزار و در کمیته فنی مصوب شد.

وی افزود: اجرای این دستورالعمل نیز به طور رسمی از پنجم دی‌ماه ۱۴۰۳ شروع شد.

شکاری بیان کرد: دام مورد معامله در کشتارگاه صنعتی بجنورد، کشتار و بسته‌بندی آن در واحد بسته‌بندی بخش خصوصی شهرستان بجنورد انجام می‌شوند.

وی خاطرنشان کرد: مبتنی بر این دستورالعمل، بخشی از معامله میان گاوداران و شرکت پشتیبانی امور دام استان در قالب تهاتر نهاده با گاوداران و بخشی دیگر نیز به‌صورت نقدی انجام می‌شود.

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی اعلام کرد: از ابتدای اجرای این دستورالعمل (پنجم دی‌ماه ۱۴۰۳) تا بیست و هفتم دی‌ماه ۱۴۰۳ تعداد ۱۱۵ رأس دام سنگین مازاد خریداری شد.

وی گفت: هرچند این تعداد دام برای تحویل به پشتیبانی امور دام استان کشتار شده بود، بااین‌وجود تا بیست و هفتم دی‌ماه ۱۴۰۳ هیچ تسویه‌حسابی با گاوداران انجام نشده بود.

شکاری افزود: بااین‌وجود، پس از این تاریخ شرکت پشتیبانی امور دام استان نسبت به تسویه‌حساب با گاوداران اقدام کرده است.

وی در ادامه با یادآوری این مطلب که قبل از اجرای این دستورالعمل اطلاعات و قیمت خرید مصوب این برنامه برای گاوداران استان تشریح و اطلاع‌رسانی شده بود گفت: در این زمینه ۹۴۸ رأس دام سنگین مازاد در استان برای کشتار و تحویل به شرکت پشتیبانی امور دام استان ثبت‌نام‌شده بودند.

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی افزود: مبتنی بر این ثبت‌نام نیز سهمیه و اجازه خرید این تعداد دام مازاد برای استان از وزارت جهاد کشاورزی اخذ شد.

وی با اشاره به اینکه در استان طی این مدت ۲۲ روزه فقط ۱۱۵ رأس دام سنگین مازاد مورد معامله و خرید قرار گرفته است، اظهار کرد: گاوداران استان فعلاً تمایلی به تحویل دام‌های مازاد خود به شرکت پشتیبانی امور دام استان را ندارند.

شکاری افزود: گاوداران قیمت مصوب در این دستورالعمل را مقرون‌به‌صرفه نمی‌دانند.

وی عنوان کرد: این قیمت مصوب هزینه تولید مشمول تغذیه دام با نهاده‌های ذرت کیلویی ۱۱ هزار و ۳۰۰ تومان، جو کیلویی ۱۱ هزار و ۳۰۰ تومان و کنجاله کیلویی ۲۰ هزار تومان را پوشش نمی‌دهد.

وی در پاسخ به این سؤال که مهلت خرید دام سنگین مازاد مبتنی بر این دستورالعمل تا چه زمان تعیین شده است؟ اعلام کرد: در این برنامه مهلت زمان خرید تعیین نشده؛ بلکه اجازه داده شده است تا زمانی که بازار کِشش دارد و قیمت خرید گوشت در بازار آزاد افزایش پیدا کند، این دستورالعمل اجرایی شود.

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی درباره زمان توزیع گوشت استحصالی این خرید نیز بیان کرد: در زمان نیاز بازار به گوشت قرمز با اولویت پاسخگویی به نیاز بازار داخل استان، توزیع انجام خواهد شد.

تسویه‌حساب نقدی با گاوداران آغاز شود

علیرضا توسلی‌نیا نیز در این باره اظهار کرد: پس از سفر هیات دولت چهاردهم به خراسان شمالی در دی‌ماه امسال، استان خراسان شمالی به‌عنوان اولین استان از پنجم دی‌ماه نسبت به اجرای خرید تضمینی دام سنگین مازاد اقدام کرد.

مدیر شرکت پشتیبانی امور دام خراسان شمالی گفت: این اقدام در قالب خرید گوشت استحصالی پنج قطعه توسط شرکت پشتیبانی امور دام استان انجام می‌شود که از پنجم دی‌ماه تا بیست و هفتم دی‌ماه ۳۴ تن گوشت استحصالی به ارزش ۱۴۱ میلیارد ریال خریداری شد.

وی عنوان کرد: مبتنی بر این دستورالعمل، اولویت تسویه‌حساب با گاوداران در قالب تهاتر دام با نهاده است، بااین‌وجود تا حدود ۳۰ درصد از معامله نیز به‌صورت تسویه نقدی خواهد بود.

مدیر شرکت پشتیبانی امور دام خراسان شمالی درباره تسویه‌حساب دام با نهاده بیان کرد: گاوداران برای دریافت نهاده، می‌بایست به میزان مطالبه‌ای که از شرکت پشتیبانی امور دام بابت دام تحویلی دارند، در سامانه بازارگاه میزان نهاده را ثبت و از انبارهای فعال در استان نهاده را دریافت کنند.

وی خاطرنشان کرد: با وزارت جهاد کشاورزی مکاتبه انجام شده است تا تسویه‌حساب نقدی با گاوداران نیز آغاز شود.

این مسئول یادآور شد: گوشت خریداری شده، ذخایر استراتژیک است که بر اساس دستور کارگروه تنظیم بازار در بازار استان عرضه شود.

توسلی‌نیا این اقدام خرید تضمینی را در راستای کمک به گاوداران برای فروش دام مازاد، آغاز پرواربندی جدید و ذخیره‌سازی گوشت قرمز عنوان کرد.

قیمت خرید تضمینی دام سنگین مازاد بازنگری شود

علی‌اصغر نیک‌فرجام نیز اظهار کرد: تا پایان هفته گذشته فقط در حدود ۱۱۶ رأس دام سنگین مازاد گاوداری‌های استان به شرکت پشتیبانی امور دام استان تحویل شدند.

مدیرعامل اتحادیه گاوداران خراسان شمالی گفت: این در حالی است که پیش‌بینی‌شده بود با اجرای این طرح ۶۰۰ تا ۷۰۰ رأس دام سنگین مازاد به شرکت پشتیبانی امور دام استان تحویل شود.

وی شیوع بیماری تب برفکی در میان گاوداری‌های استان را از جمله علل مهم در بی‌میلی گاوداران استان در زمینه تحویل دام‌های سنگین مازاد خود به شرکت پشتیبانی امور دام اعلام کرد و افزود: زمانی که اجرای این طرح در استان آغاز شد، برخی از گاوداری‌های استان گرفتار شیوع این بیماری شده بودند.

مدیرعامل اتحادیه گاوداران خراسان شمالی خاطرنشان کرد: گاوداران نگران همه‌گیری بیش از این، بیماری تب برفکی در میان جمعیت دامی استان هستند.

وی بیان کرد: این بیماری تا ۲۵ درصد بر روی کاهش انگیزه گاوداران استان برای همراهی با اجرای این طرح تأثیر منفی گذاشته است.

علاوه بر این، نیک‌فرجام با اشاره به اینکه در این دستورالعمل ابلاغی قیمت خرید هر کیلوگرم از گوشت دام مازاد سنگین مورد معامله را ۴۲۰ هزار تومان تعیین شده است، عنوان کرد: این قیمت دستوری پاسخگوی هزینه تولید و سود گاوداران نیست.

وی گفت: قیمت موردنظر گاوداران که هزینه تولید و سود فعالیت را پاسخگو باشد بر کیلویی ۱۵۰ تا ۴۵۵ هزار تومان بود.

مدیرعامل اتحادیه گاوداران خراسان شمالی خاطرنشان کرد: در بازار راکد کشور قیمت معامله هر کیلوگرم دام سنگین مورد معامله در حدود ۴۴۰ تا ۴۵۰ هزار تومان بوده است.

افزون بر این، وی اظهار کرد: در این دستورالعمل وعده شده است که تسویه ۸۰ درصد از معامله میان گاوداران با شرکت پشتیبانی امور دام به‌صورت تحویل نهاده به گاودار و ۲۰ درصد دیگر از معامله به‌صورت پرداخت وجه به دامدار باشد.

نیک‌فرجام بیان کرد: تمامی نیازهای یک واحد دامی که فقط تأمین نهاده نیست، بلکه واحدهای دامی به تأمین سرمایه برای ادامه فعالیت خود نیز نیاز دارند تا بتوانند پرواربندی را ادامه دهند.

وی همچنین افزود: تهاتر و تسویه با نهاده زمانی منطقی است که قیمت نهاده‌ای که برای معامله تعیین می‌شود، منطقی باشد.

مدیرعامل اتحادیه گاوداران خراسان شمالی یادآور شد: به طور مثال قیمت تهاتری سویا برای این طرح کیلویی ۱۸ هزار تومان و ذرت نیز کیلویی ۱۲ هزار تومان اعلام شده درحالی‌که قیمت ذرت بازار آزاد کیلویی ۱۰ هزار و ۶۰۰ تومان است.

وی تصریح کرد: در این دستورالعمل قیمت خرید دام سنگین مازاد ۲۵ تا ۳۰ درصد کمتر از قیمت بازار آزاد و قیمت نهاده تهاتری نیز ۱۰ تا ۲۰ درصد گران‌تر از قیمت روزبازار هستند.

نیک‌فرجام در ادامه با اعلام اینکه الان وقت کشتار دام است و گاودار نمی‌تواند بیش از این دام خود را نگه دارد، خواستار شد: قیمت‌گذاری این دستورالعمل بازنگری و منطقی شود.

وی افزود: ستاد تنظیم بازار کشور نظر اتحادیه گاوداران را نیز مدنظر قرار دهد تا قیمت‌های مصوب هزینه تولید و سود زحمت فعالیت گاوداران را پوشش دهد.

مدیرعامل اتحادیه گاوداران خراسان شمالی خاطرنشان کرد: قیمت ۴۲۰ هزار تومان برای هر کیلوگرم گوشت مورد معامله مقرون‌به‌صرفه نیست.

وی افزود: این قیمت‌گذاری موجب دلسردی گاوداران شده و در نهایت کارآفرینی در این چرخه اقتصادی را ضعیف می‌کند.

این مسئول تأکید کرد: هرچند که اجرای این برنامه برای خروج از وضعیت راکد عرضه و تقاضای بازار گوشت قرمز کشور و استان ضروری است، بااین‌وجود، دولت برای اجرای آن می‌توانست تصمیمات بهتری را مصوب کند.

نیک‌فرجام یادآور شد: گاوداران همچنین اتحادیه گاوداران استان خواستار تداوم اجرای سالانه این طرح البته باقیمت گذاری‌های منطقی هستند تا چرخه اقتصادی این صنعت بچرخد همچنین ارز کشور نه برای واردات گوشت‌های منجمد بلکه برای رونق گیری صنعت دامپروری کشور صرف شود.

نتیجه‌گیری: گاوداران استان از مبلغ خرید تضمینی مصوب گلایه دارند و آن را متناسب با هزینه تولیدی که صرف شده است، نمی‌دانند و تقاضای بازنگری در قیمت مصوب را دارند.

اما نکته اصلی آن است که در این مرتبه نیز قیمت مصوب، بازنگری و مورد انتظار گاوداران اصلاح شود، تا زمانی که چرخه تولید و مصرف صنعت دامپروری کشور به وضعیت تنظیم بازار عرضه و تقاضای عادی بازنگردد، هیچ‌وقت برنامه خرید تضمینی دام تولیدی کشور گره‌گشا نخواهد بود.

تهیه و تنظیم گزارش: سمانه قهرمانی

انتهای خبر/