به گزارش خبرنگار حوزه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «عصر اترک»، این آیین عبادی که در روزهای خاصی از سال در مساجد برگزار می‌شود، فرصتی فراهم می‌کند تا افراد از مشغله‌های روزمره فاصله گرفته و به بازسازی روح و روان خود بپردازند.

 در دنیای پرهیاهوی امروز که فشارهای زندگی و دغدغه‌های مادی فرصت اندکی برای آرامش و خودشناسی باقی می‌گذارند، اعتکاف می‌تواند همچون پلی برای بازگشت به اصالت‌های معنوی و تقویت ارتباط با پروردگار عمل کند.

 این خلوت سه‌روزه، نه‌تنها به پالایش درونی و آرامش روحی فرد کمک می‌کند، بلکه بر زندگی اجتماعی، روابط خانوادگی و تصمیمات شخصی او نیز تأثیرات مثبت و ماندگاری بر جای می‌گذارد.

 در این گزارش، به بررسی نقش اعتکاف در زندگی افراد و تأثیرات آن بر ابعاد مختلف معنوی، اخلاقی و اجتماعی خواهیم پرداخت که در ادامه تقدیمتان می‌شود.

 اعتکاف فرصتی بی‌نظیر برای ارتباط با خداست

 طوبی ولی‌پور در گفتگو با خبرنگار حوزه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «عصر اترک» با اشاره به اینکه ماه رجب ماه خدا و ماه بندگی برای خداوند است، گفت: در این ماه خودمان و اعمالمان در پیشگاه خدا سنجش می‌کنیم که در چه جایگاهی قرار داریم.

 وی ادامه داد: هدف از اعتکاف، مصلحت قلب و روح انسان و ماندن در مسیر خدا است که برای ماندن در این مسیر نیاز است تا به سمت خدا برویم که بتوانیم توجه به خداوند را جایگزین توجه به خلق خدا کنیم.

 مدرس حوزه علمیه الزهرا بجنورد با اشاره به اینکه تمام عبادت‌ها دارای اهدافی هستند، گفت: دررابطه‌با اعتکاف در کنار اهدافی که خاص، عام و مربوط به همه عبادت‌هاست یک هدف ویژه داریم و آن سیر به سمت خداوند است.

 وی با تأکید بر این موضوع که اعتکاف به نیازهای روحی و روانی ما پاسخ می‌دهد، افزود: اعتکاف در واقع خلوتی برای جلوگیری از آفت خدافراموشی و خود فراموشی است که در دنیای امروز دامن انسان را گرفته است.

 ولی‌پور ابراز داشت: متأسفانه امروزه انسان با دیدن دنیا و غرق در آن دچار آفتی به نام خدافراموشی و خود فراموشی شده است که اگر انسان خودش را بشناسد به خدا می‌رسد.

 این کارشناس مسائل فرهنگی با بیان اینکه فلسفه اعتکاف بسیار عظیم خواهد بود، ادامه داد: همان‌طور که اعتکاف یک فرصت بی‌نظیر برای تقویت ارتباط نسل جوان و نوجوان با خداوند است، لذا برای این تمرین، باید برنامه‌های متناسب با روحیه معتکفان اجرا شود.

 تفکر در اعتکاف باعث خروج از بیهودگی می‌شود

 این مدرس حوزه علمیه الزهرا بجنورد یادآور شد: باید در این برنامه کارگاه‌های آموزشی مدیریت زمان و خودشناسی، جلسات پرسش و پاسخ دینی و پاسخ به شبهات، مشاوره‌های روحی و روانی در نظر گرفته شود تا بتوانیم محیطی شاد و دوستانه برای نسل نوجوان و جوان برقرار کنیم.

 ولی‌پور بیان داشت: ذهن جوانان و نوجوانان از شبهات عدل الهی و گریز از الهی لبریز است، بنابراین اگر این شبهات پاسخ داده شود، مخاطب با ذهنی آرام محیط مسجد را ترک و به زندگی با آرامش بیشتری ادامه خواهد داد.

 وی با تأکید بر این موضوع که بزرگ‌ترین هدف اعتکاف تمرین انقطاع از غیر خداوند است، ادامه داد: بنابراین تأثیرش خودسازی و رسیدن به قرب الهی است، زیرا اگر در این ایام با تفکر و اندیشه باشد باعث می‌شود باورهای دینی تقویت و خدا را تجسم کند.

 این کارشناس مسائل فرهنگی گفت: اعتکاف بهترین زمان برای این است که تفکر داشته باشد تا ببیند خداوند او را برای چه خلق کرده است، قطعاً از بیهودگی خارج می‌شود و تفکر در رابطه با این موضوعت باعث باقی‌ماندن آثار اعتکاف خواهد شد.

 ولی‌پور افزود: اگر معتکف به این تفکر برسد که خداوند که موجودات باهدف خلق کرده است، بنابراین انسان که اشرف مخلوقات است را بیهوده نیافریده است.

 این مدرس حوزه علمیه الزهرا بجنورد یادآور شد: لذا اگر بخواهیم تأثیرات مثبت اعتکاف در طول زندگی ما جریان داشته باشد، مهم‌ترین کار تفکر است؛ زیرا موجب تحول در جوان و نوجوان خواهد شد، به‌طوری‌که این تحول باعث می‌شود تا خداوند مسیر او را نشان دهد و کمک‌کننده باشد.

 اعتکاف برنامه‌ای برای جدایی از امورات دنیا است

 حجت‌الاسلام‌والمسلمین حمید رفیعی در گفتگو با خبرنگار حوزه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «عصر اترک» گفت: آئین اعتکاف در مساجد از تاریخ ۱۳ الی ۱۵ رجب که معروف به ایام‌البیض است، برگزار می‌شود که طبق روایت‌ها مورد تأکید قرار گرفته است.

 وی ادامه داد: اصل مسئله اعتکاف به همراه احکام مختصی که دارد طبق سنت نبی مکرم اسلام در دهه پایانی ماه رمضان بوده، اما در ایران اسلامی چندین دهه است که ایام ماه رجب برای اعتکاف در مساجد انتخاب شده است.

 مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان شمالی اضافه کرد: مسئله اعتکاف به‌عنوان یک آئین مورد تأکید برای تجمع، تمرکز و خلوت‌کردن در محضر خداوند در یک مکان مقدس برای جدایی از امورات دنیایی و عدم تعلقات به دنیا است که برنامه‌ریزی‌شده است.

 این مسئول خاطرنشان کرد: انسان به دلیل لزوم پرداختن به زندگی روزمره و امرار معاش زندگی در طول دوران حیات ممکن است به طرق مختلف به مسائل دنیایی و مادی گرفتار شوند، خداوند به انسان امر کرده و فرصت‌های مختلفی را برای او در نظر گرفته است تا از عبادت و یاد خدا دور نشوند.

 معتکف به‌مثابه محرمی در محضر خداست

 وی افزود: وقتی به احکام اعتکاف مراجعه می‌کنیم، فرد معتکف اعمالی مثل خرید و فروش، جدال‌نکردن، خارج‌نشدن از مسجد انسان را به یاد برخی از احکام در حالت احرام می‌اندازد که معتکف به‌مثابه محرمی در محضر خداوند است که برخی اعمال بر او حرام می‌شود.

 رفیعی با اشاره به اینکه در ایام اعتکاف انسان به‌دور از مسائل دنیوی با خدا خلوت می‌کند، گفت: این خلوت لزوماً به معنای جداشدن از اجتماع نیست، زیر در مراسم اعتکاف جمع زیادی از مردم دور هم جمع می‌شوند و با یکدیگر به برگزاری این مراسم عبادی می‌پردازند، بلکه در دل این خلوت معنوی، تمرکز به پرداختن به بعد اجتماعی است.

 این مسئول با بیان اینکه دین اسلام به مسئله اجتماعی تأکید دارد، اضافه کرد: اگر در مراسم اعتکاف در عین خلوت و دورشدن از تعلقات دنیایی، نسبت به مسائل پیوست اجتماعی و در مقابل با گسست اجتماعی برنامه‌ریزی انجام شود، قطعاً خاطرات خوبی را بعد از اتمام مراسم به همراه معتکفان خواهد ماند.

 رشد بالای حضور نسل جوان در اعتکاف

 مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان شمالی با تأکید بر این موضوع که ین فضا برای قشر نوجوان و یا جوان جذاب‌تر و مفیدتر خواهد بود، گفت: امروز شاهد رشد فزاینده‌ای در جمع معتکفان در قشر جوان و نوجوان هستیم، به‌طوری که سال گذشته بیش از ۶۵۰ درصد افزایش در شرکت‌کنندگان دانشجو و ۳۵۰ درصد رشد دانش‌آموزی داشتیم.

 وی با اشاره به اینکه طی سال جاری یک هفته مانده به برگزاری اعتکاف ظرفیت ثبت‌نام‌کنندگان مساجد دانش‌آموزی تکمیل شد، گفت: بر این اساس اعتکاف‌های از قبیل دانش‌آموزی، مادر و کودک، مادر دختری فرصتی ارزشمند است تا در انتها اثرگذاری خاصی را داشته باشد.

 رفیعی ابراز داشت: گفتنی است که حضرت آقا نیز در بیانیه گام دوم انقلاب یکی از مهم‌ترین و بلکه اولین دستاورد انقلاب اسلامی را تقویت معنویت در جامعه اشاره و از مصادیق آن را مسئله اعتکاف عنوان می‌کند.

 اعتکاف طریقیت دارد

 این مسئول با اشاره به اینکه در خصوص جذاب‌سازی فضای اعتکاف دو نظریه وجود دارد، گفت: عده‌ای با تغییر هویت اعتکاف می‌خواهند اردویی معنوی برای مستقران مساجد فراهم کنند و تلاششان بر این است که اعتکاف را جذاب کنند؛ اما غافل از این که خود اعتکاف اگر به کارکرد و اثرگذاری آن توجه شود، جذاب خواهد بود و شاید نیاز به برنامه‌های دیگری برای جذابیت نخواهد داشت.

 رفیعی یادآور شد: در اصل اعتکاف باید جایگاه مسجد را شناخت، زیرا فلسفه اعتکاف ارتباط با خدا و خلق خداست، بنابراین اعتکاف به‌خودی‌خود مفید و جذاب است.

 وی با تأکید بر این موضوع که اعتکاف طریقیت دارد، ادامه داد: بر این اساس نیست که گفته شود اعتکاف موضوعیت دارد، زیرا همچون حج وقتی که انسان مشرف می‌شود؛ مانند انسان تازه‌متولدشده‌ای است که باید به جامعه حیات دهد و برای ادامه مسیر و رشد و ارتقا باید تلاش کند.

 این مسئول اضافه کرد: اعتکاف نیز از همین جنس است، انسان در یک مکان امن و مقدس دور هم جمع می‌شوند و بعد به جامعه بر می‌گردانند تا جامعه را به سمت تمدن اسلامی سوق دهند.

 وی با اشاره به اینکه از جمعیت حاضر در جامعه شاید یک درصد در اعتکاف شرکت می‌کنند، گفت: بنابراین باید برنامه‌های اعتکاف به‌گونه‌ای طراحی و برنامه‌ریزی شود تا افرادی که توفیق حضور ندارند، به‌نوعی دیگر با این موضوع درگیر شوند، به طور مثال در بحث کمک‌های مالی، خدمات اجرایی، خدمات فرهنگی، تولید اخبار یکی از راه‌های اثرگذاری اثرات ماندگار بعدازاین فضا خواهد بود.

 نتیجه‌گیری: اعتکاف، فرصتی بی‌نظیر برای بازنگری در زندگی، تقویت ارزش‌های معنوی و بازسازی ارتباط با خداوند است به‌طوری که اهمیت اصلی آن در واقع بعد از اتمام مراسم اعتکاف در زندگی فردی و اجتماعی باید مشهود باشد.

 که برای ماندگار آثار مراسم اعتکاف باید طی این سه روز در اصل خلقت و رسیدن به پاسخ شبهاتی که مطرح می‌شود تلاش کرد تا با ذهنی آرام از محیط مسجد روانه زندگی شود.

 همچنین در این میان برای برگزاری برنامه‌هایی همچون نشست‌های هم‌اندیشی، ارائه محتواهای فرهنگی، پاسخ به شبهات در ایام اعتکاف بر عهده مسئولان فرهنگی است که باید این نقش را به‌خوبی ایفا و از این ایام نهایت استفاده را برای تبلیغ فرهنگی اسلامی داشته باشند.

 علاوه بر این باید تلاش شود که اعتکاف تنها به همان سه روز محدود نشود؛ بلکه اثرگذاری آن به‌گونه‌ای باشد که تا افرادی حاضر در آن به‌عنوان مبلغانی در سطح جامعه باشند که بتوانند آثار این آئین را به گوش همگان برسانند و باعث ثبات این مسیر و تأثیر آن در اجتماع شوند.

 تهیه و تنظیم گزارش: آرزو رحمانی

 انتهای خبر/