حالت تاریک
  • سه‌شنبه, 1404/06/18 شمسی | 2025/09/09 میلادی
آیا مایل به نصب وب اپلیکیشن سایت خبری عصر اترک هستید؟
فرزندآوری در خطر؛ پیامدهای ناخوشایند کاهش نسل جوان
عصر اترک بررسی کرد؛

فرزندآوری در خطر؛ پیامدهای ناخوشایند کاهش نسل جوان

کاهش چشمگیر فرزندآوری در سال‌های اخیر به یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های ملی تبدیل شده و این روند نزولی نه‌تنها ممکن است باعث کاهش نیروی جوان و فعال در جامعه شود، بلکه تهدید جدی برای توسعه اقتصادی است.

به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «عصر اترک»، فرزندآوری، به‌عنوان یکی از کلیدی‌ترین ارکان پویایی و تداوم نسل‌های یک جامعه، امروزه به موضوعی پیچیده و چندبعدی تبدیل شده است.

در دنیای مدرن، تصمیم برای آوردن فرزند، دیگر تنها یک انتخاب شخصی نیست؛ بلکه تحت‌تأثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی فناوری قرار دارد.

 این گزارش می‌کوشد تا با واکاوی عمیق چالش‌ها، فرصت‌ها و سیاست‌های حمایتی، تصویری روشن از نقش فرزندآوری در ترسیم فردایی روشن‌تر ارائه دهد و پلی بین نگرانی‌های نسل امروز و امیدهای نسل فردا بزند.

 

 مشکلات فرهنگی و عقیدتی یکی از اصلی‌ترین موانع فرزندآوری است

 یک بانوی فعال اجتماعی در گرمه که مادر پنج فرزند است، در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «عصر اترک»، با اشاره به چالش‌های پیشروی افزایش نرخ فرزندآوری در کشور، به تبیین عوامل مختلف فرهنگی، اقتصادی، رسانه‌ای و آموزشی پرداخت و بر لزوم برنامه‌ریزی جامع در این زمینه تأکید کرد.

سکینه گوهری با اشاره به اینکه مشکلات فرهنگی و عقیدتی یکی از اصلی‌ترین موانع است، افزود: بسیاری از خانواده‌ها از نظر اعتقادی باور ضعیفی دارند و این موضوع را یک مأموریت فرهنگی برای خود تلقی نمی‌کنند، به‌عنوان‌مثال، ترس از تربیت فرزند، نگرانی از تأمین اقتصادی و توکل بسیار ضعیف بر خدا از جمله این موارد است.

وی خاطرنشان کرد: مشکلات اقتصادی نیز بی‌تأثیر نبوده است و مسئله مسکن، شغل پایدار، ادامه تحصیل و تأمین مخارج خانواده، تأثیرات ثانویه‌ای دارند که بعد فرهنگی مسئله فرزندآوری را تقویت می‌کند.

 

 تبلیغ رسانه‌ای غرب، باور ایرانیان را برای فرزندآوری تغییر داده است

این مادر که پنج فرزند دارد، در ادامه تصریح کرد: باتوجه‌به قدرت رسانه‌ای غرب، سبک زندگی در بین ایرانی‌ها تغییر کرده و داشتن فرزند کمتر به یک باور ذهنی تبدیل شده است و بسیاری با عباراتی مانند «یکی کافی است»، «از ما گذشته» یا ترس از تمسخر دیگران، خود را توجیه می‌کنند.

گوهری گفت: همچنین کم‌حوصلگی، ضعف مسئولیت‌پذیری، لذت‌گرایی و تفکرات اومانیستی از دیگر عوامل است که باعث می‌شود افراد مسئولیت بار دیگران را حتی به‌اندازه فرزند خود نپذیرند.

وی خاطرنشان کرد: تبلیغات رسانه‌ای، چه داخلی و چه غربی، با نمایش تصویرسازی مطلوب از تک‌فرزندی یا خانواده‌های ازهم‌پاشیده، به نهادینه‌شدن کم فرزندآوری در ذهن نسل ما دامن زده است.

 

 نگرانی‌ها از آینده شغلی مانع فرزندآوری می‌شود

 این بانوی فعال اجتماعی با اشاره به ضعف نظام آموزشی گفت: نظام آموزشی ما مهارت‌محور نیست و صرفاً به درس‌خواندن محض و مدرک‌گرایی توجه دارد و این مسئله جلوی ازدواج به‌موقع را گرفته و باعث افزایش سن ازدواج می‌شود، زیرا جوانان فاقد مهارت‌های لازم برای تشکیل زندگی هستند.

وی افزود: نگرانی‌های مربوط به آینده شغلی، هزینه‌های زندگی و تأمین معیشت، تأثیرات روانی زیادی بر والدین گذاشته است.

 این مادر اهل گرمه گفت: همچنین تمایل به زندگی رفاه‌طلبانه باعث شده احساس کنند اگر فرزندی بیاورند، نمی‌توانند رفاه او را تأمین کنند؛ بنابراین به‌جای برنامه‌ریزی بهتر یا مشاوره گرفتن، صورت‌مسئله را پاک می‌کنند.

 گوهری در پایان تأکید کرد: حمایت‌های دولتی در این زمینه کافی نبوده و در برخی مناطق ناکارآمد است و باتوجه‌به مشکلات اقتصادی، برنامه‌ریزی مناسبی برای حوزه‌های تحصیل، ازدواج، مسکن و اشتغال صورت نگرفته و همین امر جامعه را به سمت تک‌فرزندی و کاهش جمعیت سوق داده است.

 شرایط برخی خانواده‌ها در ازدواج غیرمعقول است

مدیر حوزه علمیه الزهرا شهرستان گرمه، در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «عصر اترک» در سخنان خود به سه معضل اساسی شهر گرمه اشاره کرده و راهکارهای عملی برای هر یک ارائه کرد.

نیره مؤمن‌زاده در بخش ازدواج به هنگام، با انتقاد از شرط‌های مالی سنگین که از سوی برخی خانواده‌ها تحمیل می‌شود، این شرایط را غیرشرعی و مخالف عرف سالم دانست.

وی افزود: باید با روشنگری از تریبون‌های نمازجمعه و ائمه جماعات، فرهنگ ازدواج ساده ترویج شود و ازدواج‌های ساده توسط فرمانداری‌ها شناسایی و تشویق شوند.

 

 تشریفاتی شدن ازدواج، فرصت‌های طلایی فرزندآوری را از دست می‌برد

 این مسئول در مورد معضل فرزندآوری تأکید کرد: تشریفاتی شدن ازدواج‌ها و انتظار چندساله برای تهیه مسکن و جهیزیه کامل، موجب ازدست‌رفتن فرصت‌های طلایی فرزندآوری می‌شود.

مدیر حوزه علمیه گرمه گفت: تحصیلات و اشتغال بانوان به‌عنوان مانعی برای فرزندآوری مطرح شده که با ایجاد تسهیلات، مهدکودک‌ها و مراکز نگهداری از کودکان برای زنان شاغل، این مشکل را کاهش دهند.

مؤمن‌زاده تصریح کرد: در بسیاری از کشورها، دولت هزینه نگهداری از فرزندان زنان شاغل را تقبل می‌کند، زیرا این کار یک سرمایه‌گذاری برای آینده کشور است.

 

 مسئولان در فرزندآوری باید الگوی مردم باشند

 وی با اشاره به الگوسازی نامناسب مسئولان در زمینه فرزندآوری گفت: بسیاری از مسئولان تنها دو فرزند دارند و این مسئله یک آسیب بزرگ است؛ چرا که آنان باید الگوی عملی برای مردم باشند.

وی پیشنهاد کرد: مشاوره فرزندآوری نیز همانند گذشته، قبل از ازدواج ارائه شود و برای زوج‌های نابارور نیز حمایت‌های لازم از سوی شبکه بهداشت انجام گیرد.

مؤمن‌زاده در پایان با رد این دیدگاه که اقتصاد عامل اصلی کاهش فرزندآوری است، گفت: خانواده‌های با اقتصاد متوسط یا ضعیف، معمولاً تمایل بیشتری به فرزندآوری دارند، درحالی‌که خانواده‌های متمایل به زندگی تجملی و راحت‌طلب، اغلب از فرزندآوری اجتناب می‌کنند.

  وی همچنین تربیت را مانع اصلی ندانست و افزود: فرهنگ «فرزند کمتر، زندگی راحت‌تر» میراث دوره‌های قبل است و باید با تبلیغات گسترده و نقش‌آفرینی دولت و مبلغان دینی، این فرهنگ تغییر کند.

جوانی جمعیت یک دغدغه ملی است

مدیر شبکه بهداشت شهرستان گرمه در ادامه در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «عصر اترک»، با اشاره به تبدیل‌شدن موضوع جوانی جمعیت به یک دغدغه ملی، اظهار داشت: سیاست‌ها و قوانین زیادی حول این محور می‌چرخند، اما به نظر می‌رسد حل این چالش، بیش از هر چیز نیازمند یک انقلاب‌فرهنگی و تغییر در نگرش‌های فردی است.

مریم رازقی گفت: باید پرسید چرا باوجود تمام تأکیدها، بسیاری از زوج‌های جوان، فرزندآوری را به تعویق می‌اندازند یا از آن صرف‌نظر می‌کنند؟ پاسخ اغلب، مجموعه‌ای از دلایل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ترس از هزینه‌ها، دغدغه‌های شغلی، کمال‌گرایی در تربیت و گاهی سبک زندگی مبتنی بر لذت فردی است.

 

 خنده کودک عمیق‌ترین استرس‌ها را محو می‌کند

این مسئول تصریح کرد: اما آنچه در این میان مغفول مانده، نگاه به فرزند به‌عنوان یک مسئله است، نه یک فرصت که این نگرش نیازمند بازتعریف است و فرزندآوری تنها یک وظیفه اجتماعی یا پاسخ به آمارهای نگران‌کننده نیست.

وی خاطرنشان کرد: در حقیقت، این انتخاب، سرچشمه‌ای غنی از احساسات و تجربیات بی‌بدیل است که هیچ موفقیت مادی یا لذت فردی قادر به جایگزینی آن نیست.

 رازقی ابراز داشت: خنده یک کودک، می‌تواند عمیق‌ترین استرس‌های زندگی مدرن را محو کند و مسئولیت‌پذیری ناشی از پدر و مادری، شخصیت ما را به‌گونه‌ای متحول می‌کند که در هیچ کلاس آموزشی ممکن نیست.

 

 نیروی جوان موتور محرکه توسعه است

مدیر شبکه بهداشت گرمه افزود: از منظر کلان، هر نوزادی که متولد می‌شود، تنها یک عضو جدید برای جامعه نیست، او یک سرمایه‌گذار کوچک، یک نوآوری بالقوه و یک حامی آینده برای نسل‌های قبل از خود است و جامعه‌ای که فرزندان بیشتری دارد، جامعه‌ای پرانرژی، خلاق و انعطاف‌پذیر است.

 وی ادامه داد: این جامعه بهتر می‌تواند بر چالش‌های آینده غلبه کند، زیرا نیروی جوان آن، موتور محرک توسعه و پیشرفت است. جوانی جمعیت به معنای داشتن نیروی کار فعال‌تر، مصرف متعادل‌تر و ایده‌های نوین بیشتر است.

رازقی با بیان اینکه تردیدی نیست که سیاست‌گذاران باید بسترهای لازم را فراهم کنند، گفت: تسهیلات مسکن، بهبود کیفیت نظام آموزشی و بهداشتی و ایجاد امنیت شغلی برای والدین، از ضروریات غیرقابل‌انکار این مسیر است، اما این سیاست‌ها تنها زمانی ثمربخش خواهند بود که در بستری از باورهای مثبت و امیدوارانه در جامعه پذیرفته شوند.

فرزندآوری یک سرمایه‌گذاری بلندمدت است

وی تأکید کرد: در نهایت، فرزندآوری یک سرمایه‌گذاری بلندمدت بر روی آینده است؛ سرمایه‌گذاری که سود آن تنها مختص یک خانواده نیست، بلکه تمام جامعه از موهبت آن بهره‌مند خواهد شد که این انتخاب، پاسخی امیدوارانه به آینده و اعتقاد به زندگی است.

رازقی اظهار داشت: وقتی جامعه‌ای برای فرزندانش ارزش قائل شود، در حقیقت برای فردای خود ارزش گذاشته است، بیایید این تصمیم را نه از سر اجبار که از روی عشق، امید و درک عمیق از برکات بی‌شمار آن برگزینیم و آینده یک ملت، در نگاه کنجکاو کودکان امروز معنا پیدا می‌کند.

وی افزود: فرزندآوری تنها یک عمل بیولوژیک یا یک تکلیف اجتماعی نیست؛ بلکه یک هنر زندگی‌کردن است و حضور فرزند به زندگی معنا و جهت می‌بخشد و به والدین این فرصت را می‌دهد تا خود را در آینده‌ای فراتر از عمر محدود فردی ادامه دهند.

مدیر شبکه بهداشت گرمه گفت: از سوی دیگر، فرزندان پیوند نسل‌ها را حفظ می‌کنند و با انتقال ارزش‌ها، فرهنگ و تجربیات، تداوم هویت جمعی را ممکن می‌سازند.

 وی بیان داشت: در فضای گرم خانواده‌های پرجمعیت، کودکان همکاری و تعامل و گذشت را به‌صورت عملی می‌آموزند و این مهارت‌ها پایه‌های جامعه‌ای قوی و منسجم را می‌سازد.

 

 کاهش ولادت‌های گرمه نگران‌کننده است

رازقی به تأثیر فرزندآوری بر اقتصاد کلان اشاره کرد و گفت: بر خلاف تصور رایج که فرزند را تنها یک هزینه می‌داند، باید به این موضوع توجه کرد که نسل جوان آینده، تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان اصلی اقتصاد خواهند بود و آنها نیروی کار آینده، مولدان ثروت و محرک‌های چرخه اقتصادی هستند.

 وی باتوجه‌به آمار فرزندآوری هشدار داد: تعداد ولادت در سال ۱۴۰۳، ۴۸۰ نوزاد در سال ۱۴۰۴ تا مردادماه ۱۸۲ کودک بوده است که اصلاً وضعیت جالب نیست و کاملاً روند کاهشی بودن مشهود است و بدون وجود نسل جوان، اقتصاد با رکود جدی مواجه شده و دستگاه‌های تأمین اجتماعی با چالش‌های بزرگی روبرو خواهند شد؛ بنابراین، سرمایه‌گذاری برای فرزندآوری در واقع سرمایه‌گذاری برای امنیت اقتصادی آینده کشور است.

وی افزود: علاوه بر این، نمی‌توان نقش شادی و نشاط ناشی از حضور کودکان را در جامعه نادیده گرفت، کودکانی که در پارک‌ها بازی می‌کنند، صدای خنده آن‌ها و هیاهوی زندگی که به همراه می‌آورند، به فضای شهری روح می‌بخشند و جامعه را از سکون و خمودگی خارج می‌کنند، این نشاط جمعی، تأثیر مستقیمی بر سلامت روان جامعه دارد و کیفیت زندگی همگان را بهبود می‌بخشد.

رازقی در پایان تأکید کرد: ترویج فرهنگ مثبت نسبت به فرزندآوری، نیازمند عزمی ملی و مشارکت همه نهادهای فرهنگی، آموزشی و رسانه‌ای است.

 وی خاطرنشان کرد: رسانه‌ها می‌توانند با نشان‌دادن زیبایی‌های پدروار بودن و ارائه الگوهای موفق، نگرش جامعه را تغییر دهند، آموزش‌وپرورش می‌تواند از سال‌های نخست مدرسه، ارزش خانواده و فرزند را به نسل آینده بیاموزد.

 

نتیجه‌گیری: فرزندآوری، تنها یک تصمیم فردی نیست؛ بلکه انتخابی سرنوشت‌ساز برای پیکره جامعه و آینده یک ملت است و امروز، در تقاطع چالش‌های اقتصادی و دغدغه‌های نسل جوان، نیازمند عزمی ملی برای ساختن بستری امن، حمایتگر و پرامید هستیم.

 آینده را نمی‌توان تنها با ارقام و آمار ساخت، بلکه باید با سرمایه‌گذاری بر روی خانواده، کاهش دغدغه‌ها و تقویت شادی جمعی بنا کرد، فردایی روشن‌تر، با گام‌های کوچک فرزندان امروز و مسئولیت‌پذیری ما در قبال فردا آغاز می‌شود.

 

 تهیه و تنظیم گزارش: رقیه فیروزه

 انتهای خبر/

لینک کوتاه خبر

نظر / پاسخ از

  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.

هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر می‌گذارید!