به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «عصر اترک»، طوبی ولی‌پور، استاد و مدرس حوزه علمیه الزهرا بجنورد و دانشگاه‌های خراسان شمالی در یادداشتی به مناسبت دهه کرامت نوشت: با مطالعه تاریخ به این نتیجه می‌رسیم که مردم ایران نسبت به اهل‌بیت علاقه بسیار زیادی در زمان‌های مختلف داشته‌اند و این علاقه‌مندی تنها به زمان امام رضا بر نمی‌گردد؛ بلکه در زمان‌های گذشته به‌خصوص به امام علی (ع) ارادت خاصی داشتند.

 نکته بعدی این است که مردم ایران به‌خصوص خراسان قبل از اینکه امام رضا (ع) در این سرزمین قدم بگذارند در قیام‌های علیه حکومت شرکت می‌کردند و کسانی که پرچم دین را به دست می‌گرفتند مورد حمایت مردم بودند.

 همچنین استقبال بی‌نظیر مردم نیشابور زمانی که امام رضا (ع) وارد این خاک شدند نشان از ارادت مردم نسبت به اهل‌بیت است، لذا اگر بخواهیم تأثیر امام رضا (ع) را در تشییع مورد بررسی قرار دهیم باید زمان حیات امام و زمان بعد شهادت ایشان را بررسی کنیم.

 تأثیر امام رضا (ع) در زمان حیات به چهار دسته تقسیم می‌شود که یکی از آن موارد رفتارهای شخصی امام رضا (ع) بود که تمام تلاششان برآورده‌کردن نیازهای مردم بود و مردم به این شکل کسی را دلسوز خود بدانند به سمت آن گرایش پیدا می‌کردند، همچنین مردمی‌بودن و دوری از اشرافی‌گری باعث می‌شود که گرایش به این سمت داشته باشند.

 نکته بعدی این است که مهاجرت علویون و امامزاده‌ها با مهاجرت امام رضا (ع) به کشور ایران شروع شد که از جمله آن حضرت معصومه (س) و بقیه امامزاده‌ها که طبق روایت ۱۳ هزار از نوادگان امام و امامزاده‌ها وارد ایران شدند و در این کشور به زندگی ادامه دادند و این موضوع باعث ارتباط بیشتر بین مردم با امام رضا (ع) و امامزاده‌ها شد.

 موضوع قابل‌توجه بعدی در زمان حیات امام رضا (ع) مربوط به اقدامات سیاسی که در آن زمان انجام می‌شد بود، امام رضا (ع) در عزل و نصب‌ها دخالت نداشت؛ اما رفتار امام طوری بود که او را به‌عنوان یک سیاست‌مدار درستکار عادل می‌شناختند و به حدی به او ارادت داشتند که نامش را ضرب سکه زدند.

 رشد کانون‌های شیعه در اثر مهاجرت امام رضا (ع) و امام‌زادگان در تمام شهرها به‌خصوص در شهرهای ری و قم باهدف آموزش و گسترش فرهنگ و اعتقادات شیعه در زمان حیات امام رضا (ع) تجلی پیدا کرد.

  بعد از شهادت امام رضا (ع) سه چیز می‌تواند در مسیر زندگی مردم نقش داشته باشد که یکی از آنها نقش مزار امام رضا (ع) بوده که بعد از شهادت ایشان مردم با اعتقاد و علاقه‌ای که به او داشتند بر مزار ایشان حاضر می‌شدند و حضور روز به روز گسترش پیدا می‌کرد و تا به امروز رسیده است.

 موضوع بعدی نقش سادات بود که به‌عنوان ابن‌الرضا شناخته می‌شدند و در میان مردم کار و تلاش می‌کردند تا فرهنگ تشییع را گسترش دهند و جریان‌هایی همچون جریان زیدیه نقش به سزایی در گسترش فرهنگ شیعه در کشور داشتند.

 نکته بعدی این است که قدمگاه‌هایی که امام رضا (ع) آنجاها قدم گذاشته بودند و رفتند باوجوداینکه مأمون منع کرده بود امام رضا (ع) از کانون‌های شیعه گذر نکند؛ اما ایشان به هر نقطه‌ای می‌رفتند مردم آنجا را متبرک می‌کردند و در آنجا بارگاه می‌ساختند و جای پای امام را به‌صورت ویژه بارگاه می‌ساختند و مردم برای زیارت به آنجا مشرف می‌شدند.

 تمام این موارد دست به دست هم داد تا روز به روز فرهنگ تشییع در ایران گسترش پیدا کند و امام رضا (ع) نقش بسیار بالا و اساسی در تبلیغ و گسترش فرهنگ شیعه در کشور ایران به همراه داشت.

 نقش امام رضا (ع) در حال حاضر در زندگی مردم ایران، به‌ویژه شیعیان، همچنان عمیق و الهام‌بخش است.

  به‌طوری‌که حرم امام رضا (ع) در مشهد، یکی از بزرگ‌ترین مراکز مذهبی جهان اسلام است و زیارت حرم رضوی، برای بسیاری از ایرانیان (و شیعیان کشورهای دیگر) مایه آرامش، امید و تقویت ایمان است.

 حضور در حرم نوعی پیوند قلبی و روحی با امام محسوب می‌شود و نقش مهمی در حفظ هویت مذهبی مردم دارد.