مسجد پایگاه انسجام و یکپارچگی مسلمانان است و نماز جماعت و تشکیل صفوف به هم فشرده نمازگزاران به خوبی بیانگر هماهنگی و انسجامی است که حضور در مسجد فراهم می‌آورد، نمازگزاران همچون قطره‌های آب به یکدیگر می‌پیوندند تا دریایی از اتحاد را به نمایش درآورند. همه در کنار یکدیگر در برابر پروردگار یکتا رو به سوی یک قبله می‌کنند و لب به حمد و ثنای آن یگانه نازنین می‌گشایند و هماهنگ با یکدیگر سرود توحید را زمزمه می‌کنند.
مسجدباید برای همه اقشار جامعه باشد. همه بتوانند از مسجد استفاده کنند و در قبال مسجد احساس مسؤولیت داشته باشند.مسجد نباید فقط محل عبادت بعضی از مردم باشد. مسجد باید با متن زندگی مردم در ارتباط باشد، یعنی هم مشکلات مردم در مسجد حل شود و هم تربیت و رشد آنها در مسجد صورت بگیرد.
اینکه استفاده از مسجد را منحصر کنیم در عبادت، نوعی ظلم به مسجد است. چرا خیلی‌ها فقط برای تعزیه و مجلس ختم به مسجد می‌آیند؟ می‌توان خطبه عقد جوانان را هم در مسجد خواند تا زندگیشان از همان ابتدا با مسجد پیوند بخورد.مسجد باید توان پاسخگویی به مراجعات عموم مردم را داشته باشد و در حل مشکلات آنها سهیم باشد.
اگر در مسجد فرهنگ ناب اسلام و سیره اهل بیت عصمت و طهارت(ع) با خلاقیت وابتکار اصولی به جوانان یاد داده شود،مطمئنا جوانان همیشه و همه جا در راه دین و اسلام بوده و مساجد همواره میزبان آنها خواهد بود.برای جذب نوجوانان و جوانان به‌سمت مسجد از ابزار‌ها و عوامل متنوعی می‌توان بهره گرفت. در این میان مهم‌ترین عامل، امام جماعت است که در جذب جوانان به‌سمت مسجد و نماز نقش بسیار تاثیرگذاری دارد. البته بهتر است که امام جماعت مسجد جوان باشد و اگر سن و سال بالایی دارد، جوان‌دل بوده و بتواند با جوانان ارتباط برقرار کند.
البته باید دانست که مسئله ضرورت تقویت ارتباط در میان امام جماعت و مأمومین یکی از محوری‌ترین مباحثی بود که مقام معظم رهبری در بیست و دومین اجلاس سراسری نماز بر آن تاکید داشتند.
امام جماعت یا روحانی مستقر در مسجد، مهم ترین نقش را در جذب کودک و نوجوان به مسجد دارد. عملکرد امام جماعت، شخصیّت وی و چگونگی برخورد او با کودک و نوجوان، در ایجاد و کیفیّت نگرش آنان نسبت به دین و مسجد بسیار مؤثر است.
مسجد باید برای همه قشرها جاذبه داشته باشد و افراد با شنیدن «حیّ علی الصّلوة»، واقعاً برای نماز بشتابند. در «حیّ علی الصّلوة» و «حیّ علی خیرالعمل» تعبیر از حرکت نیست، بلکه شتاب است و شتاب، بدون جاذبه نیست. باید کاری کرد که مردم، به ویژه کودک و نوجوان به سوی مساجد بشتابند.
یکی از شاخصه های مهم مسجد این است که به محلات شهر ایمنی می دهد و همچنین زیبایی محلات به مساجدی است که در آن قرار دارند. یکی از مهم ترین کارکردهای مسجد کارکرد محله ای مسجد است و از مسئولیت های مسجد برآوردن نیازهای دینی،فرهنگی و اجتماعی محله است. باید مساجد به عنوان رکن و محور هر محل باشد اما به این معنی نیست که مساجد را به زر و زیور آراسته کنیم و مساجدی پر زرق و برق داشته باشیم و بهتر است به جای آن مساجدی قابل دسترس برای مردم و بی آلایش و بی پیرایه بسازیم.
در بعضی از مساجد، نگرش موروثی به مسجد، یکی از عللِ عدم اقبال جوانان به مسجد است. متأسفانه این‌طور جا افتاده که هرکس در پایه‌گذاریِ مسجد دخیل بود، تا نسل‌ها، حقّ تأثیرگذاری بر مسجد را دارد و این خود عاملی برای عدم رغبتِ جوانان به مساجد شده است. جوان وقتی وارد مسجد می‌شود و می‌بیند هیچ حقّی برای اظهارنظر و یا فعالیت ندارد و فقط باید سرش را پائین بیندازد و بیاید نمازش را بخواند و برود، به مسجد بی‌رغبت می‌شود.
مسجد خانه خداست و باید دارای شان و جایگاه خاص خود باشد و خادمان مساجد نیز باید با روی باز از نمازگزاران استقبال کنند و درب مسجد نیز همیشه باز باشد.رفتار خادمان مساجد در جذب جوانان به مساجد بسیار موثر است.امام جماعت مساجد باید با اخلاق و با بصیرت باشند. هیئت امنای مساجد باید از خوش فکرترین و با سلیقه ترین افراد جامعه باشند.متولیان مسجد نقش بارزی در جذب افراد به مساجد دارند، بویژه هیئت امنا باید به وظایف خود واقف بوده و با فرهنگ دینی و امروزی آشنا و اهل تعامل و حساب و کتاب باشند. باید طوری برنامه‌ریزی کنند تا مساجد در همه اوقات روز بازباشد.
شناسایی نیازمندان منطقه، دستگیری و گردآوری کمک برای آنها، پرداخت وام، اقدامات تسهیل ازدواج زوج‌های جوان، برنامه‌ریزی برای عیادت و سرکشی از بیماران و اموری از این دست، مواردی است که بسیاری از مساجد نمونه کشور با پیروی از مساجد صدر اسلام، در ایفای نقش خود در تعاون اجتماعی به آن می‌پردازند.
دشمنان اسلام به‌خوبی با کارکرد مساجد آشنا بوده و با بهانه‌های مختلف در کشورهای جهان نسبت به تخریب یا ممنوع‌الورود کردن آن اقدام می‌کنند ولی مسلمانان نباید اجازه خالی شدن مساجد که موجب خوشحالی دشمنان است را بدهند.
عباس کیفی بجستانی – کارشناس ارشدفقه وحقوق اسلامی ،استاد دانشگاه
انتهای پیام/