ارتقای امنیت زیستی یوز ایرانی در میاندشت جاجرم

احمد صفرزاده در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «عصراترک» با گرامی داشت روز ملی یوزپلنگ (۹شهریورماه) اظهار کرد: در سرزمین ایران، در طول اعصار استان‌های کرمان، اصفهان، یزد، خراسان بزرگ و سمنان زیستگاه و قلمرو یوزپلنگ ایرانی بوده‌اند.

وی افزود: این در حالی است که در حال حاضر قلمرو و پهنه زیستی این گونه حیات وحش در ایران به علل مختلفی به منطقه شمال شرق ایران، واقع در مناطقی شامل پناهگاه حیات وحش میاندشت جاجرم در استان خراسان شمالی همچنین به منطقه آزاد یوزکنام و پارک ملی توران در استان سمنان محدود شده است.

مدیر اداره محیط زیست شهرستان جاجرم در ادامه با اشاره به پناهگاه حیات وحش میاندشت جاجرم به مساحت ۸۵ هزار هکتار بیان کرد: تا سال ۹۶ جمعیتی پویا از یوزپلنگ در این پناهگاه زندگی می‌کرد. 

وی گفت: در این پناهگاه حدود ۱۲ قلاده یوزپلنگ در دو خانواده زیست می‌کردند و قلمرو داشتند، با این وجود، از سال ۹۷ تا ۹۹ متاثر از علل مختلفی از جمله زنده‌گیری و سرقت یوزپلنگی ماده به نام ایران همچنین از بین رفتن یوزپلنگی به نام یارقلی به علت تصادف جاده‌ای در محور جاجرم-سنخواست، دیگر در این پناهگاه هیچ یوزی مشاهده نشد که این اتفاقات منجر به انقراض محلی یوزپلنگ در این منطقه شد.

صفرزاده با بیان اینکه پناهگاه حیات وحش میاندشت به لحاظ حفاظتگاهی برای زیست یوزپلنگ ایرانی عمری ۵۰ ساله دارد، اظهار کرد: سازمان محیط زیست کشور و اداره کل محیط زیست خراسان شمالی برای احیای جمعیت این گونه در این پناهگاه و بازگشت آن به این زیستگاه، تصمیم بر این گرفتند تا مبتنی بر برنامه تدوین شده، در سه زمینه شامل ارتقای امنیت زیستی و تامین آب و غذای پایدار برای این گونه اقداماتی را انجام دهند.

 وی گفت: در این پناهگاه به لحاظ تامین آب پایدار برای حیات وحش این منطقه حفاظت شده اقداماتی شامل تامین دو دستگاه تراکتور آبرسان، تامین ۱۰ تانکر ذخیره آب، ایجاد یک استخر ذخیره آب و یک منبع ذخیره آب به ظرفیت یک میلیون و ۵۰۰ هزار لیتر آب همچنین حفر یک حلقه چاه، خرید یک ساعت آب از چاه کشاورزی و ایجاد ۱۵ بندسار برای مهار آب انجام شدند.

علاوه بر این، مدیر اداره محیط زیست شهرستان جاجرم بیان کرد: هرچند که این منطقه حفاظت شده با کمبود جدی نیروی محیط‌بان مواجه است، با این وجود، با تکیه بر توان و تعهد هشت نیروی محیط‌بان این منطقه تلاش‌های بسیاری برای حفظ امنیت زیستی حیات وحش در این منطقه صورت گرفت.

وی افزود: برای ارتقای امنیت زیستی حیات وحش در این پناهگاه، تجهیزات نیروهای محیط بانی آن در زمینه‌های تامین موتورسیکلت و دوربین‌های چشمی جدید انجام شدند.

صفرزاده در ادامه با اشاره به اینکه از ۱۵ سال گذشته تاکنون برای ارتقای امنیت زیستی حیات وحش این منطقه برنامه خرید پروانه‌های بهره‌برداری چرای دام اجرایی شده است، عنوان کرد: تاکنون از ۱۵ هزار راس دام دارای حق چرا، حق چرای پنج هزار راس دام خریداری و از این پناهگاه خارج شده‌اند.

افزون بر این، وی یادآور شد: طی تعامل انجام شده با اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان، محدودیت سرعت خودرو در محور جاجرم-سنخواست به طول ۹۰ کیلومتر اعمال شد همچنین ۱۵ تابلوی اعلام زیستگاه یوزپلنگ و حیات وحش در این محور جاده‌ای نصب شدند.

در عین حال، مدیر اداره محیط زیست شهرستان جاجرم یادآور شد: با احاله مدیریت منطقه آزاد یوزکنام پُل ابریشم به بخش خصوصی با رویکرد ارتقای امنیت زیستی یوزپلنگ در پهنه شمال شرق ایران، این منطقه آزاد تحت حفاظت قرار گرفته به یک منطقه امن برای تردد بدون خطر یوز پلنگ بین مناطق میاندشت جاجرم با پارک ملی توران و منطقه خوش ییلاق استان سمنان تبدیل شده است.

وی همچنین افزود: مبتنی بر آگاه‌سازی و فرهنگسازی انجام شده در میان جوامع محلی پیرامون پناهگاه حیات وحش میاندشت، حضور شکارچیان به این پناهگاه نیز بسیار کم شده است.

صفرزاده در ادامه اذعان کرد: تمامی این اقدامات انجام شده برای ارتقای امنیت زیستی حیات وحش این پناهگاه، منجر شد که جمعیت طعمه‌های یوزپلنگ در این منطقه شامل آهو و خرگوش رشد چشمگیری داشته باشند.

وی گفت: در سرشماری سال گذشته حدود چهار هزار راس آهو در این پناهگاه مشاهده شد که در مقایسه با سال ۹۲ رشدی سه برابری داشته است.

مدیر اداره محیط زیست شهرستان جاجرم اعلام کرد: نتیجه تمامی اقدامات انجام شده، مشاهده یوزهای جدیدی در حاشیه و پناهگاه میاندشت جاجرم طی سه سال اخیر بوده است که البته زمان می‌برد تا دوباره یوزها در این پناهگاه استقرار پایدار یابند.

وی در بخش دیگری از سخن خود اظهار کرد: برای افزایش جمعیت یوزپلنگ ایرانی در شمال شرق ایران و نجات آن از خطر انقراض هنوز به حمایت‌های مادی و معنوی سازمان محیط زیست کشور نیاز جدی وجود دارد. 

صفرزاده گفت: افزایش تعداد محیط بان (به حداقل ۳۲ نفر محیط‌بان) در این پناهگاه بسیار ضروری است.

علاوه بر این، وی خواستار شد: یک دستگاه کامیون آبرسان به ظرفیت ۲۰ هزار لیتر برای تامین آب پایدار حیات وحش این پناهگاه اختصاص داده شود.

افزون بر این، مدیر اداره محیط زیست شهرستان جاجرم عنوان کرد: در این پناهگاه هنوز می‌بایست حق چرای ۱۰ هزار راس دام خریداری شود که نیاز به تامین اعتبار ملی است.

علاوه بر این، وی خواستار شد: اداره کل منابع طبیعی استان نیز برای جمعیت آهوان این پناهگاه که از مراتع این پناهگاه تغذیه و بهره‌برداری می‌کنند، حق بهره‌برداری لحاظ کند.

صفرزاده در خاتمه اعلام کرد: همایشی ملی برای یوزپلنگ ایرانی در روز جهانی یوزپلنگ در آذر ماه امسال در شهرستان جاجرم با حضور علاقمندان به حیات وحش برگزار خواهد شد.

انتهای خبر/قهرمانی