به گزارش عصراترک؛ پیروزی انقلاب اسلامی مردم ایران در بهمن 57، در همه زمینه‌ها باعث ارتقا و پیشرفت شد که یکی از این پیشرفت‌ها، در حوزه بهداشت رقم خورد، براساس آمار، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، در حوزه‌های مختلف از جمله بهداشت و سلامت، پیشرفت‌های فراوانی حاصل شد که نسبت به دوران حاکمیت رژیم پهلوی از رشد کمی و کیفی فراوانی برخوردار بود. 
گفتنی است که تا پیش از انقلاب در بسیاری از مراکز بهداشتی و درمانی کشور و استان، پزشکان، کارشناسان، پیراپزشکان و کادر درمانی از کشورهایی چون فیلیپین، بنگلادش، هندوستان و پاکستان حضور داشتند و در حقیقت کادر پزشکی کشور، متشکل از پزشکان خارجی بود اما امروز در زمینه تربیت نیروی انسانی پزشکی به خود اتکایی و خود کفایی رسیده‌ایم.
در زمان پهلوی، 90 درصد روستاهای ایران فاقد تسهیلات درمانی بود، در حالی که اکنون توسعه سیستم شبکه‌های بهداشت و درمان در کشور نیز یکی از دستاوردهای منحصر به فرد انقلاب اسلامی ایران بوده که تقریبا در هیچ جای دنیا نظیر نداشته است و در دوردست‌ترین روستاها و مناطق مرزی کادر بهداشتی درمانی حضور دارد و این سیستم و شبکه وسیع خدمت رسانی از دستاوردهای بزرگی بوده که پس از پیروزی انفلاب در کشور ما رخ داده است.
متاسفانه قبل از انقلاب اسلامی، ۷۰ درصد از مرگ مردم به دلیل بیماری‌های واگیر بود و دلیل عمده آن پوشش ۳۰ درصدی واکسیناسیون بود؛ در حالی که امروز پوشش واکسیناسیون در کشور به ۱۰۰ درصد رسیده و ۱۵ سال است که فلج اطفال ریشه کن شده و بیماری‌هایی مانند دیفتری، آبله و سرخک به حداقل و حدود صفر رسیده و بیماری‌های واگیردار، عامل کمتر از ۱۰ درصد از مرگ مردم ایران است.

امروز با گذشت چهل و سومین سال از عمر با برکت جمهوری اسلامی ایران، دستاوردهای زیادی در حوزه های مختلف صنعت، کشاورزی، علم، نانوتکنولوژی، هنر، نظامی، سلامت و ورزش کسب شده و در تمامی اینها در صف اولین ها می درخشد و خاری در چشمان دشمنان است.

وجود ۱۵۰ هزار پزشک در کشور در ۴۳ سالگلی انقلاب  

براساس گزارش رسمی در سال ۱۳۵۳ هجری شمسی از ۱۰ هزار پزشک ایران در آن زمان پنج هزار نفرشان در تهران اقامت و فعالیت داشتند، بیش از سه هزار نفر در سایر شهرها و بقیه در نواحی روستایی حضور داشتند، این در حالی است که براساس آخرین آمار ثبت شده در سامانه سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران به تاریخ ۱۳ بهمن ۱۴۰۰ در شاخه پزشکی چهار هزار و ۵۵۷ نفر فوق تخصص، ۶۱۳ نفر دکترای تخصصی، ۴۸ هزار و ۱۵۸ نفر متخصص، سه هزار و ۸۰۷ نفر فلوشیپ و دکترای حرفه ای ۹۳ هزار و ۵۸۵ نفر رسیده است.
علاوه بر این در شاخه مامایی ۶۸ هزار و ۳۸۹ نفر کارشناس، ۱۵۵ نفر دکترای تخصصی و یک هزار و ۴۲۳ نفر نیز فوق تخصص این رشته را دارند و مشغول به کارند.
 همچنین در شاخه دندان پزشکی ۳۶ هزار و ۶۶۲ نفر دارای مدرک دکترای حرفه ای، ۲۶ نفر دکترای تخصصی، ۷۹ نفر فلوشیپ، پنج هزار و ۲۳۲ نفر متخصص و ۱۲ نفر کارشناسی ارشد در سامانه نظام پزشکی کشور ثبت شده است. 

تلف شدن ۱۶۰ کودک از هزار نفر به دلیل فقدان امکانات درمانی در دوران پهلوی

در سال ۱۳۴۶ به دلیل فقدان امکانات و تجهیزات درمانی لازم، از هر یک هزار کودک بین یک روزه تا یک‌ساله، ۱۶۰ نفرشان تلف می‌شدند و به ازای هر ۱۰ هزار نفر حدود ۹.۳ پزشک وجود داشت .
در سال ۱۳۵۶ عقب‌ماندگی حوزه بهداشت و درمان کشور به جایی رسید که ایران در خاورمیانه بدترین نسبت پزشک به بیمار، بالاترین نرخ مرگ و میر نوزادان و اطفال و پایین‌ترین نسبت تخت بیمارستان به جمعیت را دارا بوده است.
امروزه، ایران به یکی از قطب ‌های ‏تحقیقات، فناوری، ‏سلامت، آموزش بهداشت و پزشک در منطقه تبدیل شده و در بسیاری از عرصه ‌های پزشکی و بهداشتی در رده‌ های بالای ‏جهانی قرار دارد.
طی چهار دهه مراکز و دانشگاه‌‌های آموزش پزشکی در ایران چند برابر شد و هم‌ اکنون ۴۴ دانشگاه دولتی پزشکی در کشور و در شهرهای مختلف وجود دارد که بر اساس آمار، تعداد دانشگاه‌ های علوم پزشکی و زیرساخت‌ های آموزش علوم پزشکی بعد از انقلاب ۷ تا ۱۰ برابر شده و ساختارهای جدیدی به حوزه پزشکی کشور اضافه‌شده است.
در حال حاضر نزدیک به ۱۰۰ مرکز تحقیقاتی در تولید سلول ‏های بنیادی، سلول‏ های کبدی، تولید غضروف، مداوای سرطان و درمان ناهنجاری‌‏های استخوان در ایران فعال هستند.

تک رقمی شدن رتبه ایران در زمینه پیوند اعضای بدن در جهان ثمره انقلاب 

 پژوهشکده رویان به عنوان مرکزی علمی و شناخته شده در جهان در تولید علم و تکنولوژی ‏های کمک ‏کننده باروری، سلول‌‏های بنیادی جنینی، ترمیم چشم، تولید نای مصنوعی دستاوردهای مهمی داشته است و اینک رتبه ایران در زمینه پیوند اعضای بدن در جهان تک رقمی است. 
بیش از ۸۰ مرکز پیوند اعضا چون قلب، کلیه، کبد، مغز استخوان، ریه و غیره در ایران فعال هستند.
پیش از انقلاب اسلامی ایران، شبکه های بهداشتی صرفاً محدود به چند شهر بزرگ بود و اغلب شهرهای کوچک و تقریباً همه روستاها از شبکه های بهداشتی محروم بودند، اما این وضعیت پس از انقلاب اسلامی به طرز چشمگیری تغییر کرده است.
 اکنون بیش از ۱۸ هزار خانۀ بهداشت در سراسر ایران وجود دارد که ۳۵ هزار «بهورز» نیز در سراسر کشور فعال هستند و اساسی ‌ترین خدمات بهداشتی را به محروم ‌ترین و دور افتاده ‌ترین روستاهای کشور ارائه می ‌دهند.

تولید ۳۴ نوع داروی بیوتکنولوژیک تمام ایرانی در کشور پس از انقلاب

 شکوفایی صنعت داروسازی ایران پس از انقلاب اسلامی و دوران دفاع مقدس اتفاق افتاد و با تأسیس ۶ کارخانۀ مهم داروسازی، صنعت دارویی ایران به حوزۀ تولید داروهای بیوتکنولوژیک وارد و فرآورده‌های بیوتکنولوژیک مورد نیاز بیماران خاص تولید شد، به گونه ای که اکنون ۳۴ داروی بیوتکنولوژیک تمام ایرانی در کشور تولید می‌شود.
همچنین داروسازان کشور با همت و تلاش، به فناوری تولید داروهایی همچون داروی نوترکیب فاکتور ۸ برای درمان بیماری‌های خونی، هموفیلی و داروی تراستوزومپ، هرسپیتین برای درمان سرطان سینه، واکسن هموفیلوس آنفولانزا برای پیشگیری از مننژیت اطفال، داروی نوترکیب FSH برای درمان ناباروری، داروی هورمونی سینوپار (PTH) برای درمان اختلال غدد پاراتیروئید، پک GCSF برای پیوند مغز استخوان و خون‌سازی در بدن بیماران پس از شیمی‌درمانی، اتانرسپت برای درمان تورم مفاصل و داروی هورمونی لوپرولاید برای درمان سرطان پروستات و ریه و وارفارین به عنوان رقیق‌کنندۀ خون در این سالهای اخیر دست یافته‌اند.
بر اساس اعلام مسئولان سازمان غذا و دارو، در حال حاضر و طی ۴۲ سال اجرای نظام نوین داروئی کشور (طرح ژنریک) حدود ۱۷۰ کارخانه داروسازی در تولید داروهای شیمیایی و بیولوژیک فعالیت دارند که ۹۷درصد داروهای مورد نیاز کشور را به لحاظ عددی تولید می‌کنند، همچنین ۵۰درصد مواد اولیه داروئی و بیش از ۹۵درصد لوازم و مواد بسته بندی دارو نیز در داخل کشور تولید شده که بخشی از آنها نیز صادر می‌شود. ضمناً بیش از ۸۰ شرکت پخش سراسری دارو نیز در توزیع دارو فعالیت دارند.

وجود یک تخت بیمارستانی به ازای هر ۱۶۰۰ نفر در زمان ستم شاهی 

بیژن پروان، نویسنده کتاب تاریخ انقلاب در خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار عصراترک در این خصوص اظهار داشت: در استان خراسان بزرگ در زمان پهلوی وضعیت درمانی بسیار نامناسب بود به طوری که در سال ۱۳۵۱ برآورد تعداد جمعیت استان خراسان برابر با دو میلیون و ۸۱۴ هزار و ۴۹۵ نفر بود در حالی که تعداد تخت بیمارستانی موجود دو هزار و ۶۴۵ تخت بوده و ازای هر یک هزار و ۶۴ نفر تنها یک تخت بیمارستانی وجود داشته است.
وی ادامه داد: استان خراسان شمالی در زمان پهلوی زیر مجموعه خراسان بزرگ قرار داشت و از لحاظ خدمات به شدت ضعف داشت به طوری که ساختمان نخستین بیمارستان بجنورد در سال ۱۳۴۳  به مقاطعه کاران واگذار و در سال ۱۳۴۷ تکمیل شد، این بیمارستان که منزل مسکونی قدیمی یارمحمد خان شادلو و بنایی مربوط به دوره قاجاریه بود با اندکی مرمت به بهداری بجنورد واگذار شد و از سوی خبرنگاران به «سفره بی نان» و بیمارستان بدون امکانات تشبیه شد.
پروان اضافه کرد: در دهه ۵۰ در مناطقی چون سنخواست، دهها نوزاد و کودک به خاطر ابتلاء به سرخک جان خود را از دست دادند و تعداد زیادی مادر و نوزاد در سایر روستاها و مناطق شهرستان به جهت عدم دسترسی به مراکز درمانی و فقدان جاده و وسایل نقلیه قبل از انتقال به مراکز درمانی شهری تلف شدند.

تلف شدن ۵ کودک گرمه ای در حین انتقال به بجنورد برای درمان 

وی با اشاره به اینکه وضعیت بهداشت و درمان در روستاها تاسف انگیز بود، گفت: در حوزه جغرافیایی راز، فقط در غلامان یک پزشک مستقر بود و مردم راز با اسب و الاغ بیماران خود را با مشقت زیادی به آنجا می بردند و به علت دور بودن مسافت گاها بیمار به مقصد نمی رسید و جنازه اش را به روستا بر می گرداندند، آن زمان کودکان بیشتر با بیماری سرخک و یا دیفتری و کزاز فوت می شدند.
پروان خاطرنشان کرد: به طور نمونه خراشا یکی از آبادی های جاجرم چون بسیاری از آبادی ها فاقد پزشک و مرکز درمانی بود، بیماری سرخک به آنجا هم رسید و ۱۶ کودک را برای مداوا به بجنورد انتقال دادند اما جاده ای که امروز آسفالت شده و یک ساعت و بیست دقیقه طی آن زمان می برد، آن موقع خاکی بود و بچه ها باید هشت ساعت مسیر طولانی و راه ناهموار را طی می کردند که پنج نفرشان در این میان، طاقت نیاوردند و در راه جانشان را از دست دادند.

فعالیت ۸۲۲ نفر در شاخه های مختلف علم پزشکی در خراسان شمالی 

براین اساس، معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار عصراترک در حوزه پیشرفت های حوزه درمان و بهداشت خراسان شمالی اظهار داشت: طبق آخرین آمار به روز رسانی شده در سال جاری، ۴۵ پایگاه اورژانس شامل ۳۰ پایگاه اورژانس ۱۱۵شهری و ۱۴ پایگاه اورژانس جاده ای، یک پایگاه اورژانس هوایی، ۳۰۰ نیروی فوریت های پزشکی، ۵۰ آمبولانس فعال و یک اتوبوس آمبولانس در استان وجود  دارند.
وی ادامه داد: همچنین براساس آمار ثبت شده در سامانه نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران، توزیع نسبی اعظای نظام پزشکی استان خراسان شمالی ۵۳۹ دکترای حرفه ای، ۲۴۲ نفر متخصص، ۲۳ نفر فوق تخصص، ۱۴ نفر فلوشیپ و چهار نفر دکترای تخصصی فعالیت دارند.

وجود دو بیمارستان تخصصی زنان و زایمان در خراسان شمالی از ثمرات انقلاب اسلامی ایران 

ملیحه یغمایی مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار عصراترک با اشاره به اینکه تمامی بیمارستان های استان مجهز به بخش خصوصی زنان هستند، ادامه داد: در استان خراسان شمالی دو بیمارستان اختصاصی زنان و زایمان فعالیت دارند و ۶۶۶ نفر در حوزه خدمات مامایی در  استان مشغول به فعالیت هستند.

راه اندازی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی بعد از انقلاب بود

بهرام بیباک، معاون آموزشی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار عصراترک اظهار داشت: در سال ۱۳۵۷ استان خراسان بزرگ؛ به سه ناحیه جغرافیایی تقسیم نشده بود و زیر ساخت لازم در حوزه آموزش علوم پزشکی وجود نداشته است، اما با گذشت ۴۳ سال از پیروزی انقلاب اسلامی، پیشرفت های زیادی در این زمینه اتفاق افتاده است.
وی ادامه داد: دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در استان راه اندازی شد و در حال حاضر ۶ دانشکده و  ۲۰ رشته تحصیلی دارد که ۱۹۷ عضو هیات علمی و یک هزار و ۷۶۰ دانشجو در این دانشگاه مشغول به تحصیل هستند که ۶۰ درصد دانشجویان در مقطع کارشناسی، ۳۴ درصد در مقطع دکترای حرفه ای و مابقی نیز در مقاطع کاردانی، ارشد، دستیاری مشغول به تحصیل هستند.

ایران در حوزه های مختلف علمی در لیست برترین های جهان قرار دارد

در همین رابطه سید محمد پاکمهر، نماینده مردم پنج شهرستان بجنورد، گرمه و جاجرم، رازوجرگلان، مانه و سملقان در گفتگو با خبرنگار عصراترک در رابطه با پیشرفت های حوزه بهداشت و درمان اظهار داشت: کشور ایران پیش از انقلاب در بسیاری از حوزه ها ابتدایی بود و امکانات، تجهیزات و بستر ارائه خدمات سلامت، محدود، ناچیز و توسعه نیافته بود.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از پزشکانی که در داخل کشور بیماران را ویزیت می کردند از کشورهای هندوستان و پاکستان بودند، گفت: کشور پیش از انقلاب  در حوزه نیروی انسانی پزشک، بهداشت و درمان کاملا در مضیقه بود، اما امروز در حوزه نظام سلامت، آموزش نیروی انسانی، تجهیزات پزشکی، حوزه های متعدد رشته های تخصصی پزشکی دردنیا حرفی برای گفتن دارد.
پاکمهر تحول فناوری در ایران را شگرف و عمیق عنوان کرد و گفت: ایران بعد از گذشت ۴۳ سال از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در حوزه های مختلف علمی در لیست کشورهای برتر دنیا قرار دارد.
وی یادآور شد: امروزه دانشگاه های علوم پزشکی نه تنها در مراکز استان ها وجود دارند، بلکه شهرستان ها نیز از این قابلیت برخوردار شده اند و تربیت نیروی نظام سلامت را عهده دار هستند.

وضعیت اسفناک بهداشت و درمان در زمان پهلوی

نماینده مردم پنج شهرستان خراسان شمالی با بیان اینکه وضعیت بهداشت و درمان پیش از انقلاب اسفناک بود، ادامه داد: خراسان شمالی پیش از انقلاب در حوزه استحفاظی خراسان بزرگ قرار داشت و شهرستان های راز و جرگلان، گرمه و جاجرم و مانه سملقان که اکنون شهرستان هایی مجزا و مستقل هستند، جزو بجنورد به حساب می آمدند و برای درمان باید به بجنورد آن هم با یک مرکز درمانی مراجعه می کردند.
پاکمهر اضافه کرد: این در حالی است که در شرایط فعلی مراکز درمانی جامع سلامت در اکثر روستاها فعالیت دارند و علاوه بر این تمامی شهرستان های استان دارای بیمارستان مجزا و مستقل هستند و در بجنورد چندین بیمارستان به صورت تخصصی به مردم ارائه خدمات دارند.
وی با بیان اینکه دشمن، حاضر نیست توانمندی های ایران را ببیند و بپذیرد، ادامه داد: زمانی که موضوع تولید واکسن کووید ۱۹ مطرح شد، حاضر به پذیرش واکسن نبودند و استکبار بحث تولید واکسن از سمت ایران را رد می کردند.
وی گفت: دشمن هیچ زمانی حاضر به پذیرش پیشرفت، توانمندی و ظرفیت بومی سازی علمی در ایران نخواهد بود و قطعا ایران نیز هیچ انتظاری ازدشمنان ندارد.

انتهای پیام/ آرزو رحمانی