به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی، تاریخی «عصراترک» محمدهادی حیدریان، کارشناس ارشد مدیریت و مدرس دانشگاه شهرستان جاجرم در یادداشتی نوشت: عبرت‌آموزی از گذشته به عنوان چراغ راه آینده است.

یكی از ویژگی‌های انسان‌های آگاه، عبرت‌آموزی از وقایع و حوادث است. تاریخ جامعه بشری سرشار از حوادث و رویدادهایی است كه با مطالعه و مشاهده آن‌ها می‌توان در زندگی فردی و اجتماعی درس‌های مفیدی آموخت و عبرت گرفت، با بررسی حوادث تاریخی نمونه‌های روشنی وجود دارد که هر کدام می‌تواند به عنوان چراغ راهی برای آینده مورد استفاده قرار گیرد یکی از رویدادهای تاریخی که بخشی از غزوات پیامبر اسلام(ص)، غزوه بنی‌مصطلق است که در این یادداشت به اختصار بدان پرداخته می‌شود.

غزوه بنی‌المصطلق یکی از نبردهای مهم صدر اسلام است که در سال پنجم هجری (به روایتی ششم هجری) رخ داد؛ این جنگ علاوه بر بُعد نظامی، تأثیرات عمیقی بر ساختار اجتماعی و سیاسی جامعه اسلامی گذاشت، غزوه بنی‌مصطلق یا غزوه مُرَیسیع ‌از غزوات پیامبر اسلام(ص) است که در ماه شعبان سال پنجم یا ششم هجری قمری اتفاق افتاد.

طایفه‌ای از قبیله خزاعه که بنی‌المصطلق نام داشتند و در نزدیکی مدینه سکنا داشتند، برای جنگ با مسلمانان آماده بودند که پیامبر پس از آگاهی از این امر با آنان پیکار کرد. طرفین در این غزوه مسلمانان و قوم بنی مصطلق بودند.

 در سال ششم هجرت به پیامبر(ص) خبر رسید که افرادی از این قبیله در پی متحد کردن دیگر کفار هستند تا جنگی علیه ایشان ترتیب دهند، حارث‌بن ابی‌ضرار که رئیس طایفه بنی‌مصطلق بود، پس‌ از اقامت رسول خدا در مدینه و تشکیل حکومت اسلامی در این منطقه، مانند سایر بزرگان کفار، احساس خطر کرد، درصدد مبارزه با این دین جدید برآمد و پس‌ از هم‌پیمانی با دیگر طوایف، قصد هجوم به مدینه را کرد، پیامبر(ص) به‌ محض دریافت این خبر، بریده اسلمی را به‌ عنوان هم‌پیمان با کفار نزد حارث فرستاد و پس‌ از اطمینان از قصد هجوم آنان، پیش‌دستی کرد و برای نبرد با آنها به همراه گروهی از مهاجران و انصار، از مدینه به سوی سرزمین بنی‌مصطلق به راه افتاد.

پیامبر اسلام(ص)، در ابتدا، قبیله بنی‌مصطلق را به اسلام دعوت کرد؛ اما پس از امتناع از قبول اسلام و تیراندازی به سپاه مسلمانان، دستور حمله را صادر کرد.

عده‌ای از منافقان نیز به دلیل نزدیکی محل جنگ و برای به دست آوردن غنایم به سپاه پیامبر پیوستند، اما کشته شدن یکی از جاسوس‌های بنی‌مصطلق به فرمان محمد در محل بَقْعاء،‌ نزدیک مدینه، سبب وحشت کافران و پراکندگی عده‌ای از آنان شد.

از جمله نتایج این غزوه اینکه مسلمانان بدون تلفات جدی، یک قبیله قدرتمند را شکست دادند و قدرت نظامی اسلام بیش از پیش تثبیت شد؛ برخی قبایل دیگر نیز به اسلام متمایل شدند.

هم چنین غزوه بنی مصطلق یکی از نبردهایی بود که تأثیرات آن فراتر از میدان جنگ بود، این نبرد نه تنها باعث گسترش اسلام شد، بلکه موجب افشای توطئه‌های منافقان، ایجاد اتحادهای جدید، و کاهش دشمنی‌های قبایلی شد.

بدیهی است شناخت و درک درست این گونه حوادث تاریخی و عبرت آموزی از آن می‌تواند در مواجهه با رویدادهای حال و آینده بصیرت‌افزا و نجات دهنده باشد.