خراسان شمالی؛ تجربه‌ای متفاوت از تغییر اقلیم

 مهدی تیموری در گفتگو با خبرنگار ما، با تأکید بر ویژگی‌های خاص تغییر اقلیم در خراسان شمالی نسبت به بسیاری از استان‌های کشور، اعلام کرد: داده‌های اقلیمی بلندمدت و تحلیل‌های آماری نشان می‌دهد افزایش میانگین دمای سالانه در استان بین ۱ تا ۱/۵ درجه سانتی‌گراد بوده و در عین هم‌راستایی با میانگین کشوری، پیامدهای متفاوتی به همراه داشته است؛ از جمله تابستان‌های داغ‌تر و زمستان‌هایی با سرمای کمتر نسبت به دهه‌های گذشته.

 وی افزود: برخلاف برخی استان‌های شمالی و غربی کشور، یکی از تفاوت‌های اقلیمی بارز خراسان شمالی، تغییر الگوی بارندگی است؛ به‌گونه‌ای که بارش‌های پراکنده و ملایم جای خود را به بارش‌های رگباری و سیل‌آسا داده‌اند.

عضو هیئت‌علمی گروه مهندسی طبیعت دانشگاه بجنورد ادامه داد: این تغییر، ضمن افزایش خطر سیلاب، باعث کاهش نفوذ آب به سفره‌های زیرزمینی و افزایش روان‌آب‌های مخرب شده است.

۸۵ درصد مساحت خراسان شمالی درگیر خشکسالی

 وی با اشاره به نشانه‌های ورود استان به دوره خشکسالی بلندمدت، گفت: این پدیده در خراسان شمالی نه‌تنها منابع آب زیرزمینی و سطحی را با کاهش شدید مواجه کرده، بلکه کیفیت آب کاهش یافته، شوری افزایش یافته و ساختار خاک نیز در معرض تخریب قرار گرفته است.

  به گفته تیموری: این شرایط علاوه بر افت عملکرد کشاورزی، موجب افزایش فشار بر مراتع و تغییر کاربری‌های غیراصولی اراضی شده که در نهایت اکوسیستم استان را به‌شدت تهدید می‌کند.

 وی اضافه کرد: بر اساس ارزیابی‌ها، حدود ۸۵ درصد مساحت استان درگیر آثار خشکسالی است و در برخی دشت‌های ممنوعه، در صورت ادامه روند فعلی، طی ۱۰ تا ۱۵ سال آینده آب‌های زیرزمینی تخلیه خواهند شد و خاک نیز به دلیل فرسایش و شوری، در معرض ناپایداری شدید قرار می‌گیرد.

 عضو هیئت‌علمی دانشگاه بجنورد، درباره مدل‌های معتبر برای پیش‌بینی آینده اقلیمی استان، گفت: برای مناطق نیمه‌خشک و کوهستانی نظیر خراسان شمالی، استفاده از مدل‌های منطقه‌ای مانند WRF و RegCM و مدل‌های مدیریت منابع مانند SWAT ضروری است.

به گفته وی: این مدل‌ها با امکان محلی‌سازی و تحلیل دقیق داده‌های دما، بارش و توپوگرافی، قابلیت پیش‌بینی علمی تغییرات اقلیمی را افزایش می‌دهند.

هشدار درباره گسترش ریزگردها در خراسان شمالی

 تیموری همچنین درباره خطرات محیط‌زیستی آینده هشدار داد و گفت: مدل‌ها نشان می‌دهند که در صورت ادامه خشکسالی، استان با افزایش پدیده ریزگردها و وقوع آتش‌سوزی‌های طبیعی در مراتع و جنگل‌ها مواجه خواهد شد.

وی افزود: کانون‌های اصلی تولید ریزگرد شامل دشت سملقان، زمین‌های کشاورزی رهاشده در جنوب استان و حتی صحرای قره‌قوم ترکمنستان هستند. این ریزگردها، طبق پیش‌بینی‌ها، تا پاییز ۱۴۰۴ ادامه داشته و کیفیت هوا را به سطح ناسالم خواهند رساند.

 این استاد دانشگاه همچنین گفت: باتوجه‌به پیش‌بینی بارش‌های ناکافی در تابستان و پاییز، آتش‌سوزی‌های پراکنده در مراتع استان به‌ویژه در مناطق شمالی و مرزی مانند پارک ملی گلستان و راز و جرگلان محتمل است.

 تیموری در پایان با ارائه بسته‌ای از راهکارهای علمی و مدیریتی برای مقابله با تغییر اقلیم در استان، تأکید کرد: مدیریت جامع منابع آب، توسعه پوشش گیاهی، تنوع‌بخشی به اقتصاد مناطق روستایی، استفاده از فناوری‌های نوین نظیر GIS، و سیاست‌گذاری کلان از جمله اقدامات ضروری است.

  وی افزود: اگر این اقدامات به‌موقع اجرا نشوند، استان خراسان شمالی با بحرانی زیست‌محیطی و اقتصادی در دهه آینده مواجه خواهد شد.

زیستگاه‌های طبیعی خراسان شمالی در محاصره خشکسالی

 رضا شکاریان در گفتگو با خبرنگار ما، با بیان اینکه تقریباً تمامی زیستگاه‌های طبیعی خراسان شمالی از اثرات خشکسالی آسیب دیده‌اند، اعلام کرد: شدت آسیب‌ها در مناطق مختلف استان متفاوت است. به گفته وی، نواحی مرکزی و جنوبی استان بیش از سایر مناطق و به‌ویژه در مقایسه با ارتفاعات شمالی، تحت‌تأثیر خشکسالی و کاهش بارش‌ها قرار گرفته‌اند.

 وی با اشاره به تأثیرات اقلیمی بر حیات‌وحش، افزود: بررسی دقیق اثر خشکسالی بر جمعیت پرندگان و پستانداران نیازمند مطالعات علمی بلندمدت است، چرا که گونه‌های مختلف، رفتار متفاوتی در برابر تنش‌های محیطی مانند خشکسالی از خود نشان می‌دهند.

 مدیرکل حفاظت محیط‌زیست خراسان شمالی، اضافه کرد: بااین‌حال، تغییرات محسوس در زیستگاه‌ها و منابع غذایی، احتمال کاهش جمعیت یا جابه‌جایی برخی گونه‌ها را افزایش داده است.

زیستگاه‌ گونه‌های وابسته به آب در آستانه نابودی

 او درباره روند خشک‌شدن تالاب‌ها و آبگیرهای طبیعی گفت: کاهش بارندگی‌ها، افت جریان رودخانه‌هایی مانند اترک و کال‌شور، و کاهش حجم آب سدها باعث شده روند آبگیری تالاب‌ها و زیستگاه‌های آبی به‌شدت کند یا متوقف شود. این روند، زیستگاه گونه‌های وابسته به منابع آبی را در معرض تهدید قرار داده است.

 وی همچنین با اشاره به افزایش دمای استان و تأثیر آن بر مراتع و جنگل‌ها هشدار داد: رابطه مستقیمی میان افزایش دما و افزایش وقوع حریق‌های طبیعی وجود دارد.

 شکاریان تأکید کرد: افزایش گرما موجب خشکیدگی سریع‌تر پوشش گیاهی می‌شود و طبیعت را مستعد آتش‌سوزی‌های گسترده‌تر و شدیدتر می‌کند.

تنوع گیاهی، قربانی بعدی تغییر اقلیم در خراسان شمالی

 وی در ادامه درباره تأثیر تغییرات اقلیمی بر تنوع گیاهی خراسان شمالی اظهار کرد: اگرچه تاکنون مطالعه جامعی برای شناسایی دقیق گونه‌های در معرض تهدید انجام نشده، اما ادامه روند خشکسالی می‌تواند منجر به نابودی یا جابه‌جایی گونه‌های گیاهی خاص در آینده نزدیک شود.

 مدیرکل حفاظت محیط‌زیست خراسان شمالی، با اشاره به اقدامات این اداره‌کل در پروژه‌های سازگاری با تغییر اقلیم، گفت: سند «سازگاری با کم‌آبی» در استان در حال اجراست و اداره‌کل محیط‌زیست نیز با اجرای طرح‌هایی مانند بهسازی چشمه‌ها، احداث آبشخور، بندهای خاکی و استخرهای ذخیره آب، در جهت تأمین آب پایدار برای حیات‌وحش گام برداشته است.

 شکاریان با بیان اینکه تاکنون مورد مشخصی از مهاجرت زیستی یا تغییر زیستگاه گونه‌ها مشاهده نشده، افزود: اگر روند اقلیمی موجود ادامه یابد، بروز این پدیده دور از انتظار نخواهد بود.

 وی همچنین تصریح کرد: منابع مالی مقابله با آثار تغییر اقلیم فعلاً از محل منابع ملی و استانی تأمین می‌شود و جذب منابع بین‌المللی نیازمند برنامه‌ریزی و پیگیری بیشتر است.

۱۸۳ هزار هکتار از اراضی خراسان شمالی بیابانی شده است

 علی اسدی در گفتگو با خبرنگار ما، با اشاره به روند نگران‌کننده بیابان‌زایی در استان اعلام کرد: هم‌اکنون حدود ۱۸۳ هزار هکتار از اراضی خراسان شمالی به‌عنوان اراضی بیابانی شناسایی شده‌اند که در شهرستان‌های گرمه، جاجرم، اسفراین و بام و صفی‌آباد قرار دارند و این میزان معادل ۹ درصد منابع طبیعی استان است.

 وی از آغاز اجرای برنامه‌های جدید مقابله با بیابان‌زایی در قالب ۹ طرح در بازه زمانی سال‌های ۱۴۰۳ تا ۱۴۰۷ خبر داد و گفت: این طرح‌ها در قالب برنامه هفتم توسعه، باهدف مهار گسترش بیابان و تثبیت خاک در مناطق آسیب‌پذیر اجرا خواهند شد.

 مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی، درباره میزان اعتبارات اختصاص‌یافته برای سال جاری، اظهار کرد: در سال ۱۴۰۳، مبلغ ۱۰۹ میلیارد و ۷۲۰ میلیون ریال از منابع ملی برای اجرای طرح‌های بیابان‌زدایی تخصیص یافته و علاوه‌برآن، ۳۵ میلیارد ریال اعتبار استانی نیز برای پروژه‌های تملک دارایی سرمایه‌ای در این حوزه مصوب شده است.

 وی اضافه کرد: این اعتبارات در قالب اجرای ۲۷۰ هکتار طرح مدیریت روان‌آب و ۵۲۰ هکتار عملیات مراقبت و آبیاری سنواتی در شهرستان‌های گرمه، جاجرم و اسفراین هزینه خواهد شد.

 مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان، نقش مشارکت مردمی را در این طرح‌ها بسیار مهم دانست و افزود: صنایع محلی نظیر آلومینای جاجرم در تولید و کاشت نهال با اداره کل منابع طبیعی همکاری دارند و بهره‌برداران محلی نیز در اجرای پروژه‌های قرق، بذرپاشی، مدیریت روان‌آب و نهال‌کاری مشارکت فعال دارند.

 وی همچنین درباره ارتباط تخریب پوشش گیاهی با مهاجرت روستاییان هشدار داد و گفت: این پدیده، ریشه در عوامل متعددی دارد و اثرات آن از جنبه‌های زیست‌محیطی، اقتصادی، اجتماعی و روان‌شناختی قابل‌ارزیابی است.

به گفته اسدی: کاهش حاصلخیزی خاک، کاهش تولیدات کشاورزی و دامداری، از بین رفتن اشتغال محلی، تضعیف سرمایه اجتماعی و ازدست‌رفتن تعلق به سرزمین، همگی از پیامدهای مستقیم تخریب پوشش گیاهی است که می‌تواند به شتاب گرفتن مهاجرت از روستا به شهر دامن بزند.

 وی در پایان با تأکید بر ضرورت به‌روزرسانی نقشه‌های بیابان‌زایی استان، خواستار تداوم حمایت‌های ملی و استانی از پروژه‌های مقابله با بیابان‌زایی و نیز افزایش مشارکت مردمی و بین‌بخشی در حفظ منابع طبیعی شد.

ضرورت ایجاد پایگاه‌های اطلاعاتی جوی برای کشاورزی

  محمد محمدزاده در گفتگو با خبرنگار ما، با بیان اینکه ایجاد پایگاه‌های اطلاعاتی برای تحلیل مستمر شرایط جوی و تأثیر آن بر کشاورزی ضروری است، گفت: نقشه راه کشاورزی با تغییر اقلیم باید بر پایه شناخت علمی دقیق و تدوین راهبردهای عملی باشد.

وی افزود: اجرای این برنامه‌ها نیازمند همکاری بین دولت، دانشگاه‌ها، بخش خصوصی و کشاورزان است تا تولید پایدار و امنیت غذایی استان حفظ شود.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی، درباره اقدامات انجام شده، توضیح داد: اصلاح و معرفی ارقام مقاوم به سرما و خشکی در درختان مثمر و ارقام زراعی دیم از جمله برنامه‌های مهم است. همچنین طرح‌های پژوهشی در زمینه مقاومت گیاهان و تعیین نیاز آبی آن‌ها اجرا شده است.

وی گفت: توسعه سیستم‌های آبیاری تحت‌فشار، استفاده از ادوات کشت عمیق‌کار برای غلات دیم، و اجرای طرح‌های کشاورزی حفاظتی برای کاهش تبخیر خاک از دیگر اقدامات سازمان است.

اجرای پروژه‌های مرتعی برای کنترل رواناب

 محمدزاده به اجرای پروژه‌های مرتعی برای جلوگیری از رواناب و طرح‌های شناسایی کانون‌های ریزگرد اشاره کرد و افزود: جمع‌آوری و پخش سیلاب در پایگاه آبخوان‌داری جاجرم نیز در دستور کار قرار دارد.

 وی خاطرنشان کرد: برگزاری دوره‌های آموزشی برای بهره‌برداران در زمینه جلوگیری از سرمازدگی و معرفی ارقام مقاوم به خشکی و سرما، جزو برنامه‌های مهم است.

 محمدزاده درباره برنامه‌های آینده گفت: استفاده از ارقام مقاوم به خشکی و سرما، هرس سبز برای کاهش سطح سبز و بررسی عملکرد گیاهان C3 و C4 برای مدیریت سازگاری اقلیمی از اولویت‌هاست.

راهکارهای مدرن برای افزایش بهره‌وری کشاورزی

 وی تأکید کرد: بهره‌گیری از فناوری‌های BioTech و ماشین‌آلات هوشمند کشاورزی نیز در دستور کار قرار دارد.

 رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی تصریح کرد: در حوزه پژوهش، اصلاح الگوی کشت با جایگزینی گونه‌های مقاوم به خشکی و شوری، توسعه روش‌های نوین آبیاری و بازچرخانی آب در اولویت است.

 وی همچنین افزود: افزایش بهره‌وری خاک و توسعه کشاورزی هوشمند نیز مدنظر قرار گرفته است.

 محمدزاده گفت: اصلاح نظام‌های دامداری و زراعت با کاهش وابستگی به منابع آب و استفاده از نژادهای مقاوم، همراه با تنوع‌بخشی به معیشت کشاورزان از طریق توسعه صنایع وابسته، از دیگر راهکارهاست.

 وی ادامه داد: در بخش آموزش، برگزاری دوره‌های آموزشی کشاورزی نوین و مدیریت آب، تدوین قوانین حمایتی و ایجاد سامانه‌های هشدار سریع برای بحران‌های اقلیمی در دستور کار است.

 وی در پایان بر حمایت از استارت‌آپ‌های فعال در حوزه کشاورزی هوشمند و توسعه بیمه‌های کشاورزی متناسب با تغییر اقلیم تأکید کرد.

کاهش ۴۳ درصدی حجم ذخایر سدهای خراسان شمالی

 سید عقیل مرتضوی در گفتگو با خبرنگار ما، از کاهش نگران‌کننده حجم منابع آبی خراسان شمالی در پی خشکسالی‌های پی‌درپی خبر داد و گفت: حجم ذخایر سدهای استان نسبت به میانگین پنج‌ساله گذشته حدود ۴۳ درصد کاهش یافته است.

 وی افزود: در این میان، سد شیرین‌دره به‌عنوان یکی از سدهای شاخص استان، نسبت به سال گذشته با کاهش ۳۳ درصدی حجم آب مواجه شده است.

کسری ۸۸ میلیون مترمکعبی مخازن آبخوان خراسان شمالی

 مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان شمالی تصریح کرد: در سال آبی گذشته، سطح آب‌های زیرزمینی دشت‌های استان نیز به طور میانگین ۶۰ سانتی‌متر افت داشته و حجم کسری مخازن آبخوان‌ها به حدود ۸۸ میلیون مترمکعب رسیده است.

 وی اضافه کرد: این افت سطح و حجم آبخوان‌ها علاوه بر تأثیرات زیست‌محیطی، بر منابع تأمین آب شرب و کشاورزی استان نیز تأثیر منفی گذاشته است.

 مرتضوی با اشاره به وضعیت نگران‌کننده چاه‌های آب در استان، گفت: چاه‌های مجاز با کاهش دِبی مواجه شده‌اند و در سه سال اخیر، ۷۹۵ حلقه چاه غیرمجاز در راستای کنترل برداشت بی‌رویه و تعادل‌بخشی منابع آب مسدود شده‌اند؛ آماری که بیشترین میزان انسداد چاه طی دو دهه اخیر محسوب می‌شود.

 مدیرعامل آب منطقه‌ای خراسان شمالی اظهار کرد: هم‌اکنون از مجموع ۱۱ دشت استان، چهار دشت شامل بجنورد، سملقان، شوقان و رباط قره‌بیل در وضعیت ممنوعه قرار دارند و چهار دشت دیگر شامل شیروان، فاروج، اسفراین، جاجرم و بام و صفی‌آباد در شرایط «ممنوعه بحرانی» به‌سر می‌برند.

خشکسالی‌ها کیفیت آب شرب را تحت تأثیر قرار داد

 مرتضوی تأکید کرد: تداوم خشکسالی‌ها علاوه بر کاهش منابع آب، بر کیفیت آب شرب نیز اثرگذار بوده است؛ به‌گونه‌ای که کاهش ورودی آب به مخازن سطحی و زیرزمینی، منجر به افزایش میزان املاح و کاهش کیفیت آب در برخی مناطق شده است.

 در زمینه مدیریت منابع آب، وی از اجرای برنامه‌هایی همچون تغییر ساعات آبیاری، توسعه روش‌های نوین و زیرسطحی آبیاری، اصلاح الگوی کشت، استفاده از گیاهان کم‌آب‌بر و همچنین اصلاح شبکه‌های انتقال و توزیع آب شرب خبر داد و گفت: این برنامه‌ها می‌تواند از هدررفت بیشتر آب جلوگیری کند.

 مرتضوی با اشاره به خطر تبدیل وضعیت فعلی «تنش آبی» به «بی‌آبی مطلق»، هشدار داد: اگر مصرف منابع آبی همچنان از میزان تجدیدپذیر آن فراتر برود و اقدامات اصلاحی در الگوی مصرف و بهره‌وری صورت نگیرد، بسیاری از مناطق استان در آینده‌ای نه‌چندان دور با بحران جدی بی‌آبی مواجه خواهند شد.

 وی در پایان، با استناد به پیش‌بینی‌های اقلیمی موجود، آینده منابع آبی استان را تیره توصیف کرد و گفت: کاهش ریزش‌های جوی، خشک شدن چشمه‌ها و رودخانه‌ها در دهه آینده محتمل است و تنها راه نجات منابع آب، مدیریت مصرف، توسعه طرح‌های آبخیزداری و آبخوان‌داری، تغییر الگوی کشت، استفاده از پساب و ایجاد اشتغال در بخش صنعت است.

روند نزولی بارندگی نگران‌کننده است

نوربخش داداشی در گفت‌وگو با خبرنگار ما، اعلام کرد: باتوجه‌به نمودار زیر در ۱۰ سال اخیر بارش استان سالانه ۵/۳ میلیمتر کاهش داشته است.

وی افزود: باتوجه‌به نمودار زیر شیب افزایش دما در دوره آماری ۱۰ساله استان، ۰/۱ است به این معنی که هر سال میانگین دمای هوا ۰/۱ درجه سلسیوس افزایش می‌یابد. در نتیجه هر ده سال میانگین دمای استان ۱ درجه سلسیوس افزایش می‌یابد.

 مدیرکل هواشناسی خراسان شمالی اظهار کرد: باتوجه‌به نمودار پایین به طور میانگین سالانه ۱۲ عدد به تعداد رخداد بارش‌های روزانه بالای ۲۰ میلیمتر در ایستگاه‌های استان اضافه می‌شود؛ در نتیجه بارش سالانه در تعداد روزهای کمتر اما در بارش‌های شدیدتری اتفاق می‌افتد.

افزایش دمای ایران تا پایان قرن پیش‌بینی می‌شود

 در پاسخ به پرسش درباره پیش‌بینی وضعیت اقلیم خراسان شمالی در ۱۰ سال آینده، نوربخش داداشی، گفت: بر اساس داده‌های تاریخی دما و سناریوهای مختلف اقلیمی، انتظار می‌رود تا پایان قرن دمای ایران به میزان قابل‌توجهی افزایش یابد.

 وی افزود: در سناریوی خوش‌بینانه و میانه، دما بین ۲/۵ تا ۳/۵ درجه سلسیوس افزایش خواهد داشت، اما در سناریوی بدبینانه این افزایش به ۵/۵ تا ۶/۵ درجه سانتی‌گراد می‌رسد.

 مدیرکل هواشناسی خراسان شمالی، تأکید کرد: این روند افزایشی دما نشانه تداوم و تشدید خشکسالی در استان است.

وی تصریح کرد: تعداد روزهای گرم در بجنورد در طی سالیان اخیر روند کاهشی داشته است؛ اما در سه سال اخیر، در هر سال سه روز به تعداد روزهای با دمای بیشینه بالای ۳۵ درجه اضافه شده است.

داداشی با استناد به شاخص‌های سبزینگی، از تضعیف پوشش گیاهی استان در یک سال اخیر خبر داد و گفت: بر اساس داده‌های ماهواره‌ای، شاخص سبزینگی از ۰/۸۲ در فروردین ۱۴۰۳ به ۰/۷۴ در فروردین ۱۴۰۴ کاهش یافته است.

وی افزود: این کاهش نشان‌دهنده افزایش تبخیر از سطح خاک و افزایش دماست که موجب افت رطوبت خاک و در نتیجه گسترش کانون‌های گرد و غبار در سطح استان شده است.

مدیرکل هواشناسی خراسان شمالی، همچنین هشدار داد: کانون‌های خارجی گرد و غبار مانند صحرای قره‌قوم ترکمنستان نیز در سال‌های اخیر فعال‌تر شده‌اند و امکان نفوذ توده‌های گرد و خاک از این مناطق به استان افزایش یافته است.
 

افزایش تدریجی روزهای گرد و غبار در بجنورد

نمودار زیر نشان‌دهنده این است که هر دو سال یک روز به تعداد روزهای وقوع پدیده گرد و غبار در شهر بجنورد اضافه می‌شود.

افزایش بلایای جوی از پیامدهای تغییر اقلیم

 داداشی با اشاره به اثرات گسترده تغییر اقلیم، گفت: یکی از پیامدهای اصلی تغییرات اقلیمی، افزایش وقوع بلایا و رخدادهای حدی مانند خشکسالی، سیلاب و موج گرماست که خسارات قابل‌توجهی بر جای می‌گذارد.

 وی با استناد به گزارش پرتال ریسک و انعطاف‌پذیری سازمان ESCAP در سال ۲۰۲۱، اعلام کرد: ایران در میان کشورهای آسیایی، رتبه هشتم بیشترین آسیب از بلایای جوی ناشی از تغییر اقلیم را به خود اختصاص داده و میزان خسارت‌های ناشی از این بلایا در کشور به بیش از ۱۲ هزار و ۲۷۵ میلیون دلار رسیده است.

او در ادامه بیان کرد: همچنین باتوجه‌به جدول و نمودار زیر و بر اساس داده‌های پورتال ریسک و انعطاف‌پذیری، کشور ایران بیشترین خسارت سالانه را به ترتیب از خشکسالی، زلزله و سیل به میزان ۱/۸، ۱/۷ و ۰/۲ درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) خود متحمل می‌شود.

 مدیرکل هواشناسی خراسان شمالی، با اشاره به روند صعودی خسارات ناشی از حوادث جوی در استان، اعلام کرد: آمارهای دریافتی از اداره‌کل مدیریت بحران استانداری نشان می‌دهد میزان خسارات ناشی از سیلاب در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱ بیش از سه برابر افزایش یافته است.

 وی این رشد چشمگیر را نشانه‌ای از شدت‌گرفتن بلایای جوی ناشی از تغییر اقلیم دانست و افزود: این موضوع لزوم بازنگری در برنامه‌ریزی‌های مدیریت بحران، تقویت زیرساخت‌ها و اتخاذ راهبردهای سازگار با تغییرات اقلیمی را بیش‌ازپیش ضروری کرده است.

 نتیجه‌گیری: خراسان شمالی با شتابی فزاینده درگیر پیامدهای تغییر اقلیم شده است؛ از کاهش منابع آب و افت بارندگی گرفته تا خشکسالی‌های شدید، تضعیف پوشش گیاهی و تهدید معیشت کشاورزان. اگر این روند ادامه یابد و چاره‌ای اندیشیده نشود، بحران‌های زیست‌محیطی و اقتصادی گسترده‌تری در انتظار استان خواهد بود. اجرای راهکارهای علمی و فوری برای سازگاری با اقلیم، ضرورتی انکارناپذیر است.