به گزارش عصراترک، روستای آیری قایه در 102 کیلومتری شمال غربی شهر راز قرار دارد.معنی لغوی این روستا، "آیر" به معنای کنار و گوشه یا کج بودن و پیچ و خم داشتن و " قایه" به معنی تپه است و به همین علت  این روستا آیری قایه نام دارد.

این روستا دارای 200خانوار و 500 نفر جمعیت است ، مردم این روستا ترکمن و از قوم گوگلن ترکمن است که اکثریت آن ها کشاورز، دامدار، باغدار و کارگر هستند و محصولات باغی و زراعی آن ها انگور،زردآلو، هلو، گردو، بادام، گندم وجو، پنبه،  کنجد و آفتابگردان است که منابع آبی آنان از آب باران، رودخانه چندیر، چشمه و چاه تهیه می شود .

صنایع دستی روستا قالبا قالی بافی ، سوزن دوزی و لباس های محلی ترکمنی است.غذاهای محلی روستا از جمله، چکدرمه، بورک، قایش، قوطاب و نان های محلی ترکمنی است که به مناسبت های مختلف پخت می شود.

از ورزش های رایج می توان به کشتی آلیش ترکمنی اشاره کرد  که اکثر جوانان روستا به آن علاقه دارند و در مسابقاتی که در عروسی ها بنا به رسم ترکمن ها برگزار می شود شرکت می کنند .

از مراسمات مهم روستا می توان به عید قربان و عید فطر اشاره کرد که با رسم های خاصی برگزار می شود،  برگزاری عروسی ها با سنت و رسم و رسوم ترکمنی نیز ازدیگر جاذبه های این روستا است، بعنوان برگزاری عروسی به مدت دو الی سه شبانه روز، پخت نان های روغنی محلی،پوشیدن لباس های محلی،رسم عروس آوران و ...است.

 روستا ی آیری قایه در نقطه صفر مرزی واقع شده است و وجود برخی از آثار باستانی از جمله محوطه گورستان آیری قایه (قدمت: اسلامی -متاخر) وتپه آن نیز با ارتفاع 818 متر در جنوب این روستا که به قدمت : مفرغ -اشکانی است وجود دارد.

علاوه بر آثار باستانی از یک مکان تفریحی مهم و زیبایی بنام " امجکلی اولیا برخوردار است که این روستا را در این شهرستان دارای اهمیت کرده است.

پارک جنگلی و تفریحی امجکلی اولیا در انتهای روستای آیری قایه بعد از پاسگاه مرزی این روستا درمیان دره ای زیبا واقع شده است.

این دره زیبا را کوهها وسخره های بلند و دیدنی احاطه کرده و چشم هر ببینده ای را به خود جذب می کند.

در ظاهر داخل دره کوچک به نظر می رسد اما همین که پا به دره گذاشته شود به زیبایی آن با انبوهی از درختان انار وانجیر وانگور و زرشک و سنگ های جالب ودیدنی و همچنین گونه های گیاهی و پرندگان مختلف از جمله کبک که زیبایی آن را دوچندان کرده مواجه می شویم  و از همه مهمتر وجود چشمه در آن مکان است که به صورت قطره قطره و نم نم آب از صخره ها در حال چکیدن است .

نام دیگر این مکان را" قرق امجک" نیز می گویند به معنای اینکه از چهل نقطه آن آب در حال چکیدن است و گونه گیاهی جالبی نیز دور چشمه ها را احاطه کرده و زیبایی دو چندان به آن عطا کرده است.

مردم جرگلان این مکان را مقدس دانسته و به خاطر مقدس بودن این مکان مردم جرگلان هرساله نذر کرده و به زیارت آن مکان می روند و صدقات خود را در آن جا می دهند و از میوه های آن ب عنوان تبرک استفاده می کنند، ضمن اینکه بخاطر مقدس بودن آن زنان نابارور تاب هایی کوچکی نیز بر درختان موجود در آن جا درست کرده و با دعا کردن و خواستن فرزند از خدا ،صدقات خود را نیز می دهند.

چشمه های این مکان در تمام فصول سال آب فراوانی دارد و بخصوص در فصل بهار و تابستان چشم انداز و طبیعت آن زیبا و تماشایی است و مردم اینجا هر ساله چندین بار به این مکان برای گردش و تفریح می روند و اوقات خوشی را با خانواده و دوستان سپری می کنند.
 

انتهای پیام/رحیمی