به گزارش عصراترک، اقوام ساکن در خراسان شمالی را بیشتر تات ها، کرمانج ها، ترک ها، ترکمن ها و فارسهای مهاجر از سایر استانها تشکیل می دهند. علاوه بر این قومیتها به تعداد محدودی اقوام عرب، بلوچ و لر نیز در چند روستای استان سکونت دارند. وجود اقوام مختلف با فرهنگها و آداب و رسوم متفاوت سبب شده این استان به گنجینه فرهنگها شهرت یابد.

در آستانه نوروز 1401 با هدف معرفی مناطق گردشگری خراسان شمالی روزانه یکی از شهرستان ها و مناطق دیدنی شان تقدیم نگاه تان می شود:

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی عصراترک، شهرستان شيروان در گوشه شمال شرقي استان، از شمال به كشور تركمنستان، از جنوب به شهرستان اسفراين، از شرق به شهرستان فاروج و از غرب به شهرستان بجنورد محدود مي شود.

فاصله مركز شهرستان شيروان تا شهر بجنورد 52 كيلومتر و تا مشهد مقدس 195 كيلومتر است که اين شهرستان با مساحت حدود 3904 كيلومترمربع دارای چهار شهر، سه بخش، 9 دهستان و 169 آبادی است.

شهرستان شیروان با توجه به موقعیت راهبردی و قرار گرفتن در گذرگاه باستانی شرقی- غربی دره اترک از دیرباز مورد توجه جوامع انسانی بوده است.

تعدد تپه های باستانی متعلق به دوران پیش از تاریخ نشانگر رونق زندگی و جوامع تاریخی است که مهمترین شان« تپه ارگ نادری» در حاشیه شهر شیروان و « تپه دوین» در روستای دوین در زمره قدیمی ترین استقرارهای درۀ رود اترک به شمار می روند و قدمت سکونت در آنها به حدود شش هزار سال پیش می رسد.

شهرستان شیروان یکی از کانون های مهم تاریخی، فرهنگی و اجتماعی استان است، اگر چه به نظر می رسد استمرار ناامنی ها در اعصار مختلف بویژه در دوران اسلامی اجازه شکل گیری مراکز مدنی مهمی به ساکنانش نداده است اما شکل گیری روستائی با معماری دستکند که امروزه به غارهای هنامه شهرت یافته است، از آثار همین دوران بشمار می رود.

امروزه تنوع اقلیمی و قومی (کرمانج ،ترک و تات) جذابیت فرهنگی پایداری به این شهرستان بخشیده است.

در این شهرستان صنایع دستی متنوعی همچون گلیم ، جاجیم، سفره کردی، چوخه بافی،کلاه و جوراب و دستکش سنتی و... تولید می شوند.

تپه باستاني ارگ نادري به شماره ثبت ملي 703

تپه باستاني ارگ نادري یکی از مهمترین محوطه های باستاني شهرستان شيروان است که سابقه استقرار در آن به دورۀ پيش از تاريخ مي رسد.

بررسي آثار موجود در اين استقرار باستاني و به ويژه مطالعۀ سفال هاي به دست آمده از آن نشان دهندۀ روابطي با جنوب ترکمنستان در حدود 6 هزار سال قبل است.

 در دورۀ اسلامي گرداگرد تپه حصاري با چند برج ايجاد شده و به همين جهت به ارگ نادري نيز معروف شده است. مطالعات و کاوش باستان شناسی در این محوطه باستانی در پاییز سال 95 با حضور و مشارکت هیئت باستان شناسی چینی  آغاز شده است.

غارهای دستکند هنامه به شماره ثبت ملي 22214

غارهای هنامه از مجموعه ای فضاهاي دستکند تشکیل شده كه براي ايجاد يك روستا با موقعيت تدافعي ويژه در دل كوه كنده شده است که اين مجموعه معماري دستكند شامل فضاهاي متعدد مسكوني، انبار، آغل و...است كه با اختلاف سطح و در سه طبقه ساخته شده اند.

طبقه اول باره- بند یا محل نگهداری احشام و طبقات دوم و سوم محل انبار آذوقه و اسكان مردم بوده است. بر اساس مطالعۀ سفال های به دست آمده در اطراف این مجموعه و نیز مطالعات تطبیقی صورت گرفته، غارهای هنامه در قرون 5-4 هجری ساخته شده و در دوره های بعد و به ویژه در زمان نا امنی مورد استفاده بوده است.

بقعه متبرکه امامزاده حمزه ابن موسي الرضا (ع) به شماره ثبت ملي 704

بقعه امامزاده حمزه رضا (ع) از معروفترین اماکن تاریخی و مذهبی استان است که در ابتدای شهر زیارت واقع شده و به  حمزه ابن موسی الکاظم، از برادران امام رضا (ع) منسوب است. این بنای تاریخی پلان مستطیلی و چهار ورودی در جهات اصلی دارد.

ایوان باشکوه و مزین به کاشی کاری و .. و گنبد خانه و ضریح فلزی پر تکلف از ویژگی های این بقعه تاریخی است.

تاریخ دقیق ساخت این بنای تاریخی معلوم نیست ولی با توجه به سبک و سیاق معماری بقعه به احتمال زیاد در دوره صفوی ساخته و بعدها مکرراً تعمیر و مرمت شده است.

چهار تـاقي تيموري  به شماره ثبت ملي4808

بناي تاريخي «چهار تاقي تيموري » در 6 كيلومتري شهر شيروان واقع شده است که اين بنای آرامگاهی به «عيدخواجه » يكي از سرداران تيمور گورکانی منسوب است.

بناي آرامگاه از بيرون دارای نماي هشت ضلعي و از داخل بصورت نقشه چهار ضلعی است، گنبد بنا در اصل از نوع دو پوش منفصل بوده که به مرور  پوشش خارجی آن از بین رفته است.

عناصر مختلف از جمله تاق نماهايي با پوشش جناقي و آجرچيني خفته راسته در قسمت ساقۀگنبد نمای خارجی بنا را تزیین کرده است.

داخل بنا با اندود گچ پوشیده شده ، اما نقاشي هاي منحصر بفردي از صحنه شکار و نقوش گیاهی زوایای داخل آرامگاه را زینت بخشیده است . همچنین یک نوار کتيبه گچبري زيبا به خط ثلث با مضمون آیاتی از سورۀ مبارکه آل عمران زیر قوس گنبد را مزین نموده است.

زیارتگاه زكريـای پیغمبر (ع)

این زیارتگاه در فاصله 70 کیلومتری شمال شرق شهر شیروان، در حد فاصل روستای نامانلو و منطقه حفاظت شده گلیل، برفراز یکی از بلند ترین قلل این ارتفاعات در جهت جنوب شرقی سد گلیل قرار دارد .

 به استناد روایات کهن و ادبیات شفاهی، در این بقعه سر مبارک زکریای نبی (ع) دفن شده و بدن مطهرآن بزرگوار جداگانه در فاصلۀ نزدیکی از بارگاه اصلی خاکسپاری شده است.

اهالی نامانلو و روستاهای اطراف در یکی از روزهای تابستان برای انجام مراسمی کهن به سوی زیارتگاه زکریا (ع) رهسپار می شوند و بر فراز قله و در جوار آرامگاه، مراسم شکرگزاری برداشت محصول خود را به جای می آورند.

در این مراسم مردم برای شکرگزاری از خوان پر نعمت و بیکران ایزدی به قربانی و نذر و نیاز می پردازند.این آیین ریشه دار به شماره «55 » در فهرست میراث معنوی ایران به ثبت رسیده است.

منطقه حفاظت شده ونمونه گردشگري گلیل (گلول)

منطقه حفاظت شده گلیل و سرانی در فاصله 85 کیلومتری شمال شرق شهر شیروان، در نوار مرزی ایران و ترکمنستان، واقع شده و طبیعتی بکر و دست نخورده دارد.

کوهستان این منطقه پوشش گیاهی مطلوب و جنگلی تنک و بویژه ارس های کم نظیر دارد و انواع گونه های وحشی همچون قوچ، بزکوهی، غزال، پلنگ، گرگ و انواع پرندگان همچون کبک ، تیهو و ... در آن زندگی می کنند.

این منطقه ییلاق عشایر کرمانج است و سیاه چادر های زیبا و شیوه زندگی و آداب و رسوم و صنایع دستی آنها در کنار مناظر چشم نواز و کوه های سرسبز و بلند، گلیل را به یک  منطقه ویژه گردشگری بدل ساخته است.

سد گلیل نیز در دل این منطقه بکر به این جاذبه ها افزوده و چه بسیار روزها و مناسبت ها و برنامه های فرهنگی طبیعت دوستان شیروانی و گردشگران که در مجاورت و مشرف به چشم انداز سد و طبیعت پیرامونش، به خاطراتی ماندگار تبدیل شده و در آینده نیزخواهند شد.

این طبیعت زیبا همچنین بعنوان منطقه نمونه گردشگری تعیین و تصویب شده است.

منطقه نمونه و روستاي هدف گردشگري زوارم

روستاي زوارم در فاصله 28کيلومتري جنوب غرب شيروان واقع شده است، زوارم که به معناي دره بهشت است، سابقا دوالدرم نام داشت و يکي از روستاهای تاريخي منطقه شيروان است.

زوارم در دهانه دره ای ژرف و طویل و سر سبز یکی از مناطق بکر و ییلاقی در شمال خراسان واقع شده است .از آثار تاریخی این روستا می توان به تپه دست ریز ارک، خيرات حقه، تپه پايين ده ،امامزاده، چنارهای کهنسال روستا و قزلر قلعه اشاره کرد.

منطقه نمونه و روستای هدف گردشگري اسطرخی

روستای زیبای اسطرخی در 28 کیلومتری جنوب شهر شیروان در دامنه کوهستان و میان دهانه دو دره واقع شده و باغات انبوه و سرسبز بسیار زیبایی طرفین آن را فراگرفته است.

رودخانه اسطرخی با عبور از باغات دره شرقی، آبشاری بنام« شارشار» به ارتفاع حدود20 متر را شکل می دهد که منظره ای بس چشم نواز دارد که امروزه به یکی از مهمترین جاذبه های مورد توجه گردشگران تبدیل شده است.

از دیگر جاذبه های طبیعی اسطرخی می توان به یک ارس تنومند و کهنسال در حد فاصل چشمه و آبشار اشاره کرد که دور تنه آن به 5 متر می رسد. همچنین بقعه شاهزاده عبدالرحمان(ع) از فرزندان امام سجاد (ع) در مرکز روستا قرار دارد و بسیار مورد احترام اهالی می باشد.

منطقه نمونه گردشگری اوغاز

روستای اوغاز در فاصله 45 کیلو متری شمال شرقی شیروان قرار دارد که از شمال به کوههای گنه و کلاته بالی و از جنوب به کوه کیسمار و روستای چپانلو و از شرق به کوه های کل داغ  و زو و از غرب به تازه اوغاز محدود می گردد.

اوغاز قدمتی 600ساله دارد و از مناطق سر سبز و با صفای شیروان است که چشمه سارهــای زلال وسرد آن  در تابستان ها بر زیبایی و جذابیت آن می افزاید .

کوه معروف آن  کیسمار و دره های حاصل از فرسایش آبهای جاری آن معــروف  به  سوله زو و قره زو می باشد. در قله کوه کیسمار بقایایی کهن به نام قزلر قلعه  وجود دارد.

طبیعت زیبا و باغات سرسبز اوغاز و فرهنگ و نوع زندگی و معیشت ساده و بی آلایش روستایی اهالی اوغاز از جمله دلایل تصویب این منطقه نمونه گردشگری است.

سد بارزو

سد بتنی بارزو با طول تاج 325 متر و ارتفاع 83 متر در 40 کیلومتری شمال شیروان قرار دارد. ذخیره آب پشت سد موجب تقویت رودخانه بارزو شده و امروزه در این محور روستاها و مکان های گردشگری شکل گرفته و از آن جمله اند: روستای قلجق، فیروزه، دوآب، بند قلجق و ...

انتهای پیام/ رحمانی