به گزارش عصر اترک، این دستبافته معمولا از پشم بره یا شتر تهیه می شود و پس از آماده شدن پشم و تبدیل پشم به نخ تابیده از طریق پودگذاری بر روی دار زمینی تولید می شود. چوخه به عنوان جلیقه، لباس کشتی(پالتوی چوخ)، پا تابه ، کت و شلوار و ... به کار می رود و به علت نوع آب و هوای سرد و شرایط اقلیمی مردان چوخه را به عنوان البسه در زمستان استفاده می کنند.

معمولا جوانان و پهلوانان ایل که عموما ورزشکار و سخت کوش بوده اند سفارش پالتوی چوخ را می دادند و این لباس را به عنوان یک قانون در هنگام مبارزه کشتی به تن می کردند و از اینجا بود که نام این مبارزه به کشتی با چوخه شهرت یافت.

چوخه بافی در مناطق روستایی حسین آباد، عبدل آباد و گلیان شهرستان شیروان، روستای اسفیدان بجنورد به صورت کارگاه های خانگی و محدود رواج دارد.

با هدف معرفی این هنر در خراسان شمالی با یکی از هنرمندان بنام رشته چوخه بافی به گفتگو پرداختیم که در ادامه تقدیم تان می شود:

 

خودتان را معرفی کنید:

نارگل حیدریان، 56 ساله ، دارای مدرک سیکل هستم.

از چه سنی با این رشته هنری آشنا شدید؟

من به همراه چهار خواهر و یک برادرم از  زمان کودکی در کنار مادر فعالیت می کردیم ، از سن 7 سالگی در این رشته کار می کردم  و الان 11 سال است که به صورت حرفه ای این رشته ر ا دنبال می کنم.

از سوابق کاری تان بگویید:
برگزاری کلاس های آموزشی در مرکز توانبخشی شیروان ، مرکز بهزیستی، خانه فرهنگ در رشته های جاجیم، گلیم و چوخه ، اداره زندان ها، میراث فرهنگی، و جهاد دانشگاهی بجنورد در کنار ارائه کارهای هنری ام انجام می دهم.

در چه رشته هایی تخصص دارید؟

گلیم، جاجیم، چوخه بافی که ثبت ملی شده، توری بافی(گیپور)، جوراب بافی، کلافه بافی، لباس محلی، گلیم برجسته، پارچه بافی از جمله کارهایی است که انجام می دهم. در رشته ی چوخه دو نمونه از کارهایم موفق به کسب مهر یونسکو شده اند.

از تاریخچه چوخه بگویید؟

پشم مورد استفاده برای بافت چوخه باید از نوع پشم بره باشد، ابتدا شسته و سپس با  شانه مخصوصی زده می شود، توسط دستگاهی تبدیل به پشم  و سپس نخ می شود، کمی نمناک می کنیم ، تا در موقع چله کشی به هم نچسبد.

قبلا از رنگ های کاملا طبیعی که برگرفته از ریشه های گیاهان  هم چون گل محمدی، گردو استفاده می شد که امروزه به دلیل تسهیل در کار همه به سمت استفاده از رنگ های شیمیایی رفته اند.

کاربرد چوخه بافی در گذشته چگونه بوده است؟

در زمان های  گذشته برای تهیه پالتو، کت و شلوار و پی تاوه از پارچه های چوخه استفاده می شد که پی تاوه در واقع شال های باریکی است که دور ساق پا پیچیده می شود که در دو مدل بافته می شود ، یکی ویژه برای کار بود و دیگری مخصوص لباس های رقص محلی بود هم چنین برای تهیه سفره کردی، کیسه مخصوص دوغ (خلته) و جانمازی مورد استفاده قرار می گرفت.

آیا به فکر تغییر کاربری چوخه و امروزی کردن بوده اید نمونه کار هایتان بیان کنید؟

امروزه برای کاربری بیشتر، سبک تولیدات تغییر یافته و به سمت امروزی بودن رفته که شامل کیف، جاموبایلی، رومیزی، رومبلی، روکش مبل، کوسن، پادری، کناره ی کف اتاق تولید می شود.

بازار کارتان چطور است؟

متاسفانه، چند سالی می شود که اصلا فروش خوب نیست، با توجه به اینکه کارهایی که تولید می کنیم گران قیمت هستند فروش در شهرستان های استان خوب نیست.

حضورتان در نمایشگاه ها چگونه است؟

در نمایشگاه ها شرکت می کنیم، گلیم ها قیمت بالا است به خاطر همین سعی بر این شده است که نوع محصول را تغییر دادیم بیشتر به سمت کار تولید کیف رفتیم  که معمولا در جشنواره ها به خاطر قیمت مناسب فروش بهتر است.

در جشنواره ای در تهران جشنواره ای  بود که کشورهای عمان، آلمان، قطر، کویت محصولاتم را در تهران دیده بودند، در همان نمایشگاه در ایران 160 بافنده ی اصیل معرفی شد که نام من در لیست افراد برتر انتخاب شد. از من دعوت شد که در این کشورها شرکت کنم تا آثارم را ارائه دهم که به صورت رایگان برگزار می شد ، متاسفانه من به دلایلی نتوانستم به این سفر بروم و فرصت های زیادی را از دست دادم.

آیا در رشته ی کاریتان توانسته اید ایجاد شغل کنید، برای چند نفر؟

در مجموع برای  60 نفر تولید شغل کردم،  که چند ماهی است به خاطر نبود درآمد و  بازار تعداد افراد را تعدیل کردم.

حمایت های ادارات مرتبط چگونه است؟

صنعتگران و هنرمندان حمایت نمی شوند و تنها به آن ها وعده های پوچ داده می شود و عملی نمی شود.

اگر اداره ها دست به دست هم دهند و از هنرمندان و کارهایشان حمایت کنند تولید اشتغال می شود، هنر کشور شناخته می شود.

متاسفانه اگر روزی هم قرار باشد که حمایتی باشد شامل پرداخت وام است که با کلی کارهای اداری و ضمانت ها شرایط سخت می شود که ما توان گرفتن و باز پس دادن وام را هم نداریم.

سخن آخر: اگر حمایت شویم می توانیم خیلی از افراد بیکار را مشغول به کار کنیم و شرایط زندگی خوبی را علاوه برای خود بلکه برای بقیه رقم بزنیم.

انتهای پیام/ رحمانی